Η νηστεία κάνει θαύματα
Συγγραφέας Αντώνης Καφάτος Γράφτηκε στις ,
Ἔρευνα τοῦ Πανεπιστημίου Κρήτης δείχνει ὅτι οἱ διατροφικές ἐπιταγές τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας εἶναι ἄκρως εὐεργετικές γιά τήν ὑγεία τῶν παιδιῶν.
Σύμφωνα μέ μελέτη, ἡ ὁποία μόλις ὁλοκληρώθηκε καί διεξήχθη σέ 609 παιδιά ἡλικίας 5 ὡς 15,5 ἐτῶν ἀπό τή Θεσσαλονίκη, τό 12,1% τῶν παιδιῶν καί ἐφήβων ἀκολουθοῦν πλήρη νηστεία. Μέ ἄλλα λόγια, ἀπέχουν ἀπό τήν κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικῶν προϊόντων καί ἀβγῶν, καί γενικά ἀπό τήν κατανάλωση τροφῶν πού ἐπιβαρύνουν τόν ὀργανισμό, κάθε Τετάρτη καί Παρασκευή, καθώς καί στίς νηστείες τῶν Χριστουγέννων (40 ἡμέρες- ἐπιτρέπεται τό ψάρι) καί τοῦ Πάσχα (48 ἡμέρες- ἐπιτρέπεται τό ψάρι τήν 25η Μαρτίου καί τήν Κυριακή τῶν Βαΐων), τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων (7 ὡς 20 ἡμέρες- ἐπιτρέπεται τό ψάρι) καί τοῦ Δεκαπενταύγουστου (15 ἡμέρες ἐπιτρέπεται τό ψάρι στή γιορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος).
Ὅπως ἀναφέρει μιλώντας στό «Βῆμα» ὁ ἐπιστημονικός ὑπεύθυνος τῆς μελέτης, Καθηγητής Προληπτικῆς Ἰατρικῆς καί Διατροφῆς τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Κρήτης κ. Ἀντ. Καφάτος, τά παιδιά πού συμμετεῖχαν στήν ἔρευνα καί ἀκολουθοῦσαν πλήρη νηστεία τά τελευταῖα 3,5 χρόνια δέν βρέθηκαν νά ἔχουν σημαντικές διαφορές στό ὕψος σέ σχέση μέ ἐκεῖνα πού νήστευαν μερικῶς (δηλαδή, ὄχι ὅλες τίς ἡμέρες τῆς νηστείας) ἤ μέ ἐκεῖνα πού δέν νήστευαν ποτέ. «Ἡ νηστεία δέν ἐπηρεάζει τή φυσιολογική τους ἀνάπτυξη, ὅπως πίστευαν παλαιότερα», ἐπισημαίνει ὁ κ. Καφάτος.
Ἕνα ἀπό τά σημαντικά εὑρήματα τῆς μελέτης – γιά τήν πραγματοποίησή της συνεργάστηκαν οἱ Ἐλιάννα Χρυσοχόου, Μανώλης Λιναρδάκης, Ἐλπίδα Χατζηαγόρου καί Ἰωάννης Τσανάκας – ἦταν ὅτι τά παιδιά πού νηστεύουν, εἴτε ὅλες τίς ἡμέρες τῆς νηστείας εἴτε λιγότερες, καταναλώνουν σημαντικά περιορισμένο ἀριθμό θερμίδων σέ σύγκριση μέ ἐκεῖνα πού δέν νηστεύουν ποτέ. Ἀκόμη, στά παιδιά πού νηστεύουν καταγράφηκε περιορισμένη πρόσληψη ἐπικίνδυνων γιά τήν ὑγεία κορεσμένων λιπαρῶν ὀξέων καί μικρότερη κατανάλωση κρέατος. Νά σημειωθεῖ ὅτι κορεσμένα λιπαρά εἶναι ὅλα τά ζωϊκά λίπη, καθώς καί τρία φυτικά λίπη: Τό φοινικέλαιο πού χρησιμοποιεῖται ἀπό ὁρισμένες ἁλυσίδες φάστφουντ, τό λίπος τοῦ κακάο, τό ὁποῖο βρίσκεται σέ σοκολάτες, καί τό λίπος τῆς ἰνδικῆς καρύδας. «Τά παιδιά πού νηστεύουν φαίνεται νά ἔχουν καλύτερες ἐπιλογές στήν κατανάλωση τροφίμων καί πλησιάζουν περισσότερο τίς ἡμερήσιες συνιστώμενες ποσότητες τῶν περισσότερων θρεπτικῶν συστατικῶν, σέ σχέση μέ ἐκεῖνα πού δέν νηστεύουν καθόλου, ἐνῶ δέν ἐπηρεάζεται ἡ σωματική τους ἀνάπτυξη», λέει ὁ Καθηγητής.
Οἱ εἰδικοί λένε ὅτι ἡ ἀποχή ἀπό τίς ζωϊκές τροφές σέ τακτά χρονικά διαστήματα ἀποτελεῖ λύση στό συνεχῶς διογκούμενο πρόβλημα τῆς παχυσαρκίας.
Oἱ διατροφικές ἐπιταγές τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας φαίνεται ὅτι λειτουργοῦν… θαυματουργά γιά τήν ὑγεία τῶν παιδιῶν. Νέα μελέτη τοῦ Πανεπιστημίου Κρήτης καταδεικνύει ὅτι οἱ 180 μέ 200 ἡμέρες νηστείας τόν χρόνο ὄχι μόνο δέν «φρενάρουν» τήν ὁμαλή ἀνάπτυξη ὅσων παιδιῶν ἀπέχουν ἀπό τήν κατανάλωση ζωϊκῶν τροφίμων, ἀλλά βοηθοῦν καί στή διατήρηση ἑνός φυσιολογικοῦ βάρους, κόντρα στή διαρκῶς αὐξανόμενη παιδική παχυσαρκία.
Ἀφότου οἱ οἰκογένειες ἔπαψαν νά μαγειρεύουν καθημερινά, τά παιδιά ἄρχισαν νά καταναλώνουν συχνότερα φαγητά – «σκουπίδια», μέ συνέπεια τό βάρος τους νά αὐξηθεῖ. Τήν τελευταῖα 25ετία στήν Ἑλλάδα τά ὑπέρβαρα καί παχύσαρκα παιδιά διπλασιάστηκαν καί ὑπολογίζεται ὅτι ζυγίζουν περίπου τρία κιλά περισσότερο ἀπό ὅ,τι μία δεκαετία πρίν. Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι σήμερα στή χώρα μας τό 22,5% τοῦ πληθυσμοῦ εἶναι παχύσαρκο. Ἡ νηστεία, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ βασικό στοιχεῖο τῆς Ἑλληνικῆς μεσογειακῆς διατροφῆς, μπορεῖ ὅπως λένε οἱ εἰδικοί νά δώσει λύση στό πρόβλημα τῆς παχυσαρκίας μέ τόν πιό ὑγιεινό τρόπο.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΑΧΝΙΚΑ
Πολλαπλή …ὑγεία
Τά μέλη τῆς πολύτεκνης οἰκογένειας Σάχνικα ἀκολουθοῦν πιστά τήν Ὀρθόδοξη νηστεία, μέ ἐξαίρεση τά τρία μικρότερα παιδιά, ἡλικίας 5, 4 καί 1 ἔτους. Τά ὑπόλοιπα ἕξι παιδιά (15 ἐτῶν τό μεγαλύτερο) καί οἱ γονεῖς Κωνσταντῖνος καί Κυριακή ἔχουν ἐξορίσει τό κρέας καί τά ζωϊκά προϊόντα ἀπό τό τραπέζι τους γιά τοὐλάχιστον 180 ἡμέρες τόν χρόνο. «Ὅλα ὀφείλονται στή σύζυγό μου. Ἡ οἰκογένειά της νήστευε συστηματικά. Ἐγώ δέν εἶχα τέτοιες ἐμπειρίες, ἀλλά τίς υἱοθέτησα μετά τόν γάμο», λέει ὁ κ. Κωνσταντῖνος Σάχνικας, ὁ ὁποῖος ἐργάζεται στά ΚΤΕΛ τοῦ Κηφισοῦ.
Ἡ σύζυγός του δέν δουλεύει, ὁπότε φροντίζει νά ὑπάρχει πάντοτε ἕνα ὑγιεινό μαγειρεμένο φαγητό στήν κατσαρόλα. «Τά παιδιά δέν διαμαρτύρονται διότι ξεκίνησαν νά νηστεύουν ἀπό τά πρῶτα χρόνια τῆς σχολικῆς τους ἡλικίας καί πλέον ἔχουν συνηθίσει. Ἕνας φυσικός χυμός ἀντικαθιστᾶ περίφημα ἕνα ποτήρι γάλα γιά τό διάστημα τῆς νηστείας. Τό ἀσβέστιο τό ἀναπληρώνουν μέ τούς ξηρούς καρπούς», ἀναφέρει ὁ κ. Σάχνικας. Καί καταλήγει: «Τά παιδιά ἀναπτύσσονται φυσιολογικά καί ἔχουν τό σωστό βάρος. Βεβαίως, πρέπει νά πῶ ὅτι ἡ νηστεία προϋποθέτει μία ἄσκηση καί γιά μένα συνδυάζεται μέ τήν ἐξομολόγηση καί τή Θεία Κοινωνία».
Τί πρέπει νά προσλαμβάνουν καθημερινά τά παιδιά.
Θερμίδες
Ὡς 1.500 (γιά παιδιά ὡς 10 ἐτῶν) καί κατά μέσον ὅρο 2.000 (γιά ἐφήβους ὡς 14 ἐτῶν, ἀνάλογα μέ τό φύλο, τό ὕψος καί τή δραστηριότητα).
Λίπη
Ὡς 50 γραμμάρια.
2-3 ἐτῶν πρέπει νά διατηροῦν τή συνολική ἡμερήσια πρόσληψη λίπους στό 30%-35% τῶν θερμίδων πού καταναλώνουν.
4-18 ἐτῶν τό ποσοστό πρέπει νά περιοριστεῖ στό 25%-35%.
Τά περισσότερα λίπη πρέπει νά προέρχονται ἀπό τίς πηγές πολυακόρεστων καί μονοακόρεστων λιπαρῶν ὀξέων, ὅπως εἶναι τά ψάρια, οἱ ξηροί καρποί, τό ἐλαιόλαδο, καί νά ἀποφεύγουν τά κορεσμένα καί τράνς λιπαρά.
Ἁλάτι
(Μία κουταλιά ἅλατος ἰσοδυναμεῖ μέ 2.300 mg):
Τόν πρῶτο χρόνο: Ὡς 1 γραμμάριο, δηλαδή 400 mg νάτριο.
2-3 ἐτῶν: 2 γραμμάρια, 4-6 ἐτῶν: 3 γραμμάρια, 7-10 ἐτῶν: 5 γραμμάρια. Τέρμα τό ὀξειδωτικό στρές.
Ὁ… ἐξορισμός τῶν τροφίμων ζωϊκῆς προέλευσης ἀπό τό διαιτολόγιο ὅσων ἀκολουθοῦν τήν Ὀρθόδοξη νηστεία δέν ἐξαντλεῖ τόν ὀργανισμό. Καί αὐτό διότι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι νηστεύουν καταναλώνουν ἄλλα τρόφιμα ὑψηλῆς διατροφικῆς ἀξίας, ὅπως εἶναι τά θαλασσινά, τό λάδι καί τό ταχίνι.
Σύμφωνα μέ ἔρευνες τοῦ Τμήματος Προληπτικῆς Ἰατρικῆς καί Διατροφῆς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Κρήτης, ὅσοι νηστεύουν δέν ἔχουν σιδηροπενική ἀναιμία, ἐνῶ ἡ ὁλική τους χοληστερόλη εἶναι χαμηλότερη σέ σύγκριση μέ ἐκείνους πού δέν νηστεύουν. Ἐπίσης, τά ἄτομα πού δέν νηστεύουν ἔχουν ὑψηλά ἐπίπεδα ὀξειδωτικοῦ στρές, δηλαδή, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ κ. Καφάτος, «αὐξάνονται οἱ ἐλεύθερες ρίζες ὀξυγόνου στόν ὀργανισμό τους, οἱ ὁποῖες εἶναι ἐξαιρετικά τοξικές καί ἐπιφέρουν βλάβες στίς κυτταρικές μεμβράνες καί στό DΝΑ τῶν κυττάρων, δηλαδή προκαλοῦν ἀλλοιώσεις στό γονιδίωμα».
Οἱ εἰδικοί εἶναι κατηγορηματικοί: Ἡ Ὀρθόδοξη νηστεία ἀποτελεῖ ἕνα σημαντικό ὅπλο γιά τήν καταπολέμηση τῆς παχυσαρκίας καί τῶν νοσημάτων πού τή συνοδεύουν (ὑπέρταση, ὑπερλιπιδαιμίες, σακχαρώδης διαβήτης, ἐγκεφαλικά καί καρδιακά ἐπεισόδια, καρκίνος κ.ἄ.).
Οἱ βασικοί κανόνες
Νά ἀποφεύγετε τό τηγάνισμα τῶν θαλασσινῶν ἤ τῶν λαχανικῶν καί τήν ὑπερκατανάλωση ὑδατανθράκων (ψωμιά, μακαρόνια κ.ἄ.).
Νά προτιμᾶτε τό ἐλαιόλαδο ἀπό ὁποιοδήποτε ἄλλο φυτικό ἔλαιο.
Βάλτε στό διαιτολόγιό σας τό ταχίνι καί τούς ξηρούς καρπούς, ἀλλά μέ μέτρο διότι παχαίνουν.
Καλύψτε τήν ἔλλειψη ζωϊκῶν πρωτεϊνῶν μέ ὄσπρια καί θαλασσινά.
Μήν παραλείπετε τήν πρόσληψη πρωτεϊνῶν, βιταμινῶν τοῦ συμπλέγματος Β, ἀσβεστίου καί σιδήρου. Ἔτσι δέν θά αἰσθάνεστε κουρασμένοι.
Ἡ θρεπτική ἀξία
Ἐλαιόλαδο: Ἐνισχύει τήν ἄμυνα ἔναντι τοῦ καρκίνου. Εὐεργετικές ἐπιδράσεις στίς μεταβολικές λειτουργίες τῆς γαστρεντερικῆς ὁδοῦ.
Λαχανικά, χόρτα καί φροῦτα: Εὐεργετικά γιά τήν ὑγεία τοῦ πεπτικοῦ καί γαστρεντερικοῦ συστήματος. Μελέτες ἔχουν δείξει ὅτι μειώνουν τίς πιθανότητες ἐκδήλωσης καρκίνου τοῦ παχέος ἐντέρου καί καρδιαγγειακῶν νοσημάτων. Ἔχουν καί ἀντιοξειδωτικές ἰδιότητες.
Ταχίνι: Ἔχει ἀντιγηραντικές καί ἀντιυπερτασικές ἰδιότητες. Βοηθᾶ στήν καταπολέμηση τῆς χοληστερόλης, στό ἀνοσοποιητικό, στήν πρόληψη τοῦ καταρράκτη, στήν ἀντιμετώπιση τοῦ διαβήτη καί τῆς ἀρτηριοσκλήρυνσης καί στή σωστή λειτουργία τοῦ ἥπατος!
Ξηροί καρποί: Περιέχουν ὑψηλές ποσότητες ἀσβεστίου. Πλούσιοι σέ πολυακόρεστα λιπαρά ὀξέα, πρωτεΐνες, ἰχνοστοιχεῖα, φυτικές ἴνες καί βιταμίνες.
Θαλασσινά: Πλούσια σέ βιταμίνες, ω-3 λιπαρά ὀξέα (εὐεργετικά γιά τό καρδιαγγειακό σύστημα).
Καί ἰώδιο. Πρέπει νά ἀποφεύγονται ἀπό ἄτομα μέ αὐξημένο οὐρικό ὀξύ.
Ἀπό τήν Ἐφημερίδα «Τό Βῆμα τῆς Κυριακῆς»
English
French
German
Greek
Italian
Portuguese
Russian
Spanish