Λυρίδες: Ανοιξιάτικη βροχή από «πεφταστέρια» στην Ελλάδα στις 21 και 22 Απριλίου
Οι Λυρίδες είναι γνωστό ότι καμία φορά δημιουργούν πολύ φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές, ορατές στον ουρανό επί αρκετά δευτερόλεπτα. Κάποιες χρονιές μάλιστα, τα μετέωρά τους έφθασαν μέχρι και τα 100 χλμ. την ώρα.
Η πρώτη βροχή διαττόντων αστέρων της άνοιξης, οι Λυρίδες, άρχισαν δειλά-δειλά να εμφανίζονται στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου, όπου ανήκει και η Ελλάδα. Οι πτώσεις των συγκεκριμένων μετεώρων, που αποκαλούνται και «πεφταστέρια», θα αποκορυφωθούν την Κυριακή 21 και τη Δευτέρα 22 Απριλίου, ενώ θα διαρκέσουν σε πιο αραιή μορφή έως τις 25 του μηνός.
Επειδή πάντως στις 25 Απριλίου υπάρχει πανσέληνος, ο ουρανός τις προηγούμενες νύχτες δεν θα είναι πολύ σκοτεινός και έτσι οι παρατηρητές (στο μέτρο πάντα που το επιτρέπουν οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες) δεν θα έχουν ιδανικές συνθήκες, από τα μεσάνυχτα έως τα χαράματα, για να δουν το αστρονομικό φαινόμενο. Στο αποκορύφωμά του αναμένεται να εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και να πυρακτώνονται έως 20 διάττοντες ανά ώρα με ταχύτητα περίπου 50 χιλιομέτρων την ώρα.
Οι Λυρίδες είναι γνωστό ότι καμία φορά δημιουργούν πολύ φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές, ορατές στον ουρανό επί αρκετά δευτερόλεπτα. Κάποιες χρονιές μάλιστα, τα μετέωρά τους έφθασαν μέχρι και τα 100 χλμ. την ώρα.
Η εν λόγω βροχή μετεώρων, που καταγράφηκε για πρώτη φορά το 687 π.Χ. από τους Κινέζους, φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό της Λύρας, από όπου πήρε το όνομά της, και κυρίως από τον αστέρα Βέγα (Άλφα Λύρας), ο οποίος είναι το πιο λαμπρό άστρο του συγκεκριμένου αστερισμού και το δεύτερο φωτεινότερο άστρο του νυχτερινού ουρανού του βορείου ημισφαιρίου.
Η πραγματική, όμως, πηγή προέλευσής είναι ο κομήτης «Θάτσερ», που ανακάλυψε το 1861 ο Αμερικανός Α. Θάτσερ (συνεπώς καμία σχέση με την μόλις αποβιώσασα πρώην Βρετανίδα πρωθυπουργό) και ο οποίος αφήνει στο πέρασμά του μια ουρά σκόνης και σωματιδίων, που διασταυρώνεται κάθε χρόνο με την τροχιά του πλανήτη μας. Ο κομήτης εκτιμάται ότι θα ξαναπεράσει πολύ κοντά από τη Γη το έτος 2276, καθώς η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί περίπου 415 χρόνια.
Τα απομεινάρια από την ουρά του, μετά το τελευταίο κοντινό πέρασμά του τον 19ο αιώνα, αιωρούνται ακόμα στο διάστημα και συνεχίζουν κάθε χρόνο να προκαλούν τη «βροχή» των Λυρίδων. Ορισμένοι αστρονόμοι εκτιμούν ότι η επόμενη θεαματική βροχή Λυρίδων θα λάβει χώρα το 2040-41.
Πανσέληνος και μερική έκλειψη Σελήνης στις 25 Απριλίου
Εξάλλου, την Πέμπτη 25 Απριλίου, εκτός από την πανσέληνο, που θα λάβει χώρα περίπου στις 11 το βράδυ ώρα Ελλάδος, θα υπάρξει παράλληλα και μια μερική σεληνιακή έκλειψη, καθώς το φεγγάρι θα βρίσκεται στην ίδια ευθεία με τον Ήλιο, ενώ Γη θα παρεμβάλλεται ανάμεσά τους. Η έκλειψη θα είναι ορατή σε μεγάλες περιοχές της Ευρώπης (και στην Ελλάδα), της Αφρικής, της Ασίας και της Αυστραλίας.
Θα πρόκειται για μια μερική έκλειψη με πολύ μικρή κάλυψη του σεληνιακού δίσκου από τη σκιά της Γης (μόνο το 1,5% της διαμέτρου του φεγγαριού) και θα έχει διάρκεια μόλις 27 λεπτών (η δεύτερη συντομότερη του 21ου αιώνα). Πάντως, παρά τη μικρή κάλυψη, η έκλειψη θα είναι ορατή με τα τηλεσκόπια, με δεδομένο ότι θα υπάρξει και το σκοτείνιασμα μεγάλου τμήματος της Σελήνης από την παρασκιά.
Στην Ελλάδα η έναρξη έκλειψης της παρασκιάς θα γίνει στις 21:03 το βράδυ και η έναρξη της μερικής έκλειψης στις 22:54. Το μέγιστο της έκλειψης θα συμβεί στις 23:07, το τέλος της μερικής έκλειψης στις 23:21 και το τέλος έκλειψης της παρασκιάς στη 1:11 της 26ης Απριλίου.
Τέλος, στις 28 Απριλίου, ο μεγάλος πλανήτης Κρόνος, με τους θεαματικούς δακτυλίους του, θα κάνει την κοντινότερη προσέγγισή του στη Γη, προσφέροντας έτσι στους απανταχού φίλους της αστρονομίας, ιδίως τους ερασιτέχνες, την καλύτερη ευκαιρία για τις σχετικές παρατηρήσεις και φωτογραφήσεις.
Πηγή: ΑΜΠΕ