Καρκίνος παχέος εντέρου: ποιοι κινδυνεύουν;
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Το παχύ έντερο αποτελείται από 4 τμήματα: το ανιόν, το εγκάρσιο, το κατιόν και το σιγμοειδές. Ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε από τα 4 τμήματα του εντέρου και μπορεί να έχει διαφορετικά συμπτώματα ανάλογα με τον εντοπισμό του.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου φαίνεται ότι αναπτύσσεται επί μακρό χρονικό διάστημα. Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι καρκίνοι του παχέος εντέρου ξεκινούν σαν πολύποδες, που είναι γνωστοί και σαν αδενώματα. Με τα χρόνια μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.
Τα κύτταρα από τον όγκο μπορούν να διασπαρούν με την κυκλοφορία του αίματος ή του λεμφικού συστήματος σε άλλα σημεία του σώματος. Εκεί μπορούν να δημιουργήσουν αποικιακούς όγκους, οι οποίοι ονομάζονται μεταστάσεις.
Επιδημιολογικά στοιχεία
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνά απαντώμενος καρκίνος σε άνδρες και γυναίκες.
Η θνησιμότητα από καρκίνο του παχέος εντέρου πέφτει διαρκώς τα τελευταία 20 χρόνια. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τα νέα περιστατικά είναι λιγότερα, διαγιγνώσκονται νωρίτερα και οι θεραπείες έχουν βελτιωθεί κατά πολύ.
Η 5-ετής επιβίωση είναι 90% για τους ασθενείς που ο καρκίνος τους εντοπίζεται και αντιμετωπίζεται σε αρχικά στάδια, πριν να εξαπλωθεί. Αλλά μόνο περίπου 40% του καρκίνου του παχέος εντέρου εντοπίζονται σε αρχικά στάδια. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνεται έγκαιρη διάγνωση.
Ποιος κινδυνεύει από την ασθένεια;
Ο κίνδυνος εμφάνισης μιας νόσου υπολογίζεται με βάση της ύπαρξη παραγόντων κινδύνου, συνθηκών οι οποίες αποδεδειγμένα αυξάνουν τις πιθανότητες κάποιου να νοσήσει από μια δεδομένη ασθένεια.
Ειδικά για τον καρκίνο του εντέρου υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου όπως:
Δίαιτα και Διατροφή. Η θεωρία ότι οι διαιτητικοί παράγοντες σχετίζονται με τον ορθοκολικό καρκίνο βασίζεται σε επιδημιολογικές μελέτες που δείχνουν ότι η θνησιμότητα αυξάνει σε πληθυσμούς που καταναλώνουν πολλές θερμίδες, πολλές πρωτεϊνες ζωικής προέλευσης και κορεσμένα λίπη, και λίγες φυτικές ίνες.
Οι πληθυσμοί που έχουν αυξημένο ποσοστό στεφανιαίας νόσου και υψηλά επίπεδα χοληστερίνης έχουν και αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση ορθοκολικού καρκίνου. Κάποια είδη λιπών μπορεί να συμβάλλουν κατά το στάδιο ανάπτυξης του καρκίνου.
Το αλκοόλ είναι ένας ακόμα προδιαθεσικός παράγοντας, χωρίς αυτό να είναι καθολικά παραδεκτό.
Η αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών συστατικών (όπως βιταμίνη C και Ε) φαίνεται πως μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτού του καρκίνου.
Η ασπιρίνη φαίνεται ότι παρεμποδίζει την ανάπτυξη όγκων του παχέος εντέρου.
Προσωπικό ιστορικό ορθοκολικού ή άλλου είδους καρκίνου ή πολύποδα.
Οι γυναίκες που έχουν καρκίνο των ωοθηκών, του ενδομητρίου ή του μαστού έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν και ορθοκολικό καρκίνο.
Γενετικοί παράγοντες (οικογενειακό ιστορικό ορθοκολικού καρκίνου ή πολύποδα). Περίπου 25 % των ασθενών έχουν οικογενειακό ιστορικό νόσου.
Ηλικία. Ο κίνδυνος για την εμφάνιση του ορθοκολικού καρκίνου αυξάνει με την ηλικία. Ατομα με ηλικία άνω των 55 ετών έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ορθοκολικό καρκίνο.
Καθιστική ζωή. Η έλλειψη σωματικής άσκησης επηρεάζει την κινητικότητα του εντέρου
με αποτέλεσμα να αυξάνει ο κίνδυνος για ορθοκολικό καρκίνο.
Χρόνια Φλεγμονώδης Εντερική Νόσος. Ο ορθοκολικός καρκίνος θεωρείται επιπλοκή χρόνιας φλεγμονώδους εντερικής νόσου και είναι πιο συχνός σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα. Η επίπτωση της νόσου αυξάνει όσο μεγαλύτερο είναι το τμήμα του εντέρου που έχει προσβληθεί και όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια και η σοβαρότητα της κολίτιδας.
Μεταλλαξιογόνες ουσίες. Εχουν βρεθεί και στα ανθρώπινα κόπρανα. Αλλες βρίσκονται στη καθημερινή διατροφη και άλλες παράγονται από τη μικροχλωρίδα του γαστρεντερικού σωλήνα.
Διάγνωση
Η νόσος είναι συχνά ασυμπτωματική.
Οταν υπάρχουν συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφή. Για παραδειγμα μια αλλαγή στην κινητικότητα του εντέρου (δυσκοιλιότητα, διάρροιες, ή ασχημάτιστα κόπρανα) μπορεί να μην προκαλέσουν την προσοχή του ασθενούς ή να αποδοθούν σε διαιτητικές αλλαγές.
Ανάμεσα στα γενικότερα συμπτώματα που είναι η απώλεια βάρους, η απώλεια της όρεξης,
η αδυναμία, όμως μπορεί να υπάρχουν και:
αιμορραγίες από το ορθό
αίμα στα κόπρανα
διάχυτο κοιλιακό άλγος ή κράμπες
αναιμία (δευτερογενώς λόγω αιμορραγιών)
άλλα γαστρεντερικά συμπτώματα (π.χ. ναυτία, έμετοι)
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τον εντοπισμό του όγκου και ανάλογα με το άν υπάρχει διήθηση του εντερικού τοιχώματος.
Θεραπείες της ασθένειας
Οι εναλλακτικές θεραπείες του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η χειρουργική αφαίρεση, η συμπληρωματική χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία καθώς και οι νεότερες βιολογικές θεραπείες. Οι θεραπευτικές επιλογές επηρεάζονται από το στάδιο του καρκίνου, από το εάν η νόσος βρίσκεται σε υποτροπή καθώς και από την γενική φυσική κατάσταση του ασθενούς.
