Κι όμως η απώλεια μνήμης είναι αναστρέψιμη
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Με αφορμή μια πρόσφατη έρευνα από την οποία προκύπτει ότι η απώλεια μνήμης μπορεί να αντιστραφεί, αποφασίσαμε να σας παρουσιάσουμε έξυπνους τρόπους για να ενισχύετε τη μνήμη σας και να προλάβετε την άνοια.
Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την πιο κοινή μορφή άνοιας. Πρόκειται για μια προοδευτική, εκφυλιστική πάθηση του νευρικού συστήματος ή οποία χαρακτηρίζεται από απώλεια μνήμης. Τα κενά μνήμης αποτελούν ένα από τα πρώτα συμπτώματα της νόσου.
Τα αίτια της νόσου δεν είναι ακόμη γνωστά. Οι περισσότεροι, όταν αναφερόμαστε σε απώλεια μνήμης, κατευθείαν έρχεται στο νου μας η Αλτσχάιμερ.
Ωστόσο σύμφωνα με μια νέα μελέτη η απώλεια της μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία δεν σχετίζεται πάντα με τη νόσο Αλτσχάιμερ, ενώ είναι πιθανό να μπορεί να αντιστραφεί.
Εκτός όμως από την Αλτσχάιμερ, υπάρχουν και άλλοι τύποι άνοιας και για αυτό είναι σημαντικό να γίνεται σωστή διάγνωση.
Οι ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια εξέτασαν τους εγκεφάλους νέων και ηλικιωμένων ανθρώπων οι οποίοι είχαν πεθάνει από διάφορες αιτίες, ενώ δεν είχαν ιστορικό νευρολογικών νοσημάτων.
Όπως διαπιστώθηκε, σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του ιππόκαμπου του εγκεφάλου των ηλικιωμένων υπήρχε μικρότερη ποσότητα μιας πρωτεΐνης, η οποία λέγεται RbAp48 και κωδικοποιείται από ένα συγκεκριμένο γονίδιο.
Ο ιππόκαμπος είναι η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τη μνήμη, ενώ το τμήμα που βρέθηκε η μειωμένη ποσότητα της συγκεκριμένης πρωτείνης λέγεται οδοντωτή έλικα.
Η οδοντωτή έλικα, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, είναι πολύ ευαίσθητη στην ηλικία, όμως είναι ανθεκτική στις βλάβες που προκαλεί η Αλτσχάιμερ και έτσι δεν επηρεάζεται από τη νόσο παρά μόνο όταν αυτή βρίσκεται σε τελικό στάδιο.
Οι ειδικοί για να διαπιστώσουν σε ποιο βαθμό, η έλλειψη της RbAp48 επηρεάζει τη μνήμη, πραγματοποίησαν έρευνα σε ποντίκια, τα οποία μεγαλώνοντας παρουσιάζουν απώλεια μνήμης, όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
Όταν οι ερευνητές τροποποίησαν γενετικά τα ποντίκια για να παράγουν μικρότερη ποσότητα αυτής της πρωτείνης, τα τρωκτικά έχαναν τον δρόμο τους όταν τα έβαζαν σε λαβυρίνθους και παρουσίαζαν πρόωρη απώλεια μνήμης, όπως διαπιστώθηκε από τα τεστ στα οποία τα υπέβαλαν.
Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι η μνήμη των τρωκτικών επανήλθε, όταν διεγέρθηκε η παραγωγή της εν λόγω πρωτείνης.
Τα ευρήματα αυτά που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση ”Science Translational Medicine” δείχνουν ότι: ”Η σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια της μνήμης διαφέρει από τη νόσο Αλτσχάιμερ”, δήλωσε ο δρ Έρικ Καντέλ, καθηγητής Νευροεπιστήμης στο Κολούμπια και επικεφαλής της νέας μελέτης.
Μπορούμε να προλάβουμε την άνοια;
Η απάντηση είναι μάλλον ναι, εφόσον υιοθετήσουμε μερικές απλές συνήθειες που μπορούν να προστατεύσουν τον εγκέφαλό μας από την άνοια. Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της άνοιας παίζει ο έλεγχος των αγγειακών παραγόντων κινδύνου. Σύμφωνα με έρευνες, η υγιεινή διατροφή, ο έλεγχος του σωματικού βάρους, της αρτηριακής πίεσης, ο έλεγχος -και αν χρειάζεται η ρύθμιση- των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα, συμβάλλουν στο να διατηρηθεί σε καλή κατάσταση όχι μόνο το καρδιαγγειακό μας σύστημα, αλλά και ο εγκέφαλός μας. Ακόμη σπουδαίο ρόλο παίζει και η τακτική σωματική άσκηση, που πιθανότατα προστατεύει από την άνοια.
Είναι επίσης σημαντικό να εξασκούμε όχι μόνο το σώμα μας, αλλά και το πνεύμα μας. Τα σταυρόλεξα και το διάβασμα, για παράδειγμα, είναι ένας πολύ καλός τρόπος να διατηρήσουμε το μυαλό μας σε φόρμα και να αποφύγουμε την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών. Άτομα υψηλού μορφωτικού επιπέδου που ασκούν συστηματικά το μυαλό τους, παρουσιάζουν νόσο Αλτσχάιμερ σε πιο προχωρημένη ηλικία και σε πιο ήπια μορφή σε σχέση με τους υπόλοιπους.
Δραστηριότητες όπως το διάβασμα, το σκάκι ή η επίλυση σταυρόλεξων, μπορούν να βοηθήσουν τους ηλικιωμένους να διατηρήσουν ζωντανές τις νοητικές τους λειτουργίες και να διατηρήσουν τη μνήμης τους.
Τι βλάπτει τη μνήμη;
Το τσιγάρο, το αλκοόλ, τα γλυκά, τα αναψυκτικά, τα λιπαρά είναι μερικές από τις αιτίες που μπορούν να συμβάλλουν στην εξασθένιση των νοητικών μας λειτουργιών.
Η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης καθώς το οινόπνευμα είναι τοξικό για τον εγκέφαλο και γι αυτό δεν πρέπει να χάνουμε το μέτρο. Το κάπνισμα επίσης βλάπτει τη μνήμη επειδή προκαλεί ένα είδος πρώιμης αρτηριοσκλήρυνσης στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να μην πηγαίνει αρκετό οξυγόνο. Επίσης τα πολλά γλυκά και τα λιπαρά τρόφιμα μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά στη μνήμη μας.
Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις
Όπως ανέφερε ο Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής Ευριπίδης Γαβράς στο Pathfinder για την αντιμετώπιση της Αλτσχάιμερ αλλά και των άλλων μορφών άνοιας, υπάρχουν και οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που χωρίζονται ουσιαστικά σε 2 κατηγορίες: α. Στις ασκήσεις Νοητικής Ενδυνάμωσης και β. στη Θεραπεία Δια Αναμνήσεων. ”Η Εικαστική Θεραπεία ή Θεραπεία Δια Τέχνης είναι βοηθητική ως μέσο ανακούφισης και έκφρασης του συναισθήματος και της δημιουργικότητας, ενώ σημαντικό ρόλο έχουν λογοθεραπευτικές, φυσιοθεραπευτικές και εργοθεραπευτικές παρεμβάσεις, μιας και συχνά ο ασθενής παρουσιάζει πολλαπλά ελλείμματα, τόσο στον λόγο του (αφασία – απραξία), όσο και στην εκτελεστική του ικανότητα και στην κινητικότητα του” αναφέρει ο ειδικός.
Το τεστ των λέξεων
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη η μειωμένη ικανότητα να θυμηθούμε τις λέξεις που βρίσκονται στην αρχή μιας λίστας, ενδεχομένως να είναι μια πρώτη ένδειξη εκφύλισης των νοητικών λειτουργιών. Οι εθελοντές που δυσκολεύονταν να ανακαλέσουν τις 4 πρώτες από μία λίστα με 15, αντιμετώπιζαν περισσότερες πιθανότητες να βαθμολογηθούν μέτρια σε τεστ νοητικών λειτουργιών έπειτα από 4 χρόνια, σε σχέση με όσους τις θυμόντουσαν με ευκολία.
Αυτό το γνωρίζατε;
Γνωρίζετε ότι μπορείτε να εξασκήσετε τη μνήμη σας μασώντας τσίχλα; Σύμφωνα με μία νέα έρευνα Ιαπώνων επιστημόνων, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “New Scientist”, η συνήθεια να μασάμε τσίχλα μπορεί να μας βοηθήσει να διατηρήσουμε τη μνήμη μας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς αυξάνει τη δραστηριότητα στο τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τις αναμνήσεις και τη μάθηση. Αν λοιπόν θέλετε έναν άμεσο τρόπο που ίσως τονίσει λιγάκι τη μνήμη σας, δεν έχετε παρά να πάτε στο περίπτερο. Βέβαια είναι αυτονόητο ότι αυτός ο τρόπος δεν μπορεί να αποτελέσει θεραπεία για κάποια μορφή άνοιας.
