Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ)
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Γκούμας Γράφτηκε στις ,
Ο όρος ΣΠΩ δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, διότι δεν αφορά κύστεις στις ωοθήκες ( οι κύστεις των ωοθηκών αποτελούν τελείως διαφορετική παθολογική οντότητα), αλλά μια πολυσυστηματική διαταραχή, που απεικονιστικά εκφράζεται με αυξημένο αριθμό ανώριμων ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Συνεπώς ο δόκιμος όρος είναι Σύνδρομο Πολυθυλακικών Ωοθηκών.
Eικ 1:σχηματική απεικόνιση πολυθυλακικών ωοθηκών
Το ΣΠΩ εκδηλώνεται σε νεαρές ηλικίες με:
- Διαταραχές του κύκλου ακόμη και μέχρι αμμηνόρροιας – διακοπή κύκλου-
- Ακμή, λιπαρό δέρμα και πιτυρίδα
- Υπερτρίχωση– αυξημένη τριχοφυία- στο πρόσωπο, στο στήθος, στην κοιλιά, στα άκρα
- Απώλεια μαλλιών – ανδρικού τύπου αλωπεκία-
- Παχυσαρκία και πιθανή δυσκολία απώλειας βάρους με συχνή συσσώρευση λίπους στην κοιλιά
- Συχνή ανωοθυλακιορρηξία με σχηματισμό κύστεων στις ωοθήκες από τα άτρητα ωοθυλακια ( LUF)
- Σαν αποτέλεσμα της ανωοθυλακιορρηξίας και της ορμονικής διαταραχής – υπερανδρογοναιμίας- κακής ποιότητος ωοθυλάκια και υπογονιμότητα
- Μελαχρωματική ακάνθωση – σκληρές και σκουρόχρωμες πτυχές δέρματος στον λαιμό, τις μασχάλες και το στήθος
- Διαταραχές του μεταβολισμού των λιπιδίων και αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακών προβλημάτων στο μέλλον
- Αγχώδης συνδρομή και κατάθλιψη
- Αυξημένος κίνδυνος σακχαρώδους διαβήτη (ΣΔ30%)και υπέρτασης στο μέλλον
- Αυξημένος κίνδυνος επιπλοκών κατά την κύηση, όπως αποβολές, υπέρταση, προεκλαμψία, ΣΔ κυήσεως, πρόωρος τοκετός
- Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου
- Αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης Μεταβολικού Συνδρόμου κατά την εμμηνόπαυση
- Συχνά το ΣΠΩ συνυπάρχει με παθήσεις του θυρεοειδούς, των επινεφριδίων και υπερπρολακτιναιμία
Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι το ΣΠΩ αποτελεί μια πολυσυστηματική νοσολογική οντότητα, που απειλεί την υγεία της γυναίκας σε όλο το φάσμα της. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να διαγιγνώσκεται έγκαιρα και να αντιμετωπίζεται θεραπευτικά.
Η αιτία του ΣΠΩ παραμένει ακόμη και στις μέρες μας άγνωστη.
Η επικρατέστερη άποψη αναφέρεται στην διαταραχή μιάς πρωτείνης, που ομοιάζει χημικά με την ινσουλίνη. Για τον λόγο, ίσως, αυτό το ΣΠΩ εκδηλώνεται σε γυναίκες, που στο ιστορικό τους αναφέρουν παρουσία ΣΔ σε συγγενικό τους πρόσωπο.
Η διάγνωση του ΣΠΩ γίνεται κλινικά –διαταραχές κύκλου, παχυσαρκία, ακμή, υπερτρίχωση-και επιβεβαιώνεται εργαστηριακά – έλεγχος ορμονών από απλό δείγμα αίματος κατά την 2η– 5η ημέρα του κύκλου-
Απεικονιστικά στο διακολπικό υπερηχογράφημα γίνεται εμφανής η ύπαρξη πολλαπλών ανώριμων ωοθυλακίων στις ωοθήκες αν και το 30% των ωοθηκών με πολυθυλακική υφή μπορεί να είναι φυσιολογικές.
Εικ 2:Υπερηχογραφική απεικόνιση πολυθυλακικής ωοθήκης με σχηματισμό «περιδέραιου»
Εδώ θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός της υπερ-διάγνωσης του ΣΠΩ από τους ιατρούς, που οφείλουν να συνεκτιμούν με προσοχή τόσο τα κλινικά όσο και τα εργαστηριακά δεδομένα και να μην βάζουν την διάγνωση του Συνδρόμου μόνο από την υπερηχογραφική εικόνα των ωοθηκών.
Η θεραπεία του Συνδρόμου στοχεύει αρχικά στην αποκατάσταση της περιοδικότητας του καταμήνιου κύκλου της γυναίκας και την εξουδετέρωση των αυξημένων ανδρογόνων. Αυτό μπορεί να γίνει με την χρήση ειδικών σκευασμάτων, που περιέχουν οιστραδιόλη και οξική κυπροτερόνη – ισχυρό αντιανδρογόνο- σε νεαρές γυναίκες άνω των 18 ετών και αφού έχει προηγηθεί ενδελεχής έλεγχος πηκτικότητας ( έλεγχος θρομβοφιλίας), που λειτουργούν ταυτόχρονα και ως αντισυλληπτικά.
Σε ηπιότερες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν και τα γνωστά απλά αντισυλληπτικά, προκειμένου να ομαλοποιηθεί ο κύκλος και να «ηρεμήσουν» οι ωοθήκες.
Η θεραπεία με ορμονικά σκευάσματα είναι μακροχρόνια και η ασθενής επανεξετάζεται ανά τρίμηνο.
Μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική αγωγή για το ΣΠΩ με ικανοποιητικά αποτελέσματα είναι η Ομοιοπαθητική Θεραπεία, που εκτός των άλλων είναι και τελείως αθώα και ακίνδυνη για την ασθενή και μπορεί να εφαρμοσθεί και σε πολύ νεαρά άτομα.
Συμπερασματικά το ΣΠΩ αποτελεί ίσως την συχνότερη νοσολογική οντότητα των νεαρών κυρίως γυναικών, που συνιστά έναν ύπουλο εχθρό της υγείας τους και επηρεάζει σημαντικά την ψυχολογία τους στην ευαίσθητη αυτή φάση της ζωής τους.
