• Τι είναι ο θυρεοειδής αδένας

Ο θυρεοειδής είναι ένας ενδοκρινής αδένας σε σχήμα πεταλούδας (δύο λοβοί που συνδέονται με τον ισθμό) και βρίσκεται συνήθως (υπάρχουν και έκτοπες θέσεις) στην πρόσθια επιφάνεια του λαιμού κάτω από τον λάρυγγα.

Χρησιμοποιώντας το ιώδιο του αίματος παράγει μια ορμόνη, την

θυροξίνη (Τ4)

, που διαμέσου του αίματος μεταφέρεται στα κύτταρα και τα όργανα του σώματος και ρυθμίζει την ενέργειά τους, την θερμοκρασία τους καθώς και την σωστή λειτουργία του εγκεφάλου, της καρδιάς, των μυών και άλλων οργάνων. Το σήμα για την παραγωγή της Τ4 δίνεται από την ορμόνη

TSH (Thyroid Stimulating Hormone)

,που παράγεται από την υπόφυση, έναν αδένα, που βρίσκεται στο κρανίο μας ανάμεσα στα μάτια. Η Τ4 μετατρέπεται στο ήπαρ και τον εγκέφαλο σε

τριιωδοθυρονίνη- Τ3

, που είναι το δραστικό της μόριο. Η σχέση TSH και T4 είναι αντιστρόφως ανάλογη, δηλ. όταν αυξάνει η TSH μειώνεται η Τ4 και αντίστροφα.

• Πώς ελέγχεται η θυρεοειδική λειτουργία

Ο έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας επιτυγχάνεται με τη μέτρηση στο αίμα των ορμονών: TSH, T3, T4, Free-T3, Free-T4 και των αντι-θυρεοειδικών αντισωμάτων antiTPO (θυρεοειδικήςυπεροξειδάσης) και anti-Tg(θυρεοσφαιρίνης). Κατά την κύηση ελέγχουμε τις FT3 και FT4.

• Τι είναι η βρογχοκήλη

Ως βρογχοκήλη περιγράφεται κάθε ανώμαλη διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, χωρίς να αναφέρεται απαραίτητα σε πάθηση. Όμως σε κάθε τέτοια περίπτωση συνιστάται έλεγχος. Οταν δεν υπάρχει επαρκής ποσότητα ιωδίου στο αίμα δεν μπορεί να παραχθεί αρκετή Τ4, οπότε η υπόφυση αυξάνει την παραγωγή TSH, διαδικασία, που θα αυξήσει όχι μόνο την Τ4 αλλά και το μέγεθος του θυρεοειδούς. Τα συχνότερα αίτια βρογχοκήλης είναι:

η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η νόσος του Graves και η πολυοζώδης βρογχοκήλη.

Η θεραπεία της βρογχοκήλης εξαρτάται από την αιτία, που την προκάλεσε και μετά από αυτή δεν είναι αυτονόητο ότι θα υποχωρήσει πλήρως η βρογχοκήλη, διότι σχηματίζεται ουλώδης ιστός, που δύσκολα υποχωρεί, εκτός από την νόσο του Graves, όπου εφαρμόστηκε θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.

• Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός

Υποθυρεοειδισμός ονομάζεται η υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, οπότε δεν παράγονται επαρκείς ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών. Συχνά αίτια είναι αυτοάνοσα νοσήματα, η χειρουργική αφαίρεση του αδένα και η ακτινοθεραπεία.

Καθώς τα επίπεδα των ορμονών είναι χαμηλά η υπόφυση αυξάνει την παραγωγή TSH, ώστε να διεγείρει τον θυρεοειδή προς παραγωγή. Επέρχεται κόπωση, ευαισθησία στο κρύο, το δέρμα γίνεται ξηρό, η μνήμη αδυνατεί και μπορεί να εμφανισθούν δυσκοιλιότητα και κατάθλιψη, σαν αποτέλεσμα της μείωσης του μεταβολισμού. Σε κάθε περίπτωση υποθυρεοειδισμού

ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΤΕ ΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΣΑΣ, ΤΟΥΣ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟ ΣΑΣ!
Κατά την κύηση οι συχνότερες αιτίες υποθυρεοειδισμού είναι:

• η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, μια αυτοάνοση διαταραχή κατά την οποία ο θυρεοειδής αδένας παράγει αντισώματα κατά των ίδιων του των κυττάρων και αυτοκαταστρέφεται και
• η όχι καλή ρύθμιση της εγκύου με γνωστό υποθυρεοειδισμό

Οι συχνότεροι κίνδυνοι του υποθυρεοειδισμού για την κύηση είναι:

• η αναιμία
• η μυοπάθεια
• η προεκλαμψία
• οι ανωμαλίες του πλακούντα
• η γέννηση νεογνών χαμηλού βάρους
• η αιμορραγία μετά τον τοκετό
• η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και εμφανίζονται σε γυναίκες με σοβαρό υποθυρεοειδισμό

Οι κίνδυνοι του μητρικού υποθυρεοειδισμού για το έμβρυο εκπηγάζουν από την έλλειψη της θυροξίνης και τις επιπτώσεις της έλλειψης αυτής για την ανάπτυξη του εμβρυικού εγκεφάλου. Ετσι τα παιδιά, που γεννήθηκαν με συγγενή υποθυρεοειδισμό εμφανίζουν βαρειές νοητικές, νευρολογικές και αναπτυξιακές ανωμαλίες, ιδιαίτερα επί σοβαρού υποθυρεοειδισμού, όμως ήπιες εγκεφαλικές ανωμαλίες μπορεί να εμφανίσουν και νεογνά μητέρων με ήπιο υποθυρεοειδισμό.

Θεραπευτικά η διαταραχή αντιμετωπίζεται με τη λήψη λεβο-θυροξίνης (L-T4), που ίσως χρειασθεί να λαμβάνεται ακόμη και ισόβια. Σταδιακά τα επίπεδα των ορμονών θα αποκατασταθούν, τα συμπτώματα θα υποχωρήσουν και θα πάψει κάθε αρνητική επίπτωση στην ζωή σας.
Κατά την κύηση οι ανάγκες αυξάνονται κατά 30%-50%. Το ιδανικό είναι κάθε γυναίκα με υποθυρεοειδισμό να ρυθμίζεται σωστά πριν την σύλληψη.
Κάθε ασθενής με υποθυρεοειδισμό θα πρέπει να ελέγχεται κάθε 6 με 10 εβδομάδες ώσπου να βρεθεί η κατάλληλη δοσολογία, με εξαίρεση ίσως την κύηση(τακτικότερος έλεγχος) ή την λήψη και άλλων φαρμάκων, που εμποδίζουν την ρύθμιση. Κατά την κύηση η L-T4 θα πρέπει να λαμβάνεται με απόσταση 3 ωρών τουλάχιστον από τον σίδηρο.

• Τι είναι ο υπερθυρεοειδισμός

Υπερθυρεοειδισμός καλείται κάθε κατάσταση υπερλειτουργίας του αδένα (μεγάλη αύξηση του μεταβολισμού), με αποτέλεσμα την αυξημένη παραγωγή και παρουσία των ορμονών στο αίμα. Eκδηλώνεται, συνήθως, με νευρικότητα, ευερεθιστότητα, αυξημένη εφίδρωση, ταχυκαρδία, τρόμο χειρών, μυική αδυναμία, δυσκολία στον ύπνο, αγχώδη συμπεριφορά, ελάττωση βάρους, διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και γενικά με κάθε σημείο

αυξημένου μεταβολισμού.

Η σημαντικότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού είναι

1) η νόσος του Graves

(70% των περιπτώσεων), που οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή αντισωμάτων, που διεγείρουν την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Αλλες αιτίες μπορεί να αποτελούν:

2) η τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη

,

3) η θυρεοειδίτιδα

και

4) η υπερβολική λήψη

λεβο-θυροξίνης (L-T4).

Η διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού βασίζεται

α)στην κλινική εξέταση (ταχυκαρδία, βρογχοκήλη, δέρμα υγρό και λείο, τρόμος χειρών)και

β) στον εργαστηριακό έλεγχο (

TSH, T3, T4

στο αίμα) και σε κάποιες περιπτώσεις

σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς.

Εάν είναι αυξημένες οι T3 και T4 και ελαττωμένη η TSH, επιβεβαιώνεται η διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού.

Η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνει

αντιθυρεοειδικά φάρμακα, ραδιενεργό ιώδιο, χειρουργική αφαίρεση του αδένα και η χρήση β-blockers

(για την αντιμετώπιση της ταχυκαρδίας). Επειδή ο υποθυρεοειδισμός και ιδιαίτερα η νόσος του Graves, τείνει να εκδηλώνεται και σε άλλα μέλη της ίδιας οικογένειας, θα ήταν χρήσιμο τα μέλη αυτά να ελέγχονται για θυρεοειδοπάθειες.