Να κάνω στο παιδί μου εμβόλιο για τον καρκίνο του τραχήλου;
Μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις για την θωράκιση της υγείας των γυναικών αποτελεί το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Παρά το γεγονός ότι το εμβόλιο κατά του ιού HPV (Human Pappilloma Virus, ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων) χορηγείται δωρεάν από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας μας, πολλοί γονείς εμφανίζονται επιφυλακτικοί.
Ποιοι είναι οι λόγοι που εμποδίζουν τους Έλληνες γονείς να κάνουν το συγκεκριμένο εμβόλιο στα κορίτσια τους προκειμένου να τα προστατεύσουν από από τον πιο συχνότερο γυναικείο καρκίνο μετά από εκείνον του μαστού;
Στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί θα ενημερωθείτε για την ύπουλη αυτή πάθηση, τα συμπτώματα της, τα οφέλη των εμβολίων αλλά και τις τυχόν παρενέργειες τους.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο 7ος πιο συχνός καρκίνος. Για τον καρκίνο του τραχήλου και τις αλλοιώσεις στον τράχηλο (ιδιαίτερα τις προκαρκινικές) κυρίως υπεύθυνος θεωρείται ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
Ο ιός HPV ενοχοποιείται επίσης για τον καρκίνο του κόλπου και του αιδοίου στις γυναίκες, για τον καρκίνο του πρωκτού , του ρινοφάρυγγα και του πέους σε άνδρες, καθώς και για τα κονδυλώματα του πέους στους άνδρες και τα κονδυλώματα της γεννητικής περιοχής στις γυναίκες.
Επίσης, μη ογκογόνοι υπότυποι του HPV μπορούν να μολύνουν το ανώτερο αναπνευστικό στα παιδιά, προκαλώντας την Υποτροπιάζουσα Νεανική Θηλωμάτωση.
Ο ιός HPV έχει πολλούς υποτύπους (όπως είναι ο HPV 16,18,31,33,45). Από τους συνολικά 120 οι 40 μεταδίδονται σεξουαλικά. Οι υπότυποι του HPV που μας απασχολούν μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή, χωρίς όμως να απαιτείται για τη μετάδοσή τους πλήρης σεξουαλική επαφή. Το προφυλακτικό προφυλάσσει από τη μόλυνση σε ποσοστό μόλις 60-70%.
Συνήθως ο HPV δεν δίνει συμπτώματα και έτσι οι άνθρωποι και ιδίως οι άνδρες δεν γνωρίζουν ότι τον έχουν. Στις ΗΠΑ 20 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον HPV και οι μισοί είναι έφηβοι και νεαρές γυναίκες ηλικίας 15 έως 24 ετών.
πριν από την πρώτη επαφή
Το εμβόλιο έναντι του HPV πρωτοκυκλοφόρησε στην Ευρώπη το 2008 και αποτέλεσε επανάσταση στην προληπτική ιατρική. Προφυλάσσει έναντι του HPV δημιουργώντας αντισωματικότητα.
Σήμερα κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά δυο εμπορικά σκευάσματα που προφυλάσσουν κυρίως έναντι των τύπων 16 και 18 που είναι υπεύθυνοι για καρκίνο του τραχήλου. Το ένα από τα δύο εμπορικά σκευάσματα προφυλάσσει και έναντι των υποτύπων 6 και 11 που ευθύνονται κατά 95% για τα οξυτενή κονδυλώματα. Τα εμβόλια προκαλούν διασταυρούμενη αντίδραση έναντι και άλλων υποτύπων του ιού.
Ο ιδανικός χρόνος έναρξης του εμβολιασμού θεωρείται το χρονικό διάστημα πριν από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας, που για τα ελληνικά πρότυπα αντιστοιχεί στην ηλικία των 12 έως 14 ετών. Το εμβόλιο γίνεται σε 3 δόσεις μέσα σε 6 μήνες και έτσι οι εμβολιαζόμενοι έχουν τον χρόνο να προστατευτούν πριν την 1η σεξουαλική επαφή.
Οι μελέτες έδειξαν ότι το 99% της αντισωματικότητας επιτυγχάνεται έναν μήνα μετά το τέλος και της 3ης δόσης. Η αντισωματικότητα είναι τόσο καλύτερη όσο νωρίτερα γίνεται το εμβόλιο. Έχει αποδειχτεί ότι ο εμβολιασμός είναι αποτελεσματικός και σε ηλικίες άνω των 26, με μειωμένη βέβαια αντισωματική αντίδραση.
Σε άτομα που εμβολιάστηκαν χωρίς νωρίτερα να έχουν εκτεθεί σε λοίμωξη από HPV, το εμβόλιο έχει 100% αποτελεσματικότητα για τις προκαρκινικές αλλοιώσεις τραχήλου μήτρας και εφηβαίου, 90% για τα οξυτενή κονδυλώματα του κόλπου και 75% για τις προκαρκινικές αλλοιώσεις του πρωκτικού δακτυλίου στους άνδρες.
Ωστόσο, έρευνες έδειξαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών δεν έχει εμβολιαστεί.
Από κλινικές δοκιμές προέκυψε ότι 7000 καρκίνοι στους άνδρες προκαλούνται από αυτούς τους τύπους HPV. Επίσης, διαπιστώθηκε έμμεση προστασία των γυναικών από τον εμβολιασμό των νεαρών αγοριών.
Το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ) πρότεινε από το τέλος του 2011 το εμβόλιο για κορίτσια και αγόρια 11-12 ετών, ενώ το ACIP (η αντίστοιχη αρμόδια υπηρεσία για τα εμβόλια) και για τα αγόρια 13-21 ετών καθώς και 22-26 ετών. Σε νεαρούς που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους νεαρούς με HIV, συνιστάται ο εμβολιασμός έναντι του HPV και για τις ηλικίες άνω των 26.
δωρεάν
Στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, το εμβόλιο χορηγείται από τα ταμεία δωρεάν για τις γυναίκες 10-26 ετών και για τα αγόρια από 12 ετών.
Το εμβόλιο προστατεύει και έχει περιορισμένες σχετικά ανεπιθύμητες ενέργειες συγκριτικά με τον κίνδυνο από κάποια μόλυνση από τον HPV και τις επιπλοκές αυτού.Με τα μέχρι σήμερα ερευνητικά δεδομένα και μετά από ευρεία χρήση 5-6 ετών, κρίνεται από τους υπεύθυνους οργανισμούς και τις αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες ως πολύ ασφαλές.
παρενέργειες
Οι ανεπιθύμητες ενέργειές του χαρακτηρίζονται ως:
σοβαρές, με κύρια την αλλεργική αντίδραση (με πολύ μικρή πιθανότητα θανάτου) και ήπιες, (οι οποίες δε διαρκούν πολύ και υποχωρούν μόνες τους) που είναι οι εξής:
Πόνος στο σημείο την ένεσης που παρουσιάζουν 9 στους 10 εμβολιαζόμενοι,
Ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης που παρουσιάζει 1 στους 2,
Πυρετός που παρουσιάζει 1 στους 5,
Κεφαλαλγία – Καταβολή που παρουσιάζει 1 στους 2,
Ναυτία, έμετοι, διάρροια ή κοιλιακό άλγος που παρουσιάζει 1 στους 4,
Ζάλη και αδυναμία περίπου 15-20 λεπτά μετά τον εμβολιασμό, οι οποίες με σύντομη κατάκλιση υποχωρούν .