Κανένα ίχνος του ιού HIV που προκαλεί το AIDS δεν ανιχνεύεται πλέον σε τρίχρονη ασθενή που γεννήθηκε οροθετική έπειτα από 18 μήνες χωρίς αντιρετροϊκή αγωγή, ανακοίνωσαν αμερικανοί ερευνητές δημιουργώντας βάσιμες ελπίδες θεραπείας των οροθετικών νεογνών που υποβάλλονται άμεσα σε αγωγή.

Το κοριτσάκι που γεννήθηκε στο Μισισίπι, τελούσε υπό αντιρετροϊκή αγωγή έως την ηλικία των 18 μηνών, όταν οι γιατροί «έχασαν» τα ίχνη του ιού για δέκα μήνες. Σε αυτό το χρονικό διάστημα το παιδί δεν είχε λάβει αντιρετροϊκή θεραπεία και οι κλινικές εξετάσεις πιστοποίησαν την σταδιακή μείωση της παρουσίας του ιού στο αίμα του, μέχρι που ο ιός δεν ανιχνευόταν 29 ημέρες μετά τη γέννηση του. Ιχνη του ιού ήταν εμφανή μόνο σε γενετικές αναλύσεις, αλλά αυτά δεν αρκούσαν για την αναπαραγωγή του.

Πρόκειται για την πρώτη περίπτωση λειτουργικής θεραπείας βρέφους, το οποίο μολύνθηκε από την οροθετική μητέρα του. Το κοριτσάκι υποβλήθηκε σε αντιρετροϊκή θεραπεία εντός 30 ημερών από τον τοκετό, δηλαδή πολύ νωρίτερα από το σύνηθες για τα νεογνά, που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό του HIV.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου New England Journal of Medicine, οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου «Τζονς Χόπκινς» στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, αποδίδουν την ίαση της τρίχρονης οροθετικής στην έγκαιρη έναρξη της αντιρετροϊκής θεραπείας. Η αγωγή επί της ουσίας μπλόκαρε τον σχηματισμό δεξαμενών του ιού που είναι δύσκολο να θεραπευτούν.

«Τα εν υπνώσει μολυσμένα κύτταρα επαναδραστηριοποιούν την λοίμωξη στην πλειοψηφία των οροθετικών ατόμων μερικές εβδομάδες μετά την διακοπή των αντιρετροϊκών φαρμάκων. Οι παρατηρήσεις μας υποδηλώνουν ότι η ύφεση αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά πιθανόν το αποτέλεσμα της πολύ έγκαιρης αντιρετροϊκής αγωγής, η οποία εμπόδισε τον ιό HIV να εγκατασταθεί στα ανοσοκύτταρα του παιδιού», εξηγεί η Δρ Ντέμπορα Πέρσοντ, ιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο «Τζονς Χόπκινς».

Η εν λόγω περίπτωση «εμφανούς θεραπείας» δίνει το έναυσμα για την έναρξη μιας κλινικής μελέτης το 2014, η οποία έχει στόχο να ελέγξει την αποτελεσματικότητα της πρώιμης έναρξης της αντιρετροϊκής αγωγής σε οροθετικά νεογνά.

Εφόσον η θεραπεία αποδειχθεί αποτελεσματική, αναμένεται να δημιουργήσει νέο θεραπευτικό καθεστώς για τα 260.000 παιδιά που μολύνονται από την μητέρα τους κάθε χρόνο, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, παρά τη σημαντική πρόοδο που εμποδίζει την μετάδοση του ιού στο 98% των περιπτώσεων, με τη χορήγηση αντιρετροϊκής αγωγής κατά την κύηση.Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από την περίπτωση της τρίχρονης ασθενούς από το Μισισίπι, η μόνη άλλη περίπτωση που επιστημονικά έχει χαρακτηριστεί ως ίαση ασθενούς από το AIDS είναι εκείνη του αμερικανού Τίμοθι Μπράουν, του λεγόμενου «ασθενή του Βερολίνου». Η θεραπεία του κατέστη εφικτή μετά από μεταμόσχευση μυελού των οστών από δότη που έφερε σπάνια γενετική μετάλλαξη, η οποία εμποδίζει τον ιό να εισχωρήσει στα ανοσοκύτταρα. Η μεταμόσχευση έγινε για τη θεραπεία λευχαιμίας την οποία είχε εκδηλώσει ο ασθενής.Οι επιστήμονες πάντως σπεύδουν να τονίσουν ότι η συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή δεν είναι εφικτή για την πλειοψηφία των 33 εκατομμυρίων οροθετικών, σήμερα. Πάντως, υπάρχει και η περίπτωση των 4 οροθετικών ασθενών στη Γαλλία, που σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα, έλαβαν αντιρετροϊκή αγωγή εντός 8-10 εβδομάδων από τη λοίμωξη για τρία χρόνια και επτά χρόνια μετά, ελέγχουν απολυτως την ασθένεια, χωρίς περαιτέρω θεραπεία.

Πάντως, η επιστημονική κοινότητα γενικά παρουσιάζεται επιφυλακτική απέναντι στην είδηση της θεραπείας του ιού HIV προτάσσοντας την ανάγκη μακροπρόθεσμης παρακολούθησης των ασθενών που θεωρούνται σήμερα ελεύθεροι της νόσου.