Γιατρέ τι είναι η οξεία μέση ωτίτιδα
Είναι η οξεία μικροβιακή λοίμωξη του μέσω ωτός.
Αποτυχία θεραπείας θεωρείται η μη ανταπόκριση (το παιδί εξακολουθεί να έχει συμπτώματα) 48-72 ώρες μετά την έναρξη της αντιβίωσης. Υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα έχουμε όταν το παιδί έχει παρουσιάσει 3 επεισόδια ΟΜΩ τους τελευταίους 6 μήνες ή 4 επεισόδια ΟΜΩ τους τελευταίους 12 μήνες.
Είναι εξαιρετική συχνή. Το 90% των παιδιών θα παρουσιάσουν τουλάχιστον 1 επεισόδιο ΟΜΩ μέχρι την ηλικία των 2 ετών. Η συχνότερη ηλικία είναι 6-18 μηνών.
Ποιοί είναι οι πιο συχνοί προδιαθεσικοί παράγοντες
- ηλικία < 2 ετών
- ο παιδικός σταθμός
- το να υπάρχουν μεγαλύτερα αδέλφια στο σπίτι
- πρώτο επεισόδιο πριν την ηλικία των 6 μηνών
- κάποιες ανωμαλίες του ανοσοποιητικού συστήματος
- η συνύπαρξη αλλεργικών παθήσεων στο παιδί
- διάφορες συγγενείς ανωμαλίες και ορισμένες γενετικές παθήσεις (πχ το σύνδρομο Down)
Κάποιοι άλλοι παράγοντες που πιθανώς να αυξάνουν τον κίνδυνο να παρουσιάσει το παιδί ΟΜΩ, είναι
- το παθητικό κάπνισμα
- η πιπίλα, το μπιμπερό
Τα 4 πιο συχνά μικρόβια που προκαλούν την ΟΜΩ είναι
- ο πνευμονιόκοκκος
- ο αιμόφιλος της γρίπης
- η μοραξέλλα
- ο στρεπτόκοκκος
Τα πιο κλασσικά συμπτώματα είναι ο πυρετός και ο πόνος στο αυτί. Τα περισσότερα παιδιά έχουν “μπούκωμα” στη μύτη και καταρροή. Η διάγνωση γίνεται με το ωτοσκόπιο από το γιατρό.
- Η αρχική θεραπεία είναι η αμοξυκιλλίνη (Amoxil) σε υψηλές δόσεις (90mg/kg/ημέρα) σε 2 δόσεις (όχι σε 3) για 10 ημέρες.
- Παιδιά >6 ετών χωρίς ρήξη τυμπάνου και χωρίς προηγούμενο επεισόδιο ωτίτιδας τις τελευταίες 30 ημέρες μπορούν να λάβουν θεραπεία για 5-7 ημέρες αντί για 10.
- Για ασθενείς με έντονο πόνο στο αυτί και πυρετό >39.0°C, η αρχική θεραπεία είναι ο συνδυασμός υψηλής δόσης αμοξυκιλλήνης και κλαβουλανικού οξέος. Η θεραπεία αυτή γίνεται μόνο με συνδυασμό Amoxil + Augmentin, γι’αυτό μην παραξενευτείτε αν ο παιδίατρος σας συνταγογραφήσει ταυτόχρονα και τις 2 παραπάνω αντιβιώσεις. Στο εξωτερικό, όχι όμως στην Ελλάδα κυκλοφορεί μια ειδική μορφή Augmentin που περιέχει στο ίδιο σκεύασμα τον παραπάνω συνδυασμό και οι οι εκεί ασθενείς δε χρειάζεται να πάρουν και τις 2 αντιβιώσεις. Και πάλι η θεραπεία δίνεται σε 2 δόσεις και για συνολικά 10 ημέρες.
- Αν η αρχική θεραπεία αποτύχει μετά από 3 ημέρες, ή αν γίνει καλά αλλά παρουσιάσει 2ο επεισόδιο ΟΜΩ σε διάστημα μικρότερο των 30 ημερών από το πρώτο, υπάρχουν 2 δυνατότητες
- αν έπαιρνε Amoxil, τότε δίνουμε το συνδυαστικό σχήμα Amoxil+Augmentin
- αν έπαιρνε το συνδυαστικό σχήμα Amoxil+Augmentin, τότε δίνουμε κεφτριαξόνη (πχ Rocephin) ενδομυικά για 1-3 ημέρες.
- Αντιβιοτικά όπως το Zithromax, Klaricid ή Claripen δεν αποτελούν πρώτη επιλογή στη θεραπεία της ΟΜΩ γιατί είναι λιγότερο αποτελεσματικά απέναντι στον πνευμονιόκοκκο που είναι και η πιο συχνή αιτίτα ωτίτιδας. Επίσης είναι πιο ακριβά. Αντιθέτως είναι πρώτη επιλογή σε ασθενείς με ήπιες και μέτριες ωτίτιδες που είναι αλλεργικοί στην πενικιλλίνη.
- Σε οριμένες σχετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί παρακέντηση του τυμπάνου πχ σε νεογνά <2 εβδομάδων, αποτυχία της θεραπείας με κεφτριαξόνη, ή σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.
- Υποτροπιάζουσες ωτίτιδες. Αν το παιδί έχει παρουσιάσει 3 επεισόδια ΟΜΩ τους τελευταίους 6 μήνες ή 4 επεισόδια ΟΜΩ τους τελευταίους 12 μήνες τότε μπορούμε να προτείνουμε χημειοπροφύλαξη για 6 μήνες (χειμώνας και άνοιξη) με Amoxil ή Bactrimel. Τα παιδιά με υποτροπιάζουσες ωτίτιδες θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με το 13δύναμο εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου, Prevenar-13, καθώς και το παλαιότερο 23-δύναμο εμβόλιο, Pneumo-23 (επίσης κατά του πνευμονιόκοκκου). Καλό είναι επίσης να λαμβάνουν κάθε χρόνο το αντιγριπικό εμβόλιο.