Το λεμφοίδημα
Συγγραφέας Μάρκος-Βαλσάμης Λυρίτσης Γράφτηκε στις ,
Τι είναι το λεμφοίδημα;
- Το λεμφοίδημα είναι το οίδημα (πρήξιμο) που εμφανίζεται σε μία ή περισσότερες περιοχές του σώματος όταν υπάρχει διαταραχή στη λειτουργία του λεμφικού συστήματος.
- Η διαταραχή αυτή μπορεί να είναι πρωτογενής, να οφείλεται δηλαδή σε συγγενή αίτια (εκ γενετής) ή δευτερογενής.
- Η συχνότερη μορφή λεμφοιδήματος στο άνω άκρο είναι το δευτερογενές λεμφοίδημα που προκύπτει μετά από αφαίρεση λεμφαδένων για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.
- Το λεμφοίδημα έχει τρία στάδια, το πρώτο αναστρέψιμο, το δεύτερο μη αυτόνομα αναστρέψιμο και το τρίτο όπου προκύπτει λεμφοστατική ελεφαντίαση, δύσκολα αντιμετωπίσιμη.
Πώς αντιμετωπίζεται το λεμφοίδημα;
- Με την εύστοχη ιατρική διάγνωση και φαρμακευτική αγωγή (εφόσον απαιτείται) και κυρίως με την αποιδηματική φυσικοθεραπεία, η οποία περιλαμβάνει:
- μαγνητοθεραπεία (παλμικά πεδία)
- μηχανοθεραπεία (π.χ. κυκλοφορητής άκρου)
- ηλεκτροθεραπεία (π.χ. λέιζερ)
- δια χειρός λεμφική παροχέτευση (τεχνικές λεμφικής μάλαξης)
- συμπιεστική περίδεση
- ειδικές αποιδηματικές ασκήσεις
- μέτρα υγιεινής και πρόληψης
Τι είναι η λεμφική παροχέτευση;
- Η λεμφική παροχέτευση αποτελεί το βασικό τμήμα της αποιδηματικής θεραπείας.
- Ο σκοπός της είναι να ενεργοποιήσει και να κινητοποιήσει το λεμφικό υγρό, ώστε να απομακρυνθεί από την πάσχουσα περιοχή.
- Αντενδείκνυται όταν υπάρχει φλεγμονή σε εξέλιξη, καρδιακή ανεπάρκεια ή θρόμβωση.
- Οι τεχνικές λεμφικής παροχέτευσης βοηθούν το υγιές λεμφικό σύστημα να μεταφέρει περισσότερο φορτίο πίσω στο φλεβικό σύστημα και ωθούν το οίδημα πίσω στην κυκλοφορία.
Πώς εξελίσσονται οι συνεδρίες της λεμφικής παροχέτευσης;
Φάση αποσυμφόρησης οιδήματος
Συνεχόμενες συνεδρίες
(καθημερινά για ένα μήνα) ανάλογα με:
- το στάδιο και το μέγεθος του οιδήματος
- τις διάφορες επιπλοκές που μπορεί να υπάρχουν (π.χ. ουλές ή ινώδης ιστός στο δέρμα λόγω της ακτινοβολίας)
Φάση διατήρησης οιδήματος
Επαναληπτικές συνεδρίες
(εβδομαδιαία ή μηνιαία) ανάλογα με:
- την τάση επανεμφάνισης του οιδήματος
Μέτρα Υγιεινής – Πρόληψης
Να αποφεύγεις τραυματισμούς του δέρματος
- Να φοράς ειδικά, προστατευτικά γάντια όταν κάνεις καθημερινές, χειρονακτικές εργασίες, π.χ. κηπουρική, μαστορέματα, κλπ.
- Να προσέχεις τα κατοικίδια ζώα, μήπως σε τραυματίσουν με τα νύχια τους.
- Να χρησιμοποιείς εντομοαπωθητικά και να αποφεύγεις περιοχές που είναι γνωστές για τα πολλά κουνούπια.
- Να προσέχεις την υγιεινή των νυχιών σου. Κράτα τα νύχια σου κοντά, μην φτιάχνεις τεχνητά νύχια, να προτιμάς νυχοκόπτη και όχι ψαλίδια για το κόψιμο των νυχιών και ποτέ μην δαγκώνεις ή κόβεις τις παρανυχίδες.
- Για την αποτρίχωση οποιασδήποτε περιοχής να προτιμάς κερί ή αποτριχωτικές μηχανές παρά ξύρισμα.
- Μην επιτρέψεις ποτέ να χορηγηθεί ενέσιμο φάρμακο πάνω στο χέρι με το λεμφοίδημα. Εναλλακτικά, περιοχές για την ένεση είναι οι γλουτοί, ο μηρός ή η κοιλιά, πάντα με συμβουλή του ιατρού.
- Η λήψη αίματος να μην γίνεται ποτέ στο χέρι με το λεμφοίδημα. Να προτιμάς το άλλο, ή τα κάτω άκρα, πάντα με συμβουλή του ιατρού.
- Εάν καπνίζεις, μην χρησιμοποιείς το χέρι με το λεμφοίδημα για να κρατάς ή να σβήσεις το τσιγάρο.
- Μην κάνεις τατουάζ ή πίρσινγκς στο χέρι λεμφοίδημα, και προτιμότερο είναι να αποφευχθούν πλήρως στον άνω κορμό και τα άνω άκρα.
- ΓΙΑ ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΕΙΣ ΤΟ ΤΥΧΟΝ ΜΙΚΡΟ ΤΡΑΥΜΑ ΠΟΥ ΣΟΥ ΣΥΜΒΕΙ, ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΜΑΖΙ ΣΟΥ ΜΙΑ ΛΟΣΙΟΝ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ (για καθαρισμό), ΤΟΠΙΚΟ ΑΝΤΙΒΙΩΤΙΚΟ (για αντισηψία) ΚΑΙ ΓΑΖΑ-ΕΠΙΔΕΣΜΟ (για προστασία).
Να προσέχεις τη φροντίδα του δέρματός σου
- Να κρατάς το δέρμα σου σχολαστικά καθαρό.
- Να ελέγχεις το δέρμα σου για μολύνσεις ή ερεθισμούς.
- Να ενυδατώνεις το δέρμα σου επαρκώς, ειδικά μετά από ντουζ ή μπάνιο, με κατάλληλες λοσιόν ή κρέμες (χωρίς αλκοόλ και αρώματα).
- Να στεγνώνεις και να σκουπίζεις πολύ καλά το δέρμα σου μετά από ντουζ ή μπάνιο, ειδικά στις περιοχές που υπάρχουν διπλώσεις ή επαφές μελών (π.χ. μασχάλη), με μαλακή πετσέτα, χωρίς τρίψιμο.
- Κατά τη διάρκεια ακτινοθεραπείας, απέφυγε τον ήλιο ή το χλωριωμένο νερό πισίνας, και χρησιμοποίησε τα σκευάσματα που σου προτείνει ο ιατρός σου.
Μην παίρνεις πίεση αίματος στο χέρι με το λεμφοίδημα
- Εναλλακτικά, περιοχές για λήψη είναι το άλλο χέρι ή ο μηρός (με υψηλότερες ενδείξεις).
Να αποφεύγεις την θερμότητα
- Μην κάνεις καυτά ντουζ ή μπάνια. Μην τρίβεις δυνατά το δέρμα σου για καθαριότητα. Να σκουπίζεσαι καλά, αλλά χωρίς έντονο τρίψιμο με την πετσέτα.
- Να μην εφαρμόζεις θερμο- ή κρυο- θεραπεία στο χέρι με το λεμφοίδημα, π.χ. θερμά ή κρύα επιθέματα, παγοκύστες, θερμοφόρες, κλπ.
- Να αποφεύγεις θερμά λουτρά, σάουνα, ατμόλουτρα, χαμάμ. Μην κάθεσαι πολύ κοντά σε πηγή θερμότητας και μην ακουμπάς πάνω της, π.χ. καλοριφέρ, τζάκι, αερόθερμο, κλπ.
Να επιλέγεις κατάλληλα ρούχα, παπούτσια και κοσμήματα
- Να αποφεύγεις τα σφιχτά ρούχα, ακόμη και τα ελαστικά.
- Να χρησιμοποιείς άνετο στηθόδεσμο με φαρδιές και μαλακές τιράντες.
- Μην φοράς σφιχτά κοσμήματα, π.χ. δαχτυλίδια, ρολόγια, βραχιόλια, κλπ.
Να φοράς τη συμπιεστική περίδεσή σου καθημερινά, ελέγχοντας καλά να μην τραυματίζει καθόλου το δέρμα σου
Να επιλέγεις τους ταξιδιωτικούς προορισμούς σου
- Να αποφεύγεις περιοχές με κουνούπια.
- Να φοράς επιπλέον επίδεσμο, πάνω από τη συμπιεστική περίδεση, όταν έχεις πολλές ώρες ταξιδιού.
- Να σχεδιάζεις πάντα πολλές στάσεις για να μην μένεις πολλές ώρες ακίνητη.
- Ειδικά για ταξίδια με αεροπλάνο, να τρως ελαφρά, μην καταναλώνεις καφέ (προκαλεί διούρηση και απώλεια υγρών), πιες αρκετό νερό, μην έχεις αποσκευές που είναι πολύ βαριές, ζήτησε θέση δίπλα σε διάδρομο ώστε να σηκώνεσαι τακτικά για να βαδίζεις και εάν είναι εφικτό μία θέση κοντά σε έξοδο κινδύνου ώστε να έχεις αρκετό χώρο για να κινείς τα πόδια σου, κατά τη διάρκεια της πτήσης.
Δεν υπάρχει ειδική δίαιτα για το λεμφοίδημα
- Να αποφεύγεις την παχυσαρκία, προσπάθησε να έχεις το ιδανικό βάρος.
- Να τρως υγιεινά, όλα τα είδη θρεπτικών ουσιών. Οι ειδικοί προτείνουν λίγο αλάτι, λίγα λίπη και πολλές φυτικές ίνες.
- Μην μειώνεις τις πρωτεϊνες σου, απλά αντικατέστησε τις ζωϊκές με φυτικές (π.χ. όσπρια).
Μην δεχτείς καμία θεραπεία από κανέναν μη ειδικό
- Μην δεχθείς φαρμακευτικό σκεύασμα από ιατρό που δεν σε παρακολουθεί.
- Να αποφεύγεις καλλυντικά προϊόντα που ερεθίζουν το δέρμα σου
- Να αποφεύγεις την ηλιοθεραπεία και το σολάριουμ και πάντα να καλύπτεις το χέρι με το λεμφοίδημα όταν εκτίθεσαι στον ήλιο
- Μην δεχθείς καμία μάλαξη στο χέρι με το λεμφοίδημα.
- ΤΟ ΜΑΣΑΖ ΠΟΥ ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ Η ΑΠΟΣΥΜΦΟΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΙΔΗΜΑΤΙΚΗΣ ΛΕΜΦΙΚΗΣ ΜΑΛΑΞΗΣ.
Να κάνεις αυτό-αποσυμφόρηση, για άσκηση αλλά και αποιδηματική θεραπεία
Να ασκείσαι, αλλά όχι έντονα
- Μην κάνεις άσκηση με μεγάλες αντιστάσεις, π.χ. με πολλά βάρη (5-7,5χλγ το μέγιστο).
- Μην κάνεις οποιαδήποτε άσκηση που σου φέρνει δυσφορία.
- Η κολύμβηση και η αεροβική άσκηση σε πισίνα είναι ωφέλιμες, αλλά προσοχή στις μολύνσεις.
- Η βάδιση, το απλό περπάτημα, βοηθάει πολύ.
- Η γιόγκα από έμπειρο εκπαιδευτή είναι ωφέλιμη.
Να αποφεύγεις να σηκώνεις ή να μετακινείς βαριά αντικείμενα
Ελάτε να μάθουμε μαζί τη Λεμφική Μάλαξη…
…για να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο, όσο μπορούμε περισσότερο!
1. Στατικοί κύκλοι πάνω από τις κλείδες και στις δύο πλευρές
2. Στατικοί κύκλοι στην μασχάλη της ανεπηρέαστης πλευράς
3. Ελαφρά χάδια από την επηρεασμένη πλευρά προς την αντίθετη
4. Στατικοί κύκλοι σε διάφορες θέσεις (εδώ στο ανεπηρέαστο στήθος, από την επηρεασμένη πλευρά προς την αντίθετη
5.Στατικοί κύκλοι στους βουβωνικούς αδένες της επηρεασμένης πλευράς
6. Στατικοί κύκλοι σε διάφορες θέσεις (εδώ στο ανεπηρέαστο στήθος, από την επηρεασμένη πλευρά προς τους ομόπλευρους βουβωνικούς αδένες)
7. Στατικοί κύκλοι στην κορυφή του επηρεασμένου ώμου
8. Στατικοί κύκλοι σε διάφορες θέσεις (εδώ στην μεσότητα του βραχίονα, στην εξωτερική πλευρά του επηρεασμένου βραχίονα)
9. Στατικοί κύκλοι σε διάφορες θέσεις (εδώ στην αρχή του βραχίονα, από την εσωτερική προς την εξωτερική επιφάνεια του επηρεασμένου βραχίονα)
10. Στατικοί κύκλοι στο εσωτερικό του επηρεασμένου αγκώνα
11. Στατικοί κύκλοι στην ράχη του επηρεασμένου πήχη
12. Στατικοί κύκλοι στην ράχη του επηρεασμένου χεριού
13. Στατικοί κύκλοι πάνω από τις κλείδες και στις δύο πλευρές
14. Στατικοί κύκλοι στην μασχάλη της επηρεασμένης πλευράς
15. Στατικοί κύκλοι σε διάφορες θέσεις (εδώ στην πλάγια κοιλιακή χώρα, από την επηρεασμένη μασχάλη προς τους ομόπλευρους βουβωνικούς αδένες)
16. Στατικοί κύκλοι στους βουβωνικούς αδένες της ανεπηρέαστης πλευράς
17. Στατικοί κύκλοι από την κάτω κοιλιακή χώρα της επηρεασμένης πλευράς προς τους ομόπλευρους βουνωνικούς αδένες
18. Διαφραγματική αναπνοή (εισπνοή και εκπνοή, εδώ σε εισπνοή)
http://www.almazoisthes.gr/
