Είναι ωφέλιμες οι τροφές χαμηλών λιπαρών; ή είναι Μύθος;
Ωφέλιμες οι τροφές χαμηλών λιπαρών; Μύθος! Τα τελευταία 30 χρόνια, μείζονες ιατρικοί φορείς όπως το American Heart Association και το American Diabetes Association προειδοποιούν ότι η κατανάλωση λιπαρών, και ιδιαιτέρως κορεσμένων λιπαρών, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Ως εκ τούτου ο αναπτυγμένος κόσμος κυριεύθηκε από λιποφοβία, και ακόμα κι εκείνοι που δεν έκαναν δίαιτα αδυνατίσματος άρχισαν να αποφεύγουν τα λιπαρά φοβούμενοι ότι θα «βουλώσουν τις αρτηρίες τους».
Όλη αυτή η προπαγάνδα δημιούργησε και μια τεράστια ευκαιρία για τη βιομηχανία τροφίμων. Νέες κατηγορίες προϊόντων με χαμηλότερο κόστος πρώτων υλών και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο ράφι: τρόφιμα χωρίς, με χαμηλά ή ελαττωμένα λιπαρά.
Τι δείχνουν όμως στην πραγματικότητα οι επιστημονικές έρευνες; Για τώρα θα αρκεστούμε σε λίγες μόνο προκαταρκτικές επισημάνσεις διότι σύντομα θα δοθούν στη δημοσιότητα αναλυτικά όλες οι σχετικές έρευνες μία-μία ξεχωριστά και τότε να είστε προετοιμασμένοι για τη μια έκπληξη μετά από την άλλη!
Το ξέρατε ότι οι καρδιοπαθείς δεν είχαν φάει περισσότερα κορεσμένα λιπαρά από άλλους ανθρώπους; Και ότι αυτοί που έπαθαν εγκεφαλικό είχαν φάει λιγότερα κορεσμένα λιπαρά από τους άλλους;
Η σύνδεση μεταξύ των λιπαρών, ακόμα και των κορεσμένων λιπαρών, και της καρδιοπάθειας ποτέ δεν επιδείχθηκε πραγματικά. Και μάλιστα, σπουδαίες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η αντικατάσταση των υδατανθράκων από λιπαρά -οποιαδήποτε φυσικά λιπαρά, συμπεριλαμβανόμενων των ζωικών κορεσμένων- στην πραγματικότητα μειώνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά (εμφράγματα, εγκεφαλικά).
Συνέπεια αυτού είναι το ότι ακόμα και το εξαιρετικά συντηρητικό American Heart Association δεν βάζει πια ανώτατο όριο στη συνολική ημερήσια πρόσληψη λιπαρών, παρά μόνο στην πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών (χωρίς όμως και αυτό να βασίζεται πουθενά). Ωστόσο, τα τρόφιμα χαμηλών λιπαρών παραμένουν στην ημερήσια διάταξη των διαφημίσεων που σας προπαγανδίζουν κάτι επιστημονικά ατεκμηρίωτο, για να μην πούμε και επικίνδυνο για την υγεία σας.
Αν αντί για τον όρο «χαμηλών λιπαρών» βάζατε «υψηλών σακχάρων ή υδατανθράκων», θα καταλαβαίνατε αμέσως ότι αυτό το χαρακτηριστικό σημαίνει κάτι αντίθετο με την υγεία. Για παράδειγμα, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins πρόσφατα συμπέραναν ότι το υψηλό σάκχαρο αίματος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθεια.
Συνεπώς, τα τρόφιμα υψηλών γλυκαιμικών φορτίων (που δίνουν γρήγορα ικανές ποσότητες σακχάρων στο αίμα αφού τα φάμε) -όπως είναι ό,τι περιέχει ζάχαρη και αλεύρι δημητριακών- είναι από τη φύση τους ανθυγιεινά όταν καταναλώνονται.
Βεβαίως, η άλλη δράση των τροφίμων υψηλών σακχάρων είναι ότι ξαναγεμίζουν τα αποθέματα γλυκογόνου και ανεβάζουν τα επίπεδα ινσουλίνης, που και τα δύο τους εμποδίζουν την ικανότητά σας να καίτε λίπος για καύσιμο. Τι είναι το γλυκογόνο; Μπορείτε να διαβάσετε για αυτό στα προηγούμενα άρθρα της σειράς.
Δυστυχώς, πολλοί κατασκευαστές τροφίμων εξαρτώνται από την επιτυχία αυτής της σφαλερής διατροφικής λογικής. Στο κάτω κάτω, οι περισσότεροι άνθρωποι υποθέτουν ότι αν μια τροφή είναι «υγιεινή» ή «χαμηλών λιπαρών» τότε δεν θα προκαλέσει αύξηση σωματικού λίπους. Έτσι θα εντρυφήσουν σε, ας πούμε, τσιπς πατάτας χαμηλών λιπαρών παρά κανονικών, αν και τα πρώτα έχουν περισσότερους υδατάνθρακες που φουλάρουν τα αποθέματα γλυκογόνου (οι κατασκευαστές κατά κανόνα απομακρύνουν τα λιπαρά για να τα αντικαταστήσουν με υδατάνθρακες, συχνά στη μορφή ζάχαρης).
Και μάλιστα, ερευνητές του πανεπιστημίου Cornell ανέφεραν ότι όταν υπέρβαροι άνδρες και γυναίκες νόμιζαν ότι έτρωγαν γνωστές καραμέλες χαμηλών λιπαρών, κατανάλωναν 47 τοις εκατό περισσότερες θερμίδες από εκείνους που έτρωγαν κανονικές τέτοιες καραμέλες. Μόνο που η μόνη διαφορά στις καραμέλες ήταν η ετικέτα. Όλες τους ήταν κανονικού τύπου, όχι χαμηλών λιπαρών!
Οι επιστήμονες επίσης υπολόγισαν ότι, κατά μέσο όρο, τα τρόφιμα χαμηλών λιπαρών περιέχουν 59 τοις εκατό λιγότερα λιπαρά, αλλά μόνο 15 τοις εκατό λιγότερες θερμίδες από τα τρόφιμα κανονικών λιπαρών.