Διάγνωση και Ακτινολογική διερεύνηση του καρκίνου του μαστού.
Συγγραφέας Ιωάννης Μούντζιος Γράφτηκε στις ,
Η μαστογραφία είναι η κλασσική μέθοδος απεικόνισης του μαστού που χρησιμοποιεί χαμηλής δόσης ακτίνες Χ. Αποτελεί τη μέθοδο εκλογής στον προληπτικό έλεγχο (screening) του καρκίνου του μαστού, σε συνδυασμό πάντα με την αυτοεξέταση και την κλινική εξέταση των μαστών. Μέχρι σήμερα οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η μαστογραφία ως μέθοδος screening οδηγεί στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού σε ποσοστό 30-70%.
Η ευαισθησία της μαστογραφίας κυμαίνεται περίπου στο 90% και αυτό σημαίνει ότι περίπου το 10% των καρκίνων δεν ανιχνεύεται αρχικά με τη μαστογραφία. Επίσης, η ανίχνευση του καρκίνου εξαρτάται από το μέγεθος της νόσου , τον ιστολογικό τύπο και την πυκνότητα του μαζικού αδένα. Η ευαισθησία της μαστογραφίας σε λιπώδεις μαστούς είναι εξαιρετική, αλλά ελαττώνεται όσο η πυκνότητα του μαζικού αδένα ακτινολογικά αυξάνει. Αυτό σημαίνει ότι η μαστογραφία έχει χαμηλή ευαισθησία σε πυκνούς μαστούς και επί αρνητικού αποτελέσματος, πιθανότατα, χρειάζεται σε αυτούς τους μαστούς περαιτέρω έλεγχος (πχ υπέρηχοι, μαγνητική τομογραφία), ιδιαίτερα επί παρουσίας ψηλαφητικού ευρήματος. Η ευαισθησία της μεθόδου αυξάνεται επίσης επί παρουσίας μικροαποτιτανώσεων.
Η μαστογραφία είναι η μέθοδος εκλογής στη διενέργεια προληπτικού ελέγχου σε γυναίκες άνω των 40 ετών ετησίως. Νεότερες γυναίκες υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο αν αυτό υπαγορεύεται από το οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό. Η διενέργεια της μαστογραφίας στα περισσότερα κέντρα γίνεται κατά το πρώτο μισό του εμμηνορυσιακού κύκλου, όταν ο μαστός είναι λιγότερο ευαίσθητος στην πίεση Η σωστή τοποθέτηση και συμπίεση των μαστών είναι σημαντικός παράγοντας για την λήψη υψηλής ποιότητας εικόνων και για να καλυφθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του μαζικού αδένα. Η γυναίκα θα πρέπει επίσης να καθησυχάζεται για τον κίνδυνο της ακτινοβολίας εξηγώντας τα πλεονεκτήματα του προληπτικού ελέγχου. Η ολική δόση ακτινοβολίας ισοδυναμεί με 0,1-0,2 rad περίπου.
Η υπερηχοτομογραφία είναι η πιο σημαντική συμπληρωματική μέθοδος στην απεικόνιση του μαστού. Οι ενδείξεις των υπερήχων συμπεριλαμβάνουν:
• Διαφορική διάγνωση κυστικής από συμπαγή εξεργασία με ακρίβεια 100%.
• Συμπληρωματική διερεύνηση πυκνών μαστογραφικά μαστών
• Διαδερμική παρακέντηση ή προεγχειρητική εντόπιση βλάβης
Η υπερηχογραφία δεν είναι κατάλληλη ως μέθοδος screening και δεν αντικαθιστά τη μαστογραφία στον αποκλεισμό κακοήθειας. Επίσης, η υπερηχοτομογραφία δεν μπορεί να διαφοροδιαγνώσει με ακρίβεια 100% συμπαγή καλοήθη από συμπαγή κακοήθη βλάβη.
Η ψηφιακή μαστογραφία περιλαμβάνει λήψη, επεξεργασία, παρουσία, εκτύπωση, αποθήκευση και μετατροπή των μαστογραφικών εικόνων σε ψηφιακή μορφή. Προς το παρόν, δεν έχει αποδειχθεί ότι η ψηφιακή μαστογραφία πλεονεκτεί της κλασσικής στη διακριτική ικανότητα, ευαισθησία και ειδικότητα ανίχνευσης κακοήθειας σε σχέση με την κλασσική μαστογραφία. Όσο όμως τα ψηφιακά συστήματα τελειοποιούνται, θα γίνονται σταδιακά απαραίτητα στα κέντρα μαστογραφίας.
Η μαγνητική μαστογραφία, τέλος, χρησιμοποιείται από το 1991 ως απεικονιστική μέθοδος για τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού συμπληρωματικά στη μαστογραφία. Οι ενδείξεις της μαγνητικής μαστογραφίας είναι:
• Επίλυση διαγνωστικών προβλημάτων
• Προεγχειρητική σταδιοποίηση του καρκίνου του μαστού (τοπική επέκταση όγκου, μέγεθος, πολυεστιακότητα, νόσος στον άλλο μαστό, διήθηση θωρακικού τοιχώματος
• Έλεγχος ακεραιότητας εμφυτευμάτων σιλικόνης
• Παρακολούθηση ασθενών μετά από θεραπεία για καρκίνο του μαστού
• Προσυμπτωματικός έλεγχος (screening) ασθενών υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού (πχ φορείς επικίνδυνων μεταλλάξεων)
