Εμβολισμός ινομυώματος μήτρας
Τα λειωμυώματα της μήτρας είναι οι πιο κοινοί όγκοι των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Αναφέρονται ως ινώματα ή αλλιώς λειομύωμα, λειομυωμάτωση, μύωμα, ινομύωμα. Τα ινώματα είναι καλοήθεις (μη καρκινογενείς) εξεργασίες, οι οποίες αναπτύσσονται στο μυικό χιτώνα του τοιχώματος της μήτρας. Αν και συνήθως είναι ασυμπτωματικά, σε μερικές γυναίκες το μέγεθος κι η εντόπισή τους μπορεί να προκαλέσει πόνο κι αιμορραγία. Οι ακριβείς αιτίες ανάπτυξής τους δεν είναι γνωστές, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση η οποία οδηγεί σε ευαισθησία στις ορμόνες. Δηλαδή οι γυναίκες εκείνες με γενετική προδιάθεση αναπτύσσουν μηχανισμούς με τους οποίους τα ινώματα αναπτύσσονται κάτω απ’την επίδραση πολλών ορμονών. Αυτό εξηγεί γιατί ορισμένες φυλές έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα ν’αναπτύξουν ινώματα και γιατί υπάρχει γενετική προδιάθεση σε ορισμένες οικογένειες. Το μέγεθος τους ποικίλει από πολύ μικρό ως πολύ μεγάλο. Σε μερικές περιπτώσεις η μήτρα μεγαλώνει και φθάνει σε μεγεθός, εκείνο μιας μήτρας στον πέμπτο μήνα κύησης ή και περισσότερο. Εντοπίζονται σε διάφορα σημεία της μήτρας. Τις περισσότερες φορές είναι πάνω από ένα. Υπάρχουν 3 είδη ινωμάτων:
-Υπορογόνια ινώματα αναπτύσσονται κάτω από το έξω κάλυμμα της μήτρας και μεγαλώνουν προς τα έξω δια μέσω του τοιχώματος προκαλώντας ένα εξόγκωμα. Δεν επηρεάζουν τον κύκλο της γυναίκας αλλά προκαλούν πόνο στην πύελο, στην πλάτη και αίσθημα πίεσης.Μπορεί να έχει ευρεία βάση ή να είναι μισχωτό, κάνοντας δύσκολη τη διαφοροποίησή του από μια μάζα στις ωοθήκες. Αυτά ονομάζονται μισχωτά. Διάγνωση τίθεται είτε με υπερηχογράφημα ή με μαγνητική τομογραφία.
-Ενδοτοιχωματικά: αναπτύσσονται προς τα μέσα αυξάνοντας το μέγεθος της μήτρας και κάνοντας την να φαίνεται μεγαλύτερη στη γυναικολογική εξέταση. Αυτά είναι τα πιο κοινά. Προκαλούν μεγαλύτερη ποσότητα αίματος κατά την έμμηνο ρήση και πόνο στην πύελο, στην πλάτη και γενικά αίσθημα πίεσης.
-Υποβλεννογόνια ινώματα: βρίσκονται ακριβώς κάτω απ’το έσω κάλυμμα της μήτρας. Είναι τα πιο σπάνια αλλά προκαλούν τα περισσότερα προβλήματα. Ακόμα και τα πολύ μικρά προκαλούν σοβαρές αιμορραγίες για μεγάλα διαστήματα.
Ποιά είναι τα συμπτώματα που προκαλούν τα ινώματα;
Τα περισσότερα είναι ασυμπτωματικά, μόνο 10-20% των γυναικών χρειάζονται κάποια θεραπεία. Ανάλογα με την εντόπιση, το μέγεθος και το νούμερό τους, μια γυναίκα μπορεί ναι νοιώσει:
πόνο στην πύελο.
Πίεση ή αίσθημα βάρους στην πύελο το οποίο οφείλεται στην πίεση που ασκεί το ίνωμα στις γύρω δομές.
Πόνο στην πλάτη ή τα πόδια καθώς πιέζονται τα νεύρα που νευρώνουν την πύελο και τα πόδια.
Πόνο στη συνουσία.
Πίεση στην ουροδόχο κύστη που προκαλεί έπηξη προς ούρηση.
Πίεση στα έντερα που οδηγεί σε δυσκοιλιότητα και μετεωρισμό
Φούσκωμα στη κοιλιά
Παρατεταμένη και σε μεγάλη ποσότητα εμμηνο ρήση με θρόμβους, που μπορεί να προκαλέσει αναιμία.
Αν η ασθενής νιώθει τέτοια συμπτώματα πρέπει να επικοινωνήσει με τον ιατρό της.
Ποιος πάσχει συνήθως από ινώματα;
Τα ινώματα είναι πολυ κοινά, αλλά συνήθως δεν προκαλούν προβλήματα. Ενα 20 –40% των γυναικών πάνω απο τα 35 τους έχουν ευμεγέθη ινώματα. Οι αφροαμερικάνες έχουν μεγαλύτερο κύνδυνο να τα παθούν: το 50% έχει ινώματα. Μπορεί να εμφανισθούν ήδη απο τα 20 χρόνια. Αν και οι περισσότερες γυναίκες είναι ασυμπτωματικές ως τα 30 ή 40 τους χρόνια., δεν μπορεί κανείς να προβλέψει έαν ενα ίνωμα θα μεγαλώσει ή θα προκαλέσει προβλήματα.
Πως λειτουργεί ο εμβολισμός τους;
Γνωστή ως εμβολισμός μητριαίας αρτηρίας, αυτή η θεραπευτική προσέγγιση φράσσει τις αρτηρίες που αρδεύουν τα ινώματα προκαλώντας μείωση του μεγέθους τους. Είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, δηλαδή απαιτείται μία μικρή τομή στο δέρμα και πραγματοποιείται ένω η ασθενής έχει τις αισθήσεις της αλλά νιώθει νύστα και δεν αισθάνεται κάνενα είδος πόνου. Ο εμβολισμός πραγματοποιείται από έναν επεμβατικό ακτινολόγο, ειδικά εκπαιδευμένο για αυτές τις πράξεις. Ο ακτινολόγος πραγματοποιεί μια μικρή τομή στο δέρμα (μικρότερη του ενός τετάρτου της ίντσας) στη βουβωνική χώρα για να έχει πρόσβαση της μηριαίας αρτηρίας και τοποθετεί έναν μικρό καθετήρα σε αυτή. Χορηγείται τοπική αναισθησία ώστε να μην πονά η ασθενής. Ο καθετήρας οδηγείται υπό ακτινοσκόπηση ως τη μήτρα. Ο ακτινολόγος εγχύει μικρά πλαστικά σωματίδια, διαμέτρου όσο ένας κόκκος άμμου, στην αρτηρία που αρδεύει τα ινώματα. Αυτό εμποδίζει την αιματική ροή και προκαλεί μείωση του μεγέθους του όγκου. Έπειτα αντιμετωπίζεται η μητριαία αρτηρία στην άλλη πλευρά της μήτρας. Η τομή στο δέρμα καθαρίζεται και τοποθετείται επίδεσμος. Ο εμβολισμός απαιτεί νοσηλεία για ένα βράδυ. Χορηγούνται αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Αν εμφανισθεί πυρετός δίνεται ακεταμινοφένη. Μετά από μερικές μέρες οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να κάνουν ελαφρές δουλειές και σε μια εβδομάδα επιστρέφουν στους κανονικούς ρυθμούς. Ο εμβολισμός για τη θεραπεία ινωμάτων χρησιμοποιείται από το 1955. Ο εμβολισμός των μητριαίων αρτηριών δεν είναι καινούργιος. Χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια από τους ακτινολόγους για τη θεραπεία αιμορραγιών μετά τον τοκετό. Ο εμβολισμός πραγματοποιείται παγκοσμίως. Για να βρείτε ένα κέντρο μπείτε στο site εύρεση γιατρών.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα του εμβολισμού ινωμάτων;
Ο εμβολισμός απαιτεί παραμονή για μια νύχτα στο νοσοκομείο.
Οι γυναίκες μετά από λίγες μέρες μπορούν να εργασθούν ελαφρά και μετά από 7-10 μέρες επανέρχονται στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής τους.
Το 90% των γυναικών ανακουφίσθηκαν των συμπτωμάτων τους και ειδικά των αιμορραγιών.
Στο 85% μειώνεται το άλγος.
Είναι αποτελεσματική μέθοδος και για πολλαπλά και για μεγάλα ινώματα.
Η υποτροπή είναι πολύ σπάνια.Βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα ο εμβολισμός φαίνεται πως είναι αποτελεσματικός με πολύ μικρό ποσοστό υποτροπών. Τα μακροπρόθεσμα (10 ετών ) αποτελέσματα δεν είναι ακόμα διαθέσιμα, αλλά σε μια μελέτη όπου οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν μετά από 6 χρόνια, τα εμβολισθέντα ινώματα δεν είχαν ξαναμεγαλώσει.
Ποιοί είναι οι κίνδυνοι του εμβολισμού;
Είναι μια πολύ ασφαλής μέθοδος παρ’ολ’αυτά υπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι όπως σε όλες τις ιατρικές πράξεις. Οι περισσότερς γυναίκες νιώθουν πόνο και κράμπες τις πρώτες ώρες μετά τον εμβολισμό. Κάποιες νιώθουν ναυτία και έχουν πυρετό. Αυτά τα συμπτώματα ελέγχονται με την κατάλληλη αγωγή. Λίγες ασθενείς ανέπτυξαν κάποια λοίμωξη η οποία ελέγχθηκε με αντιβίωση. Έχει αναφερθεί επίσης ότι υπάρχει πιθανότητα ίση με 1%, τραυματισμού της μήτρας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε υστερεκτομή. Αυτές οι επιπλοκές έχουν χαμηλότερη πιθανότητα να συμβούν μετά από εμβολισμό απ’ότι μετά από χειρουργική αντιμετώπιση (υστερεκτομή ή μυεκτομή) των ινωμάτων. Ένας μικρός αριθμός ασθενών μπαίνει σε εμμηνόπαυση μετά από τον εμβολισμό.Αυτό συμβαίνει πιο συχνα σε γυναίκες ηλικίας 40 ή και μεγαλύτερες, οι οποίες είναι δηλαδή κοντά στην ηλικία εμμηνόπαυσης. Η μυέκτομη (η χειρουργική αφαίρεση των ινωμάτων) και η υστερεκτομή, έχουν κι αυτές κινδύνους, όπως λοίμωξη, αιμορραγία, που μπορεί να χρειασθούν μετάγγιση αίματος. Η μυεκτομή μπορεί να προκαλέσει συμφύσεις μεταξύ οργάνων της κοιλιακής χώρας που μπορεί να προκαλέσουν στειρότητα. Επιπλέον ο χρόνος ανάρρωσης είναι σημαντικά μεγαλύτερος, συνήθως ένας με δύο μήνες. Πρέπει να μιλήσει η ασθενής στο γιατρό της για να μάθει για τους κινδύνους της κάθε μεθόδου αντιμετώπισης.
Ποιά είναι η προετοιμασία της ασθενούς για τον εμβολισμό;
Ο επεμβατικός ακτινολόγος θα πει στην ασθενή τι πρέπει να κάνει πριν τον εμβολισμό. Συνήθως πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία με σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο. Θα γίνουν αιματολογικές εξετάσεις κι ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Τι υλικό χρησιμοποιείται για τον εμβολισμό;
Ο ακτινολόγος εγχύει μικρά πλαστικά σωματίδια (μικροσωματίδια) που έχουν το μέγεθος κόκκου άμμου, στην αρτηρία που αρδεύει τα ινώματα. Αυτό διακόπτει την αιματική ροή και προκαλεί μείωση του μεγέθους του όγκου. Μετά αντιμετωπίζεται η αρτηρία στην άλλη πλευρά της μήτρας. Η τομή στο δέρμα καθαρίζεται και σκεπάζεται με επίδεσμο.
Τι νιώθει η ασθενής;
Θα χρειασθεί να μείνει στο νοσοκομείο για 1-2 βράδια.Χορηγούνται αναλγητικά. Μετά τον εμβολισμό χορηγούνται παάλι αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη για την αντιμετώπιση του πόνου και των κραμπών. Πολλές γυναίκες μπορούν να κάνουν ελαφρές εργασίες μετά από λίγες μέρες και επιστρέφουν στους κανονικούς ρυθμούς σε μια εβδομάδα.
Τι κάνει κανείς μετά τον εμβολισμό;
Χορηγούνται αντιφλεγμονώδη και αντιπηκτικά φάρμακα υποδορίως για 48 ώρες. Επιστρέφει στη δουλειά μετά από μερικές μέρες (συνήθως 6-7). Πρέπει να επισκευθεί τον ακτινολόγο μετά από 1 μήνα και μετά από 6 μήνες για εξετάσεις. Θα χρειασθεί να γίνει και μια μαγνητική τομογραφία στους 3 και στους 6 μήνες.
Κληρονομική αιμορραγική τηλεαγγειεκτασία (ΚΤΑ)
Συνώνυμα: Νόσος Osler = Νόσος Rendu-Osler = Νόσος Rendu-Osler-Weber
Πνευμονική αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία = ΠΑΔ =Πνευμονικό αρτηριοφλεβώδες ανεύρυσμα = πνευμονικό αγγείωμα = πνευμονικό αρτηριοφλεβώδες συρίγγιο = =πνευμονική τηλεαγγειεκτασία.
Βασικά σημεία του συνδρόμου
Η ΚΤΑ είναι μια συγγενής γενετική ανωμαλία των μικρών αγγείων η οποία θίγει 2500-40000 άτομα στην Ευρώπη (με περιοχικές διαφορές). Το αρτηριακό αίμα ρέει απ’ευθείας στις φλέβες κι έτσι σχηματίζονται αδύναμα φουσκωμένα αγγεία τα οποία μπορούν να ραγούν σε διάφορα σημεία. Οι πιο πολλοί ασθενείς είναι αρχικά ασυμπτωματικοί, πλην επαναλαμβανόμενων ρινορραγιών. Οι γιατροί οι οποίοι αντιμετωπίζουν αυτές τις ρινορραγίες δεν καταλαβαίνουν αρχικά ότι πρόκειται για την ΚΤΑ κι έτσι πολλοί ασθενείς παραμένουν χωρίς διάγνωση. Ύπαρξή τους όμως, εν αγνοία του ασθενούς, στον εγκέφαλο ή τον πνεύμονα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές. Φυσιολογικά στο κυκλοφορικό σύστημα οι αρτηρίες μεταφέρουν οξυγωνομένο αίμα από την καρδιά προς την περιφέρεια του σώματος με υψηλή πίεση, ενώ οι φλέβες επιστρέφουν το αίμα πίσω στην καρδιά. Μικρά τριχοειδή αγγεία συνδέουν τις αρτηρίες με τις φλέβες. Κάποιος με ΚΤΑ δεν έχει τριχοειδή ή έχει αλλά είναι δυσλειτουργικά, σε λίγα αγγεία, σε σημαντικές θέσεις. Εκεί όπου οι αρτηρίες επικοινωνούν απ’ευθείας με τις φλέβες δημιουργείται ένα ευάλωτο σημείο το οποίο μπορεί εύκολα να ραγεί και να αιμορραγήσει. Υπάρχουν δύο ειδών ανώμαλα αγγεία στην ΚΤΑ: το πρώτο λέγεται τηλεαγγειεκτασία και αφορά τα μικρά αγγεία (τυπικά στη μύτη, το στομάχι και το λεπτό έντερο). Το δεύτερο λέγεται αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία (ΑΦΔ) και αφορά μεγαλύτερα αγγεία (πνεύμονα, εγκέφαλο, ήπαρ). Οι τηλεαγγειεκτασίες συχνά συμβαίνουν κοντά στην επιδερμίδα όπως στο ρινικό βλεννογόνο, ενώ οι ΑΦΔ αφορούν στα εσωτερικά όργανα όπως οι πνεύμονες. Ανεξάρτητα του μεγέθους ή της περιοχής, τα ανώμαλα αυτά αγγεία έχουν μεγαλυτερή τάση να ραγούν και να αιμορραγήσουν και πρέπει να παρακολουθούνται στενά. Οι ασθενείς με ΑΦΔ στον πνεύμονα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν εγκεφαλικό επεισόδιο ή εγκεφαλικό απόστημα γιατί δεν έχουν τριχοειδή να φιλτράρουν θρόμβους, μικρόβια και φυσαλίδες αέρα. Γι’αυτό πρέπει να λαμβάνουν προφυλακτική αντιβιοτική θεραπεία πριν τις επεμβατικές πράξεις, αν δεν έχουν θεραπευτεί οι ΑΦΔ. Η εντόπιση των τηλεαγγειεκτασιών και των ΑΦΔ καθορίζει τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν. Κάποιος με ανώμαλα αγγεία στον γαστρεντερικό σωλήνα πρέπει να προσέχει μήπως δει μαύρα κόπρανα και χρόνια αναιμία που προκαλεί αίσθημα κούρασης, χλωμό δέρμα, δύσπνοια, θωρακικό άλγος ή ζάλη. Αν βρίσκονται στον πνεύμονα και ραγούν μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλικό επεισόδιο ή εγκεφαλικό απόστημα. Η καρδιακή αναπάρκεια, είναι ένας άλλος κίνδυνος που δατρέχουν όσοι έχουν ΚΤΑ λόγω αυξημένης ροής στις ΑΦΔ, ειδικά στο ήπαρ.Ένα από τα πρώτα συμπτώματα είναι δύσπνοια κατά την άσκηση. Όσοι έχουν ΑΦΔ δεν έχουν προειδοποιητικά συμπτώματα αλλά μπορεί να έχουν πονοκεφάλους ή κρίσεις επιληψίας. Οι διαφορετικές κλινικές εκφάνσεις έχουν σχέση και με την ηλικία. Φυσιολογικά κατά τη γέννηση είναι ασυμπτωματικές και με την ηλικία παρατηρούνται αρχικά ρινορραγίες στην παιδική ηλικία ( μαζί με εγκεφαλικές ΑΦΔ σε ειδικούς ασθενείς), πνευμονικές ΑΦΔ στην εφηβεία και δερματοβλεννογόνιες και γαστρεντερικές τηλεαγγειεκτασίες και ηπατικές ΑΦΔ με την πάροδο του χρόνου.
Συμπτώματα:
Σχεδόν όλοι (>95%) έχουν επαναλαμβανόμενες ρινορραγίες. Γι’αυτό αυτοί που τους εξετάζουν είναι οι ωτορινολαρυγγολόγοι.
Πάνω από 95% των ασθενών παρουσιάζουν τηλεαγγειεκτασίες στο δέρμα των δαχτύλων, των χεριών, στο πρόσωπο, τα χείλη, το στόμα, τα οποία γίνονται ορατά κατά την τρίτη-τέταρτη δεκαετία ως μικρές κόκκινες ή μωβ κουκίδες και κόκκινα μακριά αγγεία.
30% έχουν ΑΦΔ στον πνεύμονα οι οποίες είναι απειλητικές για την ζωή όταν ραγούν. Οι έγκυες έχουν αυξημένο κίνδυνο ρήξης των ΑΦΔ στον πνεύμονα λόγω της αύξησης του όγκου του αίματος και του κλάσματος εξώθησης της καρδιάς ειδικά στο τελευταίο τρίμηνο. Όσοι έχουν πνευμονικά ΑΦΔ έχουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και εγκεφαλικού αποστήματος. Το υψηλό κλάσμα εξώθησης μπορεί να προκαλέσει δύσπνοια ή ορθόπνοια ή καρδιακή ανεπάρκεια.
Οι ΑΦΔ στο ήπαρ υπάρχουν στο 20% των ασθενών με διάφορα συμπτώματα (οι πιο πολλοί είναι ασυμπτωματικοί, άλλοι έχουν καρδιακή ανεπάρκεια λόγω του υψηλού κλάσματος εξώθησης της καρδιάς, πυλαία υπέρταση με αιμορραγία, ηπατική εγκεφαλοπάθεια).
Αιμορραγία του γαστρεντερικού αναπτύσσεται στο 25% των ασθενών και προκαλεί μαύρα κόπρανα ή χρόνια αιμορραγία. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται αργότερα (ηλικία >50 ετών).
Οι εγκεφαλικές ΑΦΔ στο 10% των ασθενών αφορούν συνήθως στην εγκεφαλική επιφάνεια και σε ορισμένες περιπτώσεις, ανάλογα με το μέγεθός τους, μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλική αιμορραγία. Μεγάλες ΑΦΔ έχουν τα παιδιά (μέχρι τα 3) ενώ μικρές ΑΦΔ (ηλικία >20) ή μικρές ΑΦΔ (>30) ανευρίσκονται αργότερα.
Οι ΑΦΔ και οι τηλεαγγειεκτασίες σε άλλα όργανα όπως η σπονδυλική στήλη είναι σπάνια.
Διάγνωση
Στα μέσα της δεκαετίας του 90 ανακαλύφθηκε το ανώμαλο γονίδιο στο χρωμόσωμα 9 ή 12 στο οποίο οφείλεται η ΚΤΑ. Το χρωμόσωμα 9 (ενδογλήνη, τύπος ΚΤΑ Ι) και το χρωμόσωμα 12 (ενεργός κινάση σαν υποδοχέας 1, ΚΤΑ ΙΙ) είναι υπέυθυνα για την παραγωγή μιας ουσίας η οποία είναι υπεύθυνη για την δημιουργία των αγγείων. Μια ανωμαλία της πήξης του αίματος πρέπει να αποκλεισθεί σαν διαφορική διάγνωση. Η ΚΤΑ είναι μια επικρατούσα ασθένεια αφού ένα μόνο ανώμαλο γονίδιο από τον ένα γονέα μπορεί να την προκαλέσει. Αν και υπάρχει πιθανότητα 50% να κληρονομήσει το γονίδιο αυτό, παιδιά που δεν το έχουν δεν μεταφέρουν την ασθένεια στις επόμενες γενεές. Πρόσφατα γίνεται και γενετικός έλεγχος ο οποίος ανευρίσκει την ανωμαλία σε ποσοστό 60-95%. Τα τεστ αυτά πρέπει νε γίνονται σε εξειδικευμένα κέντρα. Το screening των ασθενών με ΚΤΑ για πνευμονικές ΑΦΔ είναι υποχρεωτικό.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν διαγνωστικά κριτήρια γνωστά ως κριτήρια του Curacao. Σύμφωνα μ’αυτά αν κάποιος έχει 3 ή περισσότερα από τα παρακάτω κριτήρια έχει την ασθένεια, ενώ αν έχει 2 είναι ύποπτος.
-αυτόματες επαναλαμβανόμενες ρινορραγίες
-οι τηλεαγγειεκτασίες αφορούν χαρακτηριστικές περιοχές όπως τα χείλη, τη στοματική κοιλότητα, τα δάχτυλα και τη μύτη.
-ΑΦΔ υπάρχουν στον πνεύμονα, τον εγκέφαλο, το ήπαρ, το γαστρεντερικό.
στο οικογενειακό ιστορικό υπάρχει κάποιος γονέας ή παιδί που πάσχει από ΚΤΑ.
ΚΤΑ γυναίκες και εγκυμοσύνη
Οι γυναικείες ορμόνες επηρεάζουν την αιμορραγική διάθεση ανώμαλων αγγείων στην ΚΤΑ. Σε μερικές γυναίκες οι ρινορραγίες διαφέρουν κατά τη διάρκεια του κύκλου τους και επιδεινώνονται μετά την εμμηνόπαυση. Οι περισσότερς έγκυες πάσχουσες από ΚΤΑ δεν έχουν σοβαρές επιπλοκές οφειλόμενες στην ΚΤΑ. Σε μερικές παρουσιάζονται νέες δερματικές τηλεαγγειεκτασίες, ενώ άλλες αναφέρουν βελτιώσεις. Υπάρχει ενδιαφέρον για τυχόν ύπαρξη πνευμονικών ΑΦΔ γι’αυτό πρέπει να διαγιγνώσκονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αιματική κυκλοφορία αυξάνεται ως και 60%, κάτι σημαντικό για την ανάπτυξη του μωρού. Αυτό αυξάνει και την πίεση που ασκείται στα αδύναμα ανώμαλα αγγεία κι έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος για ρήξεις και στον πνεύμονα. Οι έρευνες έδειξαν ότι είναι ασφαλής ο εμβολισμός των πνευμονικών ΑΦΔ κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης από έμπειρους επεμβατικούς ακτινολόγους.
Αντιμετώπιση από επεμβατικούς ακτινολόγους
Οι επεμβατικοί ακτινολόγοι είναι από τους λίγους ειδικούς που θεραπεύουν μόνιμα την ασθένεια αυτή που αφορά 500000 ανθρώπους παγκοσμίως, εμβολίζοντας-σταματώντας την αιματική ροή στην πάσχουσα περιοχή ώστε να προλάβουν τυχόν απειλητική για τη ζωή ρήξη. Το που βρίσκονται οι ΑΦΔ καθορίζει και την θεραπεία. Οι ακτινολόγοι θεραπεύουν δυσπλασίες που αφορούν στον πνεύμονα, τον εγκέφαλο, το ήπαρ με εμβολισμό. Ο εμβολισμός είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος κατά την οποία με την βοήθεια διαδερμικών μικροκαθετήρων τα αγγεία πληρούνται εκλεκτικά.
-Πνεύμονας: Υπάρχουν δύο ειδών ΑΦΔ: το πιο εύκολο στη θεραπεία είναι ο απλός τύπος (εικόνες 1 Α,Β) με μια ανευρυσματική αρτηρία και φλέβα και ο σύνθετος τύπος (εικόνα 2 Α,Β) με πολλά τροφοφόρα και παροχετευτικά αγγεία. Αυτές οι δυσπλασίες πρέπει να θεραπεύονται ακόμα και σε ασυμπτωματικούς ασθενείς γιατί μπορεί να απειλήσουν τη ζωή. Οι επεμβατικοί ακτινολόγοι θεραπεύουν μόνιμα τις πνευμονικές ΑΦΔ με εμβολισμό. Γίνεται μια μικρή τομή στο δέρμα κι από εκεί εισέρχονται ένας ή περισσότεροι καθετήρες στη μηριαία ή στη σφαγίτιδα φλέβα απ’όπου καθοδηγούνται στα ανώμαλα αγγεία στον πνεύμονα. Σπείρες πλατίνας ή άλλα εμβολικά υλικά τοποθετούνται εκλεκτικά στην τροφοφόρο αρτηρία των ΑΦΔ ώστε να σταματήσει μόνιμα η αιματική ροή προς την ΑΦΔ χωρίς χειρουργική επέμβαση (εικόνα 2 Ζ,Η).Η διαδικασία γίνεται χωρίς γενική αναισθησία. Οι ασθενείς παρακολουθούνται ύστερα μια φορά το χρόνο από τον ακτινολόγο για να βεβαιωθεί ότι η ΑΦΔ θεραπεύθηκε πλήρως και ότι άλλα μικρότερα δε μεγάλωσαν.
-Εγκέφαλος: Το μέγεθος, η κατασκευή και η εντόπιση στον εγκέφαλο επηρεάζουν τον τρόπο θεραπείας των ΑΦΔ (εικόνα 3 Α,Β). Χειρουργείο, εμβολισμός και στερεοτατική ακτιθεραπευτική θεραπεία είναι οι θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είτε σε συνδυασμό, είτε, συχνότερα, ξεχωριστά. Η απόφαση του τύπου της θεραπείας αλλά και του αν θα επέμβει κανείς, παίρνεται ομαδικά από νευροχειρουργό, επεμβατικό νεύροακτινολόγο και νευρολόγο. Η τεχνική του εμβολισμού είναι διαφορετική από εκείνη στον πνεύμονα και απαιτούνται εξειδικευμένα νευροακτινολογικά κέντρα. Ανάλογη προσέγγισης χρειάζονται και οι ΑΦΔ της σπονδυλικής στήλης.
-Ήπαρ: μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ένδειξη θεραπείας ασυμπτωματικών ασθενών με ηπατικές ΑΦΔ. Οι συμπτωματικοί ασθενείς θεραπεύονται με πολλαπλούς εμβολισμούς όπου χρησιμοποιούνται σωματίδια πολυβινυλικής αλκοόλης και σπειράματα πλατίνας, κυρίως για τον έλεγχο καρδιακών συμπτωμάτων τα οποία οφείλονται στην ύπαρξη παράκαμψης που προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια με υψηλό κλάσμα εξώθησης της καρδιάς ή για να ελέγξει τις αιμορραγίες των παράπλευρων αγγείων της πυλαίας κυκλοφορίας.
-Επίσταξη: επαναλαμβανόμενες, μη ελεγχόμενες ρινορραγίες μπορούν να αντιμετωπισθούν χρησιμοποιώντας μικροκαθετήρες και εμβολίζοντας υπερεκλεκτικά δια μέσω της σφηνουπερώιας αρτηρίας από επεμβατικό ακτινολόγο (εικόνα 4 Α,Β). Αυτή η θεραπεία δεν είναι η θεραπεία εκλογής λόγω υψηλών ποσοστών επαναδημιουργίας, αλλά μπορεί να επαναληφθεί πολλές φορές υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο στην αγγειογραφική αίθουσα.
http://www.epemvatiki.gr/