Αλκοόλ και θερμίδες
Συγγραφέας Ευγενία Καραγιαννίδου Γράφτηκε στις ,
Βρισκόμαστε στην καρδιά του χειμώνα και οι κρύες νύχτες του Φλεβάρη είναι συχνά συνυφασμένες με την αυξημένη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Κοινό συστατικό όλων των αλκοολούχων ποτών είναι η αιθυλική αλκοόλη ή κοινώς το αλκοόλ, που συναντάμε σε διάφορα ποσοστά στο καθένα.
Το αλκοόλ είναι χημική ένωση, προϊόν ζύμωσης υδατανθράκων και θεωρείται πηγή ενέργειας, αφού διασπάται στον οργανισμό, δίνοντας 7 θερμίδες ανά γραμμάριο. Όσο περισσότερο αλκοόλ περιέχουν τα διάφορα αλκοολούχα ποτά, τόσες περισσότερες θερμίδες προσφέρουν.
Η διαφορά ανάμεσα στο αλκοόλ και στις άλλες πηγές ενέργειας που προέρχονται από τα τρόφιμα (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη) είναι ότι το αλκοόλ «καίγεται» πιο εύκολα. Πιο συγκεκριμένα, όταν καταναλώνουμε αλκοόλ το σώμα μας θα προτιμήσει να «κάψει» τις θερμίδες που προέρχονται από αυτό και άρα θα χρησιμοποιήσει λιγότερη ενέργεια από τις άλλες πηγές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μεγαλύτερο ποσό ενέργειας από τις τροφές να μετατρέπεται και να αποθηκεύεται ως λίπος στο σώμα. Με άλλα λόγια, όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνουμε τόσο αυξάνει η πιθανότητα να αυξήσουμε το βάρος μας και το ποσοστό σωματικού λίπους μας. Αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι το αλκοόλ, σε αντίθεση με τα τρόφιμα δε δημιουργεί αίσθημα κορεσμού οδηγώντας έτσι ευκολότερα σε υπερκατανάλωση, τότε καταλαβαίνουμε ότι όσοι πίνουν συστηματικά έχουν πολλές πιθανότητες να αυξήσουν το βάρος τους και κυρίως το ποσοστό του σωματικού τους λίπους. Επιπρόσθετα, οι θερμίδες από το αλκοόλ είναι «κενές», αφού το αλκοόλ δεν περιέχει κανένα θρεπτικό συστατικό. Τα μόνα αλκοολούχα ποτά που περιέχουν κάποια θρεπτικά συστατικά είναι η μπύρα (βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φολικό οξύ και αντιοξειδωτικά) και το κρασί (σίδηρο, κάλιο και αντιοξειδωτικά).
Είναι γνωστό ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και ειδικότερα κόκκινου κρασιού συντελεί στην καλή λειτουργία της καρδιάς. Τι εννοούμε όμως όταν λέμε μέτρια κατανάλωση; Η αλήθεια είναι ότι κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική ανοχή στο αλκοόλ. Υπάρχουν άνθρωποι που ο οργανισμός τους «αντιδρά» αρνητικά ακόμη και σε πολύ μικρές ποσότητες αλκοόλ. Ωστόσο, οι διεθνείς οργανισμοί υγείας έχουν θεσπίσει κάποια ασφαλή όρια για την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Σύμφωνα λοιπόν με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ένας υγιής άνδρας δεν πρέπει να καταναλώνει πάνω από 2-3 ποτήρια κρασί ή 1 δόση (~15 γρ αλκοόλ) «σκληρού» ποτού και μία υγιής γυναίκα πάνω από 1-2 ποτήρια κρασί ή ½ δόση «σκληρού» ποτού. Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών αντενδείκνυται σε έγκυες, θηλάζουσες, ανήλικους, αλκοολικούς σε θεραπεία, ασθενείς που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή (π.χ. αντιυπερτασιακές θεραπείες), ασθενείς με κίρρωση ήπατος και σε όλους όσους οδηγούν. Η κατανάλωση αλκοόλ πάνω από τα επιτρεπτά όρια μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης άλλων θανατηφόρων νοσημάτων όπως είναι η κίρρωση ήπατος και κάποιες μορφές καρκίνου (π.χ. στόματος και οισοφάγου). Και βέβαια, ας μη ξεχνάμε τον κίνδυνο του αλκοολισμού που μπορεί να διαταράξει κοινωνικές και οικογενειακές σχέσεις. Τέλος, στις αρνητικές επιδράσεις του αλκοόλ θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τα τροχαία ατυχήματα που οφείλονται στην κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.
Συμπερασματικά, τα μηνύματα είναι ότι:
– αν δεν πίνατε μέχρι τώρα, δεν υπάρχει λόγος να αρχίσετε να πίνετε
– αν πίνετε ½-1 ποτό ή 1-2 ποτήρια κρασί ημερησίως μειώνετε δραστικά τη συχνότητα εμφάνισης της στεφανιαίας νόσου, ιδιαίτερα αν αθλείστε και δεν καπνίζετε
– αν πίνετε πάνω από τα επιτρεπτά όρια θέτετε σε κίνδυνο την υγεία σας.
Συμβουλευτικά, όσοι πίνετε:
1. Μην πίνετε νηστικοί. Όταν υπάρχει τροφή στο στομάχι, η αλκοόλη μεταβολίζεται προοδευτικά κι έτσι θα καθυστερήσει ή θα αποφευχθεί εντελώς η μέθη.
2. Πίνετε το ποτό σας αργά. Όταν πίνουμε αργά, η αλκοόλη μεταβολίζεται προοδευτικά.
3. Αραιώστε το ποτό σας με πάγο ή νερό. Έτσι αυξάνεται ο όγκος του ποτού χωρίς να αυξάνεται η περιεκτικότητα του σε αλκοόλ.
4. Προτιμήστε κρασί ή μπύρα. Τα οινοπνευματώδη ποτά που προέρχονται από ζύμωση έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ από εκείνα που προέρχονται από απόσταξη. Επιπρόσθετα, περιέχουν πολλά μικροθρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά.
5. Αποφύγετε τα γλυκά ποτά (λικέρ, σαγκριά) και τα κοκτέιλ. Η γλυκόζη επιταχύνει την απορρόφηση της αιθυλικής αλκοόλης στο αίμα και οδηγεί σε υπερκατανάλωση.
