Θηλασμός
Συγγραφέας Σωτηρία Εξαδακτύλου Γράφτηκε στις ,
ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΝΟΧΗ;
Κάθε γυναίκα, ιδιαίτερα η πρωτοτόκος έρχεται αντιμέτωπη με το ερώτημα: τελικά θα τα καταφέρω να θηλάσω ή θα αποτύχω;
Το περιβάλλον την εγκαταλείπει μόνη και αβοήθητη με ένα νεογέννητο στην αγκαλιά το οποίο κλαίει γοερά και εκείνη δεν ξέρει τι να κάνει με αυτό το πλασματάκι, να το βάλει στο στήθος, να του δώσει συμπλήρωμα;
Σε εκείνο το κομβικό σημείο παρεμβαίνουν οι επαγγελματίες υγείας και συμβουλεύουν:
Τις πρώτες ημέρες καμία πρωτοτόκος δεν έχει γάλα άρα πρώτα στο στήθος και μετά μπουκάλι. Το παιδί μένει ακάλυπτο και υπάρχει κίνδυνος να μείνει πίσω από υγρά, να ανεβάσει ίκτερο.
Βέβαια η τρομοκράτηση και ο πανικός έχουν αρχίσει ήδη από τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όπου έχει προηγηθεί ένα υπερηχογράφημα δευτέρου επιπέδου που οδηγεί σε αμνιοπαρακέντηση, γεγονός ιδιαίτερα στρεσσογόνο για την έγκυο, η οποία αφού έχει καταφέρει να φθάσει στο τέλος της κύησης εκεί της προτείνεται καισαρική τομή γιατί το παιδί παρουσιάζει κάποια προβλήματα. Το άγχος της πολλαπλασιάζεται γεωμετρικά και αφού καταφέρει να κρατήσει το νεογέννητο αγκαλιά, είναι ήδη ένα ράκος.
Ας δούμε όμως τι γίνεται μέσα στην κλινική: το νεογνό απομακρύνεται αμέσως από τη μητέρα να εξετασθεί και να πλυθεί. Αντίθετα όλες οι οργανώσεις που προωθούν το θηλασμό προτείνουν τη δερματική επαφή αμέσως μετά τη γέννα, ανάμεσα στη μητέρα και στο νεογέννητο.
O ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΑΡΧΙΖΕΙ ΑΜΕΣΑ.
Το ίδιο ισχύει και μετά την καισαρική τομή αν επιλεχθεί σαν μέθοδος τοκετού.
Το νεογέννητο φυσικά δεν έχει πάντα τη δυνατότητα να θηλάσει άμεσα. Ενώ αν η μητέρα απευθυνθεί σε επαγγελματίες υγείας μέσα στην κλινική για να τη βοηθήσουν να το βάλει στο στήθος παίρνει σαν εναλλακτική πρόταση στην κάθε δυσκολία τη χορήγηση υποκατάστατου. Αν το μωρό κοιμάται στο στήθος και δεν θηλάζει συχνά ωθούνται σε παρόμοιες λύσεις. Από έρευνες που έχουν γίνει σε μητέρες στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο μαιευτήριο οι απαντήσεις που δόθηκαν ήταν:˝ Είχα πρόβλημα με το θηλασμό, ήταν πραγματικά επώδυνος στο νοσοκομείο, το προσωπικό δεν είχε χρόνο να με καθοδηγήσει σωστά ώστε άμεσα να συνδεθώ με το μωρό και να αυτονομηθώ ως προς τη διαδικασία προ της εξόδου μου από την κλινική.˝
Οι ίδιες όταν ρωτήθηκαν για τις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν προς την κατεύθυνση προώθησης του θηλασμού απάντησαν ότι ήθελαν περισσότερη ενίσχυση, περισσότερο προσωπικό, χρόνο με το προσωπικό, το οποίο να ακούει τη μαμά ιδιαίτερα την πρωτοτόκο.
Ακόμη και σε χώρες όπως η Αυστραλία όπου πάνω από 80% των γυναικών βγαίνουν από το μαιευτήριο θηλάζοντας στη συνέχεια διακόπτουν γιατί ο πόλεμος συνεχίζεται…
Η διεθνής βιβλιογραφία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο μητρικός θηλασμός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που σχετίζονται με τη μητέρα, το νεογνό και ένα υποστηρικτικό περιβάλλον διάρκεια του θηλασμού βρέθηκε να έχει αρνητική συσχέτιση με την ηλικία της μητέρας. Μητέρες κάτω των τριάντα ετών έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να διακόψουν, όπως επίσης και μητέρες με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο. Οι ενδονοσοκομειακές πρακτικές επηρεάζουν και τη διάρκεια του θηλασμού όπως το 24ωρο rooming in και η άμεση δερματική επαφή μητέρας παιδιού. Η χρήση πιπίλας νωρίς κάτω από τις δέκα εβδομάδες, η μητέρα καπνίστρια έχουν αρνητική συσχέτιση με τη διάρκειά του. Η γυναικεία παχυσαρκία και η επιστροφή στην εργασία νωρίς συνδέονται με διακοπή του θηλασμού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα υψηλότερα ποσοστά θηλασμού απαντώνται στις Σκανδιναβικές χώρες όπου θα έπρεπε να υπογραμμίσουμε τη νορβηγική πρακτική με τις γυναίκες να δικαιούνται 116 εβδομάδες αποχής από την εργασία με πλήρεις αποδοχές και διασφαλισμένη επιστροφή.
Η θηλάζουσα μητέρα αποκλείεται από κάθε κοινωνική δραστηριότητα καθώς οι χώροι όπου υπάρχει μέριμνα για θηλασμό είναι ελάχιστοι έως ανύπαρκτοι. Οι βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις ότι δεν επιτρέπεται δημόσια ο θηλασμός έχει φέρει όσες το επιχείρησαν σε δύσκολη θέση. Αν προστεθούν σε αυτές τις δυσκολίες και οι περιπτώσεις όπου ο μητρικός θηλασμός συστήνεται ότι θα πρέπει να αποφεύγεται σκιαγραφείται αδρά το τοπίο των πάμπολλων εμποδίων που καλείται η νέα μητέρα να υπερκεράσει.
Διευκρινιστικά για την Αμερικάνικη Εταιρεία Παιδιατρικής, οι απόλυτες αντενδείξεις για το μητρικό θηλασμό είναι οι ακόλουθες:
Bρέφη με ομόζυγο γαλακτοζαιμία
Μητέρες που λαμβάνουν:
ραδιενεργά ισότοπα, χημειοθεραπευτικές ουσίες και κυτταροστατικά, ναρκωτικές ουσίες.
Mητέρες που πάσχουν από:ΑIDS, ενεργό φυματίωση χωρίς θεραπεία, ενεργό ερπητική λοίμωξη στο μαστό.
Αντίθετα με ότι πολλοί πιστεύουν, ο θηλασμός ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ στις ακόλουθες καταστάσεις:
Φορεία ηπατίτιδας Β ή C: Το βρέφος πρέπει να εμβολιαστεί άμεσα και ο θηλασμός επιτρέπεται.
Λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό: Αποτελεί από τις πιο συχνές συγγενείς λοιμώξεις των νεογνών. Σε αντίθεση με τα τελειόμηνα νεογνά, τα πρόωρα βρέφη που είναι οροαρνητικά, κινδυνεύουν να μολυνθούν και να εμφανίσουν σοβαρή νόσο. Η παστερίωση του μητρικού γάλατος φαίνεται να αδρανοποιεί τον ιό.
Εμπύρετο της μητέρας
Νεογνικός ίκτερος
Προωρότητα
Πολύδυμη κύηση
Κάπνισμα: Η μητέρα θα πρέπει να ενθαρρύνεται να περιορίσει τον αριθμό των τσιγάρων και να αποφεύγει να καπνίσει μέσα στο σπίτι. Πάντως το κάπνισμα δεν αποτελεί αντένδειξη.
Φάρμακα: Πολλά φάρμακα είναι συμβατά με το θηλασμό, ή υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές.
Περιστασιακή χρήση αλκοόλ: Περιστασιακή χρήση επιτρέπεται, απλά προτείνεται η αποφυγή του θηλασμού για τις επόμενες 2-4 ώρες.
Αποκαθιστώντας λοιπόν μύθους του τύπου ˝κάθε μητέρα που δεν τα κατάφερε είναι ανεπαρκής˝ αντιλαμβανόμαστε ότι όσο πιο προηγμένη είναι μια κοινωνία τόσο μεγαλύτερη φροντίδα δείχνει για τη νέα μητέρα και τόσο πιο οργανωμένο το πλαίσιο μέτρων που θα επιτρέψει τελικά να φθάσουμε το στόχο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας όλες οι Ελληνίδες να μπορούν να θηλάσουν ανεμπόδιστα τουλάχιστον τους πρώτους έξι μήνες. Και επιτέλους να δούμε και κάποια στοιχειώδη μέτρα να παίρνονται προς αυτήν την κατεύθυνση.
