Πόνος στο πέλμα
Συγγραφέας Δημοσθένης Περτσεμλίδης Γράφτηκε στις ,
Πελματιαία Απονευρωσίτιδα
Είναι μια επώδυνος φλεγμονώδης κατάσταση στο πέλμα από υπερχρησια (overuse)
Ανατομία-Παθοφυσιολογία
Η πελματιαία απονεύρωση είναι μια παχιά ινώδης συνδετική ταινία η όποια ξεκινά απο το φύμα της πτέρνας. Εμφανίζει τρεις δέσμες έσω, έξω και κεντρική. Η μεγαλύτερη είναι η κεντρική, η οποία εκτείνεται κατά μήκους του έσω επιμήκους τόξου της ποδικής καμάρας και διαιρείται σε ανεξάρτητες δέσμες που φτάνουν μέχρι τις κεντρικές φάλαγγες των δακτύλων.
Η πελματιαία απονεύρωση στηρίζει το τόξο του ποδιού (καμάρα).
Η αυξημένη τάση στο επιμήκης τόξο της ποδικής καμάρας έχει σαν αποτέλεσμα το αυξημένο φορτίο στην πελματιαία απονεύρωση.
Με την επαναλαμβανόμενη φόρτιση η πελματιαία απονεύρωση επιμηκύνεται για να απορροφήσει τους κραδασμούς.
Η ελαστικότητα της πελματικής απονεύρωσης μειώνεται με την ηλικία και την παρατεταμένη ακινητοποίηση
Άκανθα της πτέρνας
Η οστική άκανθα της πτέρνας δεν είναι η αιτία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Αντίθετα η άκανθα προκαλείται απο την τοπική άσηπτη φλεγμονή και τις μικρορήξεις της πελματιαίας απονεύρωσης.
Η άκανθα πτέρνας διαπιστώνεται σε ποσοστό 50% των ασθενών με πελματιαία απονευρωσίτιδα, ενώ ένα 15% των ασθενών, διαπιστώνεται άκανθα πτέρνας ακτινολογικά, χωρίς κλινικά συμπτώματα. Η επίπτωση της άκανθας της πτέρνας αυξάνει με την ηλικία.
Αιτιολογία
Ο πόνος στην πτέρνα οφείλεται σε διάφορα αίτια, όπως η πελματιαία απονευρωσίτιδα, η περιοστίτιδα της πτέρνας και η υποπτερνική θυλακίτιδα.
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ειναι συχνότερη σε αθλητές αγώνων ταχύτητας και δρόμου μεγάλων αποστάσεων, σε αθλητές τένις, μπάσκετ, μπαλέτου, αλλά και σε μη αθλητές των οποίων οι καθημερινές δραστηριότητες αποκτούν πολύωρη ορθοστασία ή βάδιση μεγάλων αποστάσεων.
Έχουν ενοχοποιηθεί και κάποια ανατομικά χαρακτηριστικά , όπως η βλασοπλατυποδία , η βλαισότητα του ποδός και η δύσκαμπτη κοιλοποδία.
Η οστική άκανθα της πτέρνας μπορεί να συσχετίζεται με την εκδήλωση πελματιαίας απονευρωσίτιδας αλλά δεν αποτελεί την αιτία αυτής.
Φυσική εξέλιξη
Παρά το γεγονός ότι η οξεία πελματιαία απονευρωσίτιδα φαίνεται αρκετά επώδυνη, σπάνια σχετίζεται με μακροπρόθεσμα προβλήματα.
Το 90%-95% των ασθενών θα ανακουφιστούν πλήρως από τα συμπτώματα τους μετά από συντηρητική αγωγή η οποία μπορεί να διαρκέσει 6-12 μήνες. Οι ασθενείς συχνά χρειάζονται αρκετή ενθάρρυνση για να συνεχίσουν τις διατάσεις, τη χρήση κατάλληλων υποδημάτων με υποστήριγμα της ποδικής καμάρας και αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας και βάδισης ή άθλησης σε σκληρές και ανώμαλες επιφάνειες.
Η χειρουργική θεραπεία βοηθά σε επιλεγμένους ασθενείς που απέτυχε η συντηρητική θεραπεία αλλά τα ποσοστά επιτυχίας μειώνονται στο 50%εως 85%.
Θεραπεία πελματιαίας απονεύρωσης
Βασικές αρχές:
- Αναζήτηση προδιαθεσικών καταβολών (κοιλοποδία, πλατυποδιά, ανισοσκελία κτλ)
- Αναζήτηση πιθανών σφαλμάτων κατά την προπόνηση και την άθληση και σημεία κακώσεων από υπερκαταπόνηση.
- Έλεγχος υποδημάτων , της επιφάνειας άθλησης και την φθορά την υποδημάτων
- Σωστή εκπαίδευση των ασθενών.
Στάδιο 1
- Διατάσεις της πελματιαίας απονεύρωσης
- Διατάσεις Αχίλλειου τένοντος
- Μαλακά ένθετα υποδημάτων και πέλματα
- Τροποποίηση των υποδημάτων
- Παγοθεραπεία
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Στάδιο 2
Εφόσον αποτύχουν τα μέτρα του 1ου σταδίου μετά την εφαρμογή και αφού αποκλείσουμε άλλες παθήσεις (κατάγματα κοπώσεως, ρευματικές παθήσεις κ.α.) θα πρέπει να εφαρμοστούν τα παρακάτω μέτρα:
- Ακινητοποίηση με νάρθηκες. Είναι αποτελεσματική στο 50% των ασθενών.
- Ορθώσεις ειδικά πέλματα για υποστήριξη της ποδικής καμάρας σε περίπτωση κοιλοποδίας.
- Εγχύσεις κορτιζόνης πολύ συχνά ανακουφίζουν από τον πόνο.
- Κηδεμόνες νυκτός με ακινητοποίηση του ποδός σε ραχιαία κάμψη (5 ο ) διατηρούν την πελματιαία απονεύρωση σε έκταση με καλά αποτελέσματα.
