Τι είναι οι Ωτοακουστικές Εκπομπές (OAE).
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Κουτρούπας Γράφτηκε στις ,
Πότε πρέπει να γίνεται ;
Ο έλεγχος ακοής συστήνεται για όλα τα νεογνά μετά τη γέννησή τους. Το γεγονός ότι το βρέφος ανταποκρίνεται σε ήχους δε σημαίνει ότι έχει φυσιολογική ακοή.
Παρότι σχεδόν όλα τα μωρά διαθέτουν φυσιολογική ακοή, περίπου 1-4 στα 1000 γεννιούνται με κάποιου βαθμού απώλεια ακοής (πλήρη ή μερική βαρηκοΐα). Τους πρώτους μήνες της ζωής δεν είναι εύκολο να ανιχνεύσουμε την απώλεια ακοής χωρίς τον νεογνικό ακοολογικό έλεγχο. Πολλά βρέφη με βαρηκοΐα μπορούν να ακούσουν κάποιους ήχους αλλά όχι αρκετούς για να αναπτύξουν πλήρη ικανότητα ομιλίας. Στις μισές περίπου παθολογικές περιπτώσεις, δεν έχουν κανένα παράγοντα κινδύνου, ενώ στις υπόλοιπες συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό βαρηκοΐας, πρόωρος τοκετός, ενδομήτριες ή περιγεννητικές λοιμώξεις ή/και δυσπλασίες προσώπου/κρανίου.
Γιατί είναι απαραίτητος;
Τα μωρά αρχίζουν να μαθαίνουν από τη στιγμή που γεννιούνται και ένας από τους βασικούς τρόπους συλλογής πληροφοριών είναι η ακοή. Εάν υπάρχει ακοολογικό πρόβλημα το οποίο δε λάβει έγκαιρη θεραπεία και παρέμβαση, θα παρουσιαστούν σοβαρές διαταραχές στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Βάση μελετών, παιδιά με βαρηκοΐα που θα αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μέχρι την ηλικία των 6 ετών, θα αναπτύξουν συνήθως ικανοποιητικές γλωσσικές και μαθησιακές δεξιότητες.
Θα θέλαμε να σας πληροφορήσουμε ότι η συχνότητα της παιδικής βαρηκοΐας υπολογίζεται σε 1 ανά 750 παιδιά. Στο 55% των περιπτώσεων αποδίδεται σε μετρίου βαθμού βαρηκοΐα και στο 45% ισοκατανέμεται σε μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα και σε κώφωση. Η ανίχνευση της βαρηκοΐας από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες και η έγκαιρη συνεπώς αντιμετώπισή της έχει τεράστια σημασία τόσο για την ανάπτυξη της ομιλίας όσο και για τη νοητική, συναισθηματική, κοινωνική και ψυχική εξέλιξη των παιδιών.
Μια νέα μέθοδος έλεγχου της ακοής των νεογνών είναι οι Ωτοακουστικές Εκπομπές (OAE). Η συγκεκριμένη εξέταση εφαρμόζεται ως εξέταση ρουτίνας σε όλα τα νεογνά στα μεγάλα ιατρικά κέντρα των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης, σύμφωνα με υποδείξεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και της Παγκόσμιας Οργάνωσης για την Παιδική Βαρηκοΐα.
Πρόκειται για μία σύντομη, ανώδυνη και ασφαλή εξέταση κατά τη διάρκεια της οποίας εκπέμπονται ειδικά διαμορφωμένοι ήχοι προς το αυτί. Το αυτί, και συγκεκριμένα το όργανο που ονομάζεται κοχλίας, ως απάντηση στα ακουστικά ερεθίσματα που στέλνουμε, παράγει δικούς του ήχους τους οποίους εκπέμπει αντίστροφα, δηλαδή προς τα έξω. Αυτή η ηχητική απάντηση καταγράφεται και βεβαιώνει ότι το σύστημα ακοής του παιδιού εκπληρώνει τις βασικές προϋποθέσεις για τη φυσιολογική εξέλιξη της ακοής. Η παρουσία ακουστικών ερεθισμάτων δηλώνει ένδειξη φυσιολογικής ακοής σε ποσοστό μεγαλύτερο του 98%.
Ο ιδεώδης χρόνος για την πραγματοποίηση αυτής της εξέτασης είναι οι 10 πρώτες ημέρες από την γέννηση, οπότε τα νεογνά κοιμούνται κατά το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας και δεν αντιλαμβάνονται ότι εξετάζονται. Μπορεί, επίσης, να πραγματοποιείται χωρίς απολύτως κανένα πρόβλημα μέχρι και το δεύτερο μήνα..
Συχνές Ερωτήσεις των Γονιών
Πονάει η εξέταση;
Οι ωτοακουστικές εκπομπές είναι ανώδυνη, ακίνδυνη και ασφαλής εξέταση.
Πόσο διαρκεί η εξέταση;
Ο απλός ανιχνευτικός έλεγχος με ωτοακουστικές εκπομπές, όταν είναι ικανοποιητικές οι συνθήκες εξέτασης, διαρκεί λίγα λεπτά.
Ποιες πρέπει να είναι οι συνθήκες διεξαγωγής της εξέτασης;
Προτιμούμε το παιδί να βρίσκεται σε κατάσταση ύπνου, αν και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου διενεργούμε την εξέταση με το παιδί απλά ήρεμο στην αγκαλιά της μητέρας ή του πατέρα. Συνιστούμε συνήθως στους γονείς να το ταΐσουν λίγο πριν την προγραμματισμένη εξέταση, ώστε λίγο μετά να κοιμηθεί ή τουλάχιστον να παραμείνει ήρεμο.
Πρέπει να γίνει η εξέταση;
Η εξέταση πρέπει να γίνεται σε όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως. Σε όλα τα κέντρα της ΗΠΑ και Δυτικής Ευρώπης η εξέταση εφαρμόζεται ως υποχρεωτική ανίχνευση (screening program) της βαρηκοΐας. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη θεμελιωθεί η ανίχνευση της παιδικής βαρηκοΐας, γιατί η κοινωνικοοικονομική υποδομή δεν είναι ακόμη επαρκής για έναν τόσο ευρύ στόχο. Αν και πραγματοποιείται σε μεμονωμένες περιπτώσεις ακουολογικός έλεγχος νεογνών, όπως στο δικό μου ιατρείο, δεν έχει γίνει ακόμη συστηματική προσπάθεια με την υποστήριξη της πολιτείας.
Το παιδί έκανε τον έλεγχο με ωτοακουστικές εκπομπές και δείχνει ότι έχει πρόβλημα. Είναι βαρήκοο ή κωφό;
Όταν δεν καταγράφονται ωτοακουστικές εκπομπές, τότε τις επαναλαμβάνουμε μέσα σε ένα μήνα. Ωστόσο, θα πρέπει να αποκλείσουμε την ύπαρξη περιεχομένου στην είσοδο του αυτιού, για αυτό και προχωρούμε σε ωτοσκόπηση και καθαρισμό. Επίσης, ελέγχουμε και την πιθανή ύπαρξη υγρού πίσω από το τύμπανο με ειδική εξέταση-τυμπανομετρία. Αν αποκλείσουμε αυτά τα δύο προβλήματα και πάλι δεν καταγράφουμε ωτοακουστικές εκπομπές, τότε προχωρούμε σε επόμενη εξέταση, τα ακουστικά προκλητά δυναμικά.
