Τί είναι κιρσοκήλη:

Η κιρσοκήλη είναι διάταση ελικοειδής των φλεβών του όρχεως (σπερματικές φλέβες), και η ετυμολογία της λέξεως προέρχεται απο τους κιρσούς (των φλεβών) και την κήλη, λόγω του οτι παρουσιάζεται στην ανατομική περιοχή που δημιουργείται η κήλη στους άνδρες.

Φυσικά λοιπόν κατ’αρχήν αφορά μονο τον ανδρικό πληθυσμό, και στο 90% των περιπτώσεων δημιουργείται στον αριστερό όρχι, λόγω καθαρά ανατομικων λόγων: Η αριστερή σπερματική φλέβα, εκβάλλει κάθετα στην αριστερή νεφρική, ενώ η δεξιά σπερματική εκβάλλει απ’ευθείας στην κάτω κοίλη φλέβα.

Η κιρσοκήλη στην πραγματικότητα είναι ανεπάρκεια του φλεβικού συστήματος του όρχεως να επιστρέψει φυσιολογικά το αίμα στην καρδιά, λόγω διαταραχών των βαλβίδων αυτού. Σαν αποτέλεσμα, το αίμα λιμνάζει στο φλεβικό δίκτυο το οποίο διατείνεται με επακόλουθο τον σχηματισμό κομβολοειδούς διάτασης του, και αύξησης της θερμοκρασίας του συστοίχου όρχεως.

Το αποτέλεσμα είναι η σταδιακά επερχόμενη μείωση της σπερματογένεσης.

Κιρσοκήλη – Συμπτώματα.

Εκτός από το γεγονός, ότι η διάταση των φλεβών μπορεί να γίνει ιδιαίτερα μεγάλη και εμφανής, σε σημαντικό ποσοστό οι ασθενείς παραπονούνται για πόνο, ο οποίος επιτείνεται κατά την παρατεταμένη ορθοστασία ή την κόπωση. Η συμφόρηση του αίματος προκαλεί άνοδο της θερμοκρασίας στους όρχεις, καθώς και μειωμένη παροχή οξυγόνου, λόγω κακής κυκλοφορίας, επηρεάζοντας σημαντικά την σπερματογένεση. Σε βάθος χρόνου το μέγεθος του όρχι μειώνεται και τελικά εμφανίζεται υπογονιμότης. Τα χαρακτηριστικά ευρήματα στο σπερμοδιάγραμμα ασθενών με κιρσοκήλη είναι η ολιγοσπερμία ( μειωμένος αριθμός σπερματοζωαρίων), η ασθενοσπερμία (μειωμένη κινητικότητα σπερματοζωαρίων) και η τερατοσπερμία ( αύξηση του ποσοστού ανώμαλων μορφών).

Επειδή η κιρσοκήλη συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα, και συχνά ανακαλύπτεται κατά τη διάρκεια μιας αξιολόγησης της γονιμότητας ή κατά τη φυσική εξέταση ρουτίνας, εάν υπάρξει πόνος ή πρήξιμο στο όσχεο ή ανακαλυφθεί μια μάζα στο όσχεο, θα πρέπει να επικοινωνήστε με το γιατρό σας. Ορισμένες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν διόγκωση οσχέου ή μάζα ή πόνο όρχεων, μερικές από τις οποίες απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.

Διάγνωση της κιρσοκήλης

Η φυσική εξέταση αποτελεί τον την σημαντικότερη εξέταση στη διάγνωση της κιρσοκήλης. Επισκοπείται αρχικά το όσχεο για την εκτίμηση του μεγέθους των όρχεων, την ύπαρξη ορατών κιρσοειδώς διατεταμένων φλεβών, καθώς και την ύπαρξη άλλης παθολογίας ( δερματικών βλαβών κλπ. ). Στη συνέχεια ψηλαφούνται οι όρχεις για την εκτίμηση και πάλι του μεγέθους καθώς και της σύστασής τους, όπως και οι σπερματικοί τόνοι για τον έλεγχο ψηλαφητής κιρσοκήλης και της εκτίμησης του βαθμού αυτής. Η εξέταση γίνεται σε ύπτια και σε όρθια θέση, καθώς και με δοκιμασία Valsava. Μία καλή φυσική εξέταση μπορεί ενδεχομένως και να καλύψει εξ’ ολοκλήρου τη διάγνωση και σταδιοποίηση μιας κλινικά εμφανούς κιρσοκήλης.
Το απλό υπερηχογράφημα οσχέου μπορεί να μας δώσει στοιχεία για την ομοιογένεια του ορχικού παρεγχύματος και να θέσει τη διάγνωση πιθανής νεοπλασίας, ενώ μπορεί να μας δώσει και ακριβείς μετρήσεις του μεγέθους των όρχεων, που μπορεί να χρησιμεύσουν και για μελλοντικές συγκρίσεις. Με το έγχρωμο Doppler θα γίνει επιβεβαίωση μιας αμφίβολης περίπτωσης, ενώ θα διαγνωσθεί και η υποκλινική κιρσοκήλη. Για να τεθεί η διάγνωση της κιρσοκήλης θα πρέπει να ανευρεθούν περισσότερες από 2 φλέβες με διάμετρο πάνω από 3 mm και παλινδρόμηση σε δοκιμασία Valsava.

Βεβαίως θα πρέπει να γίνεται σε κάθε υπογόνιμο άνδρα με κιρσοκήλη όλος ο βασικός έλεγχος της υπογονιμότητας, που θα περιλαμβάνει πλήρη, λεπτομερή φυσική εξέταση, γενική αίματος, έλεγχο ηπατικής βιοχημείας και νεφρικής λειτουργίας, γλυκόζη, έλεγχο LH, FSH, τεστοστερόνης, προλακτίνης, έλεγχο θυρεοειδούς και ενδεχομένως GnRH test.

Η αμφοτερόπλευρη κιρσοκήλη ή η δεξιά κιρσοκήλη θα πρεπει παντα να ελέγχεται για ανάπτυξη σημαντικοτέρων αιτιών απόφραξης των φλεβών πέρ απο την ανατομική αιτία, λόγω πιθανότητα οπισθιοπεριτοναϊκής ίνωσης, ανάπτυξης νεοπλασιών κλπ.

Η κιρσοκήλες ταξινομούνται σε :

•     Μικρή ή βαθμού I

    Γίνεται ορατή μετά από δοκιμασία Valsava.

•     Μέτρια ή βαθμού ΙΙ

    Είναι ψηλαφητή, χωρίς τη δοκιμασία Valsava.

•     Μεγάλη ή βαθμού ΙΙΙ

    Ορατή σαν χωροκατακτητική εξεργασία στο όσχεο.

Θεραπεία της κιρσοκήλης.

Η θεραπεία είναι χειρουργική και συνίσταται στην απολίνωση της έσω σπερματικής φλέβας σε υψηλότερο επίπεδο, ώστε να σταματήσει η παλινδρόμηση και η στάση του αίματος στον όρχι.

Ενδείξεις δε, για αντιμετώπιση της αποτελούν:

•     Ο χρόνιος πόνος και η ενόχληση.
•     Η ατροφία του όρχι στην εφηβεία.
•     Υπογονιμότητα στην ενηλικίωση.

Εγχειρήσεις

• Εγχείρηση Ivavissevich: Γίνεται απολίνωση των σπερματικών φλεβών μέσα από βουβωνική προσπέλαση
• Palomo εγχείρηση : Απολίνωση σπερματικών αγγείων στον οπισθοπεριτοναϊκό χώρο, πάνω από το έσ βουβωνικό στόμιο.
• Λαπαροσκοπική επέμβαση κιρσοκήλης.

Λαπαροσκοπική αποκατάσταση κιρσοκήλης.

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κιροσκήλης θεωρείται σημαντική και εξαιρετικά αποτελεσματική επέμβαση για την λύση του προβλήματος διότι:

• Υπάρχει ταχύτατη και εξαιρετικά εύκολη χωρίς επιπλοκές ανεύρεση του στελέχους ή των στελεχών των σπερματικών φλεβών κατα την καθοδο αυτών εξωπεριτοναϊκά, προ τοης εισόδου τους στο έσω βουβωνικό στόμιο.
• Δεν υφίστανται επιπλοκές απο τραυματισμούς νεύρων (πχ λαγονοϋπογάστριο) και απο τραυματισμό ή απολίνωση της αρτηρίας του όρχεως, λόγω του ότι η ανεύρεση ειναι πολύ ευκολότερη σε εκείνη την θεση αλλά και η μεγένθυνση είναι πολύ μεγαλύτερη του γυμνού οφθαλμου.
• Η επέμβαση είναι εξαιρετικά απλή και απόλυτα ενδυκνυόμενυη σε αμφοτερόπλευρη κιρσοκήλη.
• Μπορεί να συνδυασθει εξαιρετικά μαζί με άλλη λαπαροσκοπική επέμβαση πχ βουβωνοκήλη, χολοκυστεκτομή, σκωληκοειδεκτομή. κλπ

Η λαπαροσκοπική επέμβαση γινεται με τρείς μικρές τομές των 5 χιλιοστών στο δερμα, δεν εχει μετεγχειρητικό άλγος, απαιτει λίγο χρόνο, και η νοσηλεία μπορει να γινει σε ημερήσια βάση.