Λιπαρά, Διατροφή και Καρδιαγγειακά Νοσήματα
Συγγραφείς: Δημήτριος Κρεμαστινός, Ιωάννης Λεκάκης, Μαρία Καψοκέφαλου & Αντώνης Ζαμπέλας Γράφτηκε στις ,
Νέα δεδομένα για τη σημασία της ποιότητας των λιπαρών στη διατροφή και την υγεία της καρδιάς, καθώς και οι νέες συστάσεις για την πρόσληψή τους, παρουσιάστηκαν στην ημερίδα με τίτλο «Λιπαρά, Διατροφή και Καρδιαγγειακά Νοσήματα – Οι νέες εξελίξεις στα απαραίτητα λιπαρά οξέα», που διοργάνωσαν η Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και η Β’ Καρδιολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ.
Στην εκδήλωση προέδρευσαν οι: κ. Δημήτρης Κρεμαστινός, Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ, και κ. Γεώργιος Ζέρβας, τ. Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η κα Μαρία Καψοκεφάλου, Επίκουρος Καθηγήτρια, στην Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου, παρουσίασε στην ομιλία της συμπεράσματα από το πρόσφατο Παγκόσμιο Συνέδριο στη Βαρκελώνη με την αιγίδα της Διεθνούς Ένωσης Επιστημών Διατροφής, στο οποίο αναδείχθηκε η αναγκαιότητα της βελτίωσης της ποιότητας των λιπαρών που προσλαμβάνουμε μέσα από τη διατροφή, για τη διατήρηση της υγείας. Σύμφωνα με έρευνες, η έλλειψη γνώσης και η σύγχυση που επικρατεί διεθνώς στο κοινό εμποδίζει τη σωστή επιλογή των λιπαρών, γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη επαναδιατύπωσης των διατροφικών συστάσεων.
Η ποσότητα των λιπαρών θα πρέπει να περιορίζεται στο 30-35% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. Είναι όμως σημαντικό να προσδιορίζεται και η ποιότητα των προσλαμβανόμενων λιπαρών. Συγκεκριμένα, συστήνεται τα απαραίτητα πολυακόρεστα λιπαρά (ω-3 και ω-6) να συνεισφέρουν το 6-10% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης ενώ τα κορεσμένα θα πρέπει να περιορίζονται στο 10% και τα trans λιπαρά στο 1%. Το υπόλοιπο θα πρέπει να παρέχεται από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.
Για την ρεαλιστική υιοθέτηση των συστάσεων από τους καταναλωτές θα πρέπει να προταθεί η αντικατάσταση τροφίμων που είναι πλούσια σε κορεσμένα ή trans λιπαρά οξέα, όπως είναι τα προϊόντα ζωικής προέλευσης υψηλών λιπαρών, και η πρόκριση τροφίμων τα οποία παρέχουν ακόρεστα και απαραίτητα λιπαρά οξέα, όπως είναι το ελαιόλαδο, άλλα φυτικά έλαια, αλλά και παράγωγά τους όπως η μαργαρίνη.
Ο κ. Ιωάννης Λεκάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Β’ Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ, εστίασε στην πρόσληψη των απαραίτητων ω-6 πολυακορέστων λιπαρών οξέων, η οποία μειώνει το κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, συμβάλλοντας στον έλεγχο παραγόντων κινδύνου καθώς μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης, βελτιώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, μειώνει τη πιθανότητα σακχαρώδους διαβήτη όπως επίσης και την αρτηριακή πίεση, βάσει μελετών παρατήρησης αλλά και τυχαιοποιημένων μελετών σε ανθρώπους.
Για το ρόλο των λιπαρών στην παιδική ηλικία τόσο για την ομαλή ανάπτυξη όσο και για την πρόληψη της παχυσαρκίας, μίλησε ο κ. Αντώνης Ζαμπέλας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου, Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακών Νόσων, αναφερόμενος σε μία πρόσφατη μεγάλη μελέτη, σύμφωνα με την οποία προκύπτει σχέση μεταξύ του Δείκτη Σωματικής Μάζας (ΔΣΜ) στην παιδική ηλικία και καρδιαγγειακών νοσημάτων στην ενήλικη ζωή (1). Στο πλαίσιο αυτό συνέστησε δίαιτες που η πρόσληψη λιπαρών πλησιάζει το 40% επί της ενέργειας να αποφεύγονται, γιατί αν και μπορεί να μην επηρεάζουν το ΔΣΜ, μπορεί όμως να αυξάνουν το λιπώδη ιστό.
Η μείωση της συνολικής πρόσληψης λιπαρών, όμως, τόνισε ότι πρέπει να προέρχεται από τη μείωση των κορεσμένων λιπαρών, ενώ απεναντίας η πρόσληψη απαραίτητων πολυακόρεστων λιπαρών οξέων θα μπορούσε να αυξηθεί, και κυρίως του DHA, που επηρεάζει όχι μόνο τη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών προβλημάτων, αλλά και την ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου και της όρασης. Έτσι, πρότεινε να μειωθεί η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, γαλακτοκομικών που είναι πλήρη σε λιπαρά, ζωικών λιπαρών και βουτύρου και να αυξηθεί η πρόσληψη λιπαρών ψαριών, ξηρών καρπών και φυτικών λιπαρών, όπως είναι το ελαιόλαδο και οι φυτικές μαργαρίνες.
Με δεδομένο ότι προτεραιότητα για την επιστημονική κοινότητα είναι η ρεαλιστική υιοθέτηση των συστάσεων, η οποία βασίζεται στην απλή και αποτελεσματική επικοινωνία, στην ημερίδα συμμετείχε ως ομιλητής ο κ. Ηλίας Μαμαλάκης, Food Writer, ο οποίος με παραστατικό τρόπο υπέδειξε απλούς τρόπους ένταξης των απαραίτητων λιπαρών στην καθημερινή διατροφή και μαγειρική.
