Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επηρεάσει αρνητικά, μεταξύ άλλων, και την ποιότητα της διατροφής μας. Τα συμπληρώματα διατροφής θεωρούνται ως καλή λύση για την ενίσχυση του οργανισμού μας, με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όταν η διατροφή μας δεν είναι καλή. Ο Στέφεν Τέρρας*, από τις σημαίνουσες προσωπικότητες στο τομέα της επιστήμης των βοτάνων και των φαρμακοτροφίμων, μίλησε στο health.in.gr για την αξία της διατροφής και τον πραγματικό ρόλο των συμπληρωμάτων διατροφής στην επίτευξη της καλής υγείας.

Κύριε Τέρρας, στις μέρες μας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να βελτιώσουν τη διατροφή τους, ως μέσο προστασίας της υγείας τους από διάφορες χρόνιες ασθένειες. Πιστεύετε ότι η διατροφή από μόνη της, μπορεί να συντελέσει σ’ αυτό τον στόχο; Επίσης, πολλοί συνάνθρωποί ανησυχώντας για την σύσταση των τροφίμων προσπαθούν να εισάγουν στο διαιτολόγιό τους περισσότερα βότανα καθώς και τις λεγόμενες «υπερτροφές» για να προστατεύσουν την υγεία τους. Πόσο όμως εύκολα μπορούμε να πετύχουμε κάτι τέτοιο, όταν έχουν πια απομακρυνθεί από τη ζωή στη φύση;

Τα τελευταία χρόνια ένας σημαντικός αριθμός επιστημονικών μελετών αποδεικνύει ότι η διατροφή και η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας στην προστασία από τις συχνότερες χρόνιες παθήσεις, που επηρεάζουν τον πληθυσμό. Ωστόσο, είμαι της άποψης ότι, η πιο αποτελεσματική προστασία μπορεί να προκύψει από τον σωστό συνδυασμό διατροφής, πρόσληψης θρεπτικών συστατικών, γυμναστικής μέτριας έντασης, τεχνικών μείωσης του άγχους (γιόγκα, ασκήσεις αναπνοής κ.α.) και μιας θετικής στάσης ζωής γενικότερα.
Επειδή όμως πράγματι έχουμε απομακρυνθεί από τη φύση, είναι δύσκολο ζώντας στα αστικά κέντρα να πετύχουμε αυτή την πολυπόθητη ισορροπία. Ευτυχώς, όμως που υπάρχουν πολλές εξαιρετικής ποιότητας εμπορικές τροφές και προϊόντα με βάση τα βότανα, που με εύκολο τρόπο μας δίνουν συστατικά που κάνουν καλό στην υγεία μας. Βέβαια, όταν μας δίνεται η δυνατότητα καλό είναι όλοι να προτιμάμε τις οργανικές αποξηραμένες εκδοχές των φρέσκων υπερτροφών και βοτάνων.

Τα διατροφικά συμπληρώματα μπορούν να μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε τη διατροφή και την υγεία μας;

Ναι, φυσικά, και πέραν των προσωπικών μου πεποιθήσεων, θα αναφερθώ πάλι στις πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες που έχουν αποδείξει ότι, τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν πράγματι να συμβάλλουν στην πρόληψη και θεραπεία πολλών συχνών προβλημάτων υγεία, που επηρεάζουν την υγεία και εσάς των Ελλήνων.

Ποιο είναι λοιπόν το βασικό συστατικό που θα πρέπει να έχει ένα διατροφικό συμπλήρωμα για να είναι αποτελεσματικό, να προστατεύει και να ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα;

Το ανοσοποιητικό σύστημα μας είναι ένα πάρα πολύ πολύπλοκο δίκτυο. Αν λοιπόν θέλουμε να το προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε την ανοσία μας, θα πρέπει να εστιάσουμε σε ένα συμπλήρωμα ή συμπληρώματα διατροφής που διευθετούν μια ευρεία γκάμα ανοσολογικών διαδικασιών, όπως η αύξηση της δραστηριότητας των λευκών αιμοσφαιρίων, η ενίσχυση της παραγωγής της ιντερφερόνης, η κινητοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι των «εισβολέων» και η παροχή φυσικών αντιμικροβιακών παραγόντων. Επίσης, είναι σημαντικό να μειώνουμε το στρες και να αποφεύγουμε τροφές με πολλή ζάχαρη, δύο παράγοντες που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό μας.

Η Terranova, της οποίας είστε ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος, είναι γνωστή για την διαφορά που έχει επιφέρει στη βιομηχανία των συμπληρωμάτων διατροφής, χάρη στην συνεργιστική τους δράση. Μιλήστε μας λιγάκι για την φιλοσοφία της εταιρείας σας.

Η φιλοσοφία της Terranova έχει ως στόχο να προσφέρει στους ανθρώπους θρέψη, βαθιά επούλωση και ευημερία. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με αποτελεσματικά προϊόντα που έχουν ολιστική θεώρηση, επιστημονική βάση, συνεργία, δεν περιέχουν πρόσθετα, είναι αγνά, ισορροπημένα, εξαγνισμένα και έχουν παρασκευαστεί με ηθικό τρόπο. Είμαστε χαρούμενοι που στα έξι χρόνια παρουσίας μας στην αγορά, έχουμε καταφέρει να πετύχουμε αυτό τον στόχο και ακόμα καλύτερα που τα προϊόντα μας είναι οικονομικώς προσιτά. Να επισημάνω μάλιστα ότι, πάντα αποφεύγουμε τη χρήση πρόσθετων παραγόντων, ζωικών συστατικών, ενώ αξιοποιούμε στο έπακρο τα οργανικά συστατικά.
Αν θέλετε την προσωπική μου άποψη, η βιομηχανία των διατροφικών συμπληρωμάτων τα τελευταία 30 χρόνια βαδίζει σε λάθος μονοπάτι. Και τι εννοώ μ’ αυτό. Οι εταιρείες κινούνται όλο και περισσότερο προς την «φαρμακοποίηση» των συμπληρωμάτων διατροφής, αξιοποιώντας συνθετικούς παράγοντες στη δημιουργία των σκευασμάτων. Η Terranova κινείται σε έναν τελείως διαφορετικό δρόμο και είμαι πεπεισμένος ότι τα σκευάσματά μας θα βοηθήσουν στην αλλαγή της παραγωγικής διαδικασίας. Και η αλλαγή αυτή μπορεί να επιτευχθεί αξιοποιώντας την εμπειρία και τεχνογνωσία του παρελθόντος για να παράγουμε πιο καθαρά, φυσικά και ολιστικά προϊόντα, που δεν θα στηρίζονται στις αρχές τις βιομηχανικής παραγωγής.
Αν και είμαι ο πρώτος που παραδέχομαι ότι, υπάρχει πάντα χώρος για όλους, η βιομηχανοποίηση είναι αντιπαραγωγική όταν προσπαθούμε να πείσουμε τους ανθρώπους να ακολουθούν έναν τρόπο ζωής που βασίζεται στην πρόληψη. Φαίνεται λοιπόν, ότι η αλλαγή για τη οποία σας μιλάω, θα έρθει από νέες εταιρίες με καινοτόμο όραμα, αν και δεν αποκλείω πολλές από τις υπάρχουσες να επαναπροσδιοριστούν. Το ιδανικό θα είναι να έχουμε συγκερασμό του νέου και του παλιού. Στο μεσοδιάστημα, εμείς θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε το όραμά μας, και δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για την διαρκή εξέλιξη μας. Θα πρέπει εξάλλου, πάντα, να θυμόμαστε ότι πριν από τα μέσα του 20^ου αιώνα, όλα τα φάρμακα ήταν φυσικά. Από το σημείο αυτό και έπειτα, τα περισσότερα φάρμακα έγιναν συνθετικά. Άρα, είναι απολύτως λογικό να περιμένουμε ότι το επόμενο βήμα στην φροντίδα Υγείας θα είναι η ένωση των δύο άκρων.

Για να είμαστε υγιείς και δραστήριοι χρειαζόμαστε τη λεγόμενη βιολογική συνεργία, επί της οποίας δημιουργείτε τα προϊόντα σας. Πως επιτυγχάνετε η βέλτιστη βιολογική συνεργία;

Η συνεργία συμβαίνει όταν οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα συστατικά παράγουν επιδράσεις μεγαλύτερες από το σύνολο των επιδράσεων όταν τα συστατικά αυτά λαμβάνονται μεμονωμένα. Η αρχή της συνεργίας λοιπόν καθορίζει και το πόσο αποτελεσματικό είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής, αφού σημασία έχει το βιολογικό περιβάλλον του κάθε ανθρώπου.Επομένως, θεωρώ λογικό το πιο αποτελεσματικό συμπλήρωμα διατροφής να είναι εκείνο που δεν παρέχει μόνο θρεπτικά συστατικά, αλλά επίσης τα «εργαλεία» που θα βοηθήσουν στη βελτίωση της βιολογικής συνεργίας. Ο μηχανισμός που χρησιμοποιούμε για να το πετύχουμε, είναι αυτό που εμείς ονομάζουμε «Magnifood». Με τον όρο αυτό αναφερόμαστε σε έναν συνδυασμό συστατικών από τρόφιμα και βότανα, που σχηματοποιείται ώστε να βελτιώσουν το συνεργιστικό περιβάλλον στον οργανισμό, με οποιαδήποτε συστατικά συνδυάζονται.
Κι ενώ είναι αδύνατον να ξέρουμε προκαταβολικά το επίπεδο της βιολογικής συνεργίας που θα έχει κάθε άνθρωπος σε ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό, αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι κανείς δεν έχει το τέλειο βιολογικό περιβάλλον και επομένως πάντα θα υπάρχει χώρος για βελτίωση, ακόμα και όταν μιλάμε για τα πιο υγιή άτομα. Και το Magnifood λαμβάνει υπόψη ακριβώς αυτό και είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να «παίρνει» τον οργανισμό από το σημείο που βρίσκεται και να του δίνει τα «εργαλεία» που θα τον κάνουν πιο αποτελεσματικό και συνεργιστικό σε οποιεσδήποτε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά συστατικά που περιέχει ένα προϊόν Terranova.

Όταν όμως έχουμε να κάνουμε με τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων, τα συμπληρώματα διατροφής τι ρόλο μπορούν να παίξουν;

Στα 35 χρόνια εμπειρίας μου, έχω παρατηρήσει ότι οι γιατροί που είναι εξοικειωμένοι με την επιστημονική έρευνα για τα συμπληρώματα διατροφής είναι πιο υποστηρικτικοί στην χρήση τους στην καθ’ ημέρα κλινική πράξη. Οι γιατροί που δεν αποδέχονται την αξία τους είναι λιγότερο ενημερωμένοι για τις έρευνες που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των διατροφικών συμπληρωμάτων και των βοτάνων στη θεραπεία των χρόνιων και μερικές φορές οξέων παθήσεων. Πάντως, ακόμα και οι πιο συντηρητικοί γιατροί αποδέχονται ότι τα συμπληρώματα είναι απαραίτητα για όσους κάνουν κακή διατροφή ή έχουν κάποια δυσκολία στην απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων από τις τροφές, αλλά πάλι αυτοί είναι οι ίδιοι γιατροί που πιστεύουν ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν έχουν καμιά αξία για όσους κάνουν ισορροπημένη διατροφή.

Τελικά τα χρειαζόμαστε πραγματικά, αν κάνουμε ισορροπημένη διατροφή και γυμναζόμαστε;

Δεδομένου ότι, δεν υπάρχει καμιά απολύτως επιστημονική συναίνεση για τον ορισμό της «ισορροπημένης διατροφής», θα σας έλεγα ότι η άποψη των γιατρών που επικαλούνται την ισορροπημένη διατροφή και απορρίπτουν τα συμπληρώματα διατροφής, δεν βοηθά στην ενημέρωση του κοινού για το αν πρέπει να πάρουν συμπληρώματα διατροφής ή όχι. Οι γιατροί που είναι εξοικειωμένοι με την επιστημονική έρευνα για τα διατροφικά συμπληρώματα, συνειδητοποιούν τον ζωτικό ρόλο τους ακόμα και στα άτομα που κάνουν «υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή». Συνειδητοποιούν ότι, η επιστημονική έρευνα τεκμηριώνει ότι ακόμα κι εκείνοι που κάνουν την υγιεινότερη διατροφή δεν μπορούν να παρέχουν στον οργανισμό τους το επίπεδο της θρέψης που χρειάζονται για να έχουν άριστη υγεία. Αν ο στόχος σας είναι μια μέση κατάσταση υγείας, τότε ίσως να μην χρειάζεστε συμπληρώματα διατροφής, εκτός αν κάνετε ακατάστατη διατροφή ή έχετε πρόβλημα στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα. Αν όμως, ο στόχος σας είναι η άριστη υγεία, τότε η επιστήμη τεκμηριώνει τη χρήση των διατροφικών συμπληρωμάτων, με υπεύθυνη χρήση.
Με τον όρο «υπεύθυνη χρήση» εννοώ ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να εφαρμόζουν τον κανόνα «αν το λίγο είναι καλό, το πολύ είναι καλύτερο». Η ενίσχυση της διατροφής με μια ευρεία γκάμα διατροφικών στοιχείων, ειδικά από φυτικά συστατικά και υπερτροφές, έχει μεγαλύτερη αξία από τη λήψη υψηλότερων δόσεων βασικών βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Σημασία λοιπόν έχει, όχι πόσο παίρνεις αλλά τι χρειάζεται ο οργανισμός σου. Και γι’ αυτό έχει σημασία να προσπαθούμε να βελτιώσουμε το συνεργιστικό περιβάλλον του οργανισμού.
Καταλήγοντας θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι, εκτός του να παίρνει κανείς σωστά σχεδιασμένα διατροφικά συμπληρώματα, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα συμπληρώματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα της υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής.

* Ο Στέφεν Τέρρας, πρώην τεχνικός διευθυντής της Solgar Vitamins UK, είναι ο ιδρυτής της εταιρείας Terranova. Θεωρείται σήμερα ως ηγέτιδα προσωπικότητα στον χώρο των φαρμακοτροφίμων και της επιστήμης των βοτάνων. Κατά τη διάρκεια της 34χρονης καριέρας του στο πεδίο των διατροφικών και συμπληρωμάτων βοτάνων έχει δώσει περισσότερες από 450 διαλέξεις σε 19 χώρες, ενώ συχνά είναι επισκέπτης ομιλητής σε κολέγια διατροφής και φυσιοθεραπείας. Ο Στέφεν Τέρρας είναι τέλος συγγραφέας οκτώ βιβλίων, παραγωγός βραβευμένου οπτικοακουστικού υλικού, ενώ έχει δώσει αναρίθμητες συνεντεύξεις στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο.

Μαίρη Μπιμπή