Μεταβολικό σύνδρομο
Τί είναι το μεταβολικό σύνδρομο;
Μεταβολικό σύνδρομο ορίζεται ως ένα σύνολο καταστάσεων οι οποίες συμβάλουν στην ανάπτυξη καρδιακών παθήσεων ή σακχαρώδη διαβήτη του τύπου των ενηλίκων (τύπος ΙΙ).
Για να έχει κάποιος μεταβολικό σύνδρομο θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 3 από τις παρακάτω 5 καταστάσεις:
1. Παχυσαρκία και πιο συγκεκριμένα να έχει δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) >30 και χαρακτηριστικά μεγάλη περιφέρεια μέσης
2. Υψηλή αρτηριακή πίεση, δηλαδή τιμές συστολικής αρτηριακής πίεσης >130 και διαστολικής >85, ή λήψη αντιϋπερτασικών φαρμάκων
3. Υψηλές τιμές σακχάρου (τιμές νηστείας >110 mg/dL). Αυτό συμβαίνει όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη για να «κάψει» το σάκχαρο ή εμφανίζει την λεγόμενη «αντίσταση» στην ινσουλίνη, δηλαδή ενώ υπάρχει ινσουλίνη δεν είναι δραστική.
4. Υψηλές τιμές τριγλυκεριδίων (τιμές νηστείας >150 mg/dL)
5. Χαμηλές τιμές καλής χοληστερίνης HDL (<40 – 45 mg/dL). H χοληστερίνη αυτή προφυλάσσει από τα καρδιακά επεισόδια
Υπάρχουν πολλοί επιστήμονες που δεν συμφωνούν με την ύπαρξη ούτε χρησιμοποιούν τον όρο μεταβολικό σύνδρομο. Ωστόσο ένα είναι σίγουρο, ότι αφορά καταστάσεις που μπορούν να περιοριστούν με την σωστή διατροφή, την απώλεια βάρους και την συστηματική άσκηση. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)
Πώς μπορώ να καταλάβω ότι έχω μεταβολικό σύνδρομο;
Μέτρησε την πίεσή σου, την περιφέρεια της μέσης σου καθώς και το ύψος και το βάρος σου για να υπολογίσεις τον δείκτη ΒΜΙ από πίνακες που υπάρχουν στο διαδίκτυο (http://www.bmi-calculator.net/metric-bmi-calculator.php). Μέτρησε αφού μείνεις νηστικός για τουλάχιστον 10 ώρες την χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδιά σου. Αν έχεις τουλάχιστον 3 από τις παραπάνω 5 καταστάσεις που είπαμε έχεις μεταβολικό σύνδρομο.
Μπορώ να προλάβω το μεταβολικό σύνδρομο;
Μπορείς να ελαττώσεις κατά πολύ τις πιθανότητες να αποκτήσεις μεταβολικό σύνδρομο, χάνοντας τα περιττά σου κιλά, βελτιώνοντας την διατροφή σου τρώγοντας άφθονα φρούτα και λαχανικά και περιορίζοντας τις τροφές με πολλά λιπαρά, κάνοντας συστηματικά άσκηση και διακόπτοντας το κάπνισμα εφόσον καπνίζεις.
Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα σε κάποιον ασθενή να αναπτύξει μεταβολικό σύνδρομο;
- ΒΜΙ>35
- Εμμηνόπαυση στις γυναίκες
- Μεγάλη ηλικία
- Κάπνισμα
- Δίαιτα υψηλή σε υδατάνθρακες
- Ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα
- Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη ή μεταβολικού συνδρόμου
Πώς αντιμετωπίζεται το μεταβολικό σύνδρομο;
- Δίαιτα. Η υγιεινή διατροφή και η ελάττωση της πρόσληψης περιττών θερμίδων βοηθάει δραστικά στην απώλεια βάρους, την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου και την πτώση των επιπέδων των λιπιδίων. Η διατροφή θα πρέπει να είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά που περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες και πτωχή σε αλάτι και λιπαρά.
- Άσκηση. Ιδανικά θα πρέπει κάποιος να ασκείται κάθε μέρα. Ωστόσο αν ασκείται 5 φορές την εβδομάδα για 30 τουλάχιστον λεπτά θεωρείται ικανοποιητικό. Προτιμούμε γενικά την αερόβια άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμπι).
- Συχνά ο γιατρός αναγκάζεται και συνταγογραφήσει συγκεκριμένα φάρμακα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξημένη αρτηριακή πίεση ή το αυξημένο σάκχαρο και η χοληστερίνη του ασθενούς με μεταβολικό σύνδρομο. Ωστόσο σήμερα δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο που να προλαμβάνει το σύνδρομο αυτό.