ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΟΝΑΤΟΣ

Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί μία επαναστατική χειρουργική τεχνική η οποία έχει αλλάξει κατά πολύ τη χειρουργική του γόνατος τα τελευταία 20-25 χρόνια. Αυτή δίνει στον χειρουργό τη δυνατότητα να έχει μια σαφή εικόνα του εσωτερικού της άρθρωσης και τον βοηθά να εντοπίσει και να θεραπεύσει τα προβλήματα.

Κατά τη διάρκεια της αρθροσκόπησης, ο χειρουργός εισάγει στην άρθρωση του γόνατος μια μικρή κάμερα, που ονομάζεται αρθοσκόπιο. Η κάμερα εμφανίζει εικόνες σε μια οθόνη τηλεόρασης και ο χειρουργός χρησιμοποιώντας αυτές τις εικόνες καθοδηγεί διάφορα ειδικά χειρουργικά εργαλεία.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Μέσω της αρθροσκοπικής χειρουργικής εκτελούνται πολλες επεμβάσεις στο γόνατο. Αυτές οι επεμβάσεις περιλαμβάνουν :

1. τον χειρουργικό καθαρισμό για την αφαίρεση ελεύθερων σωμάτων και τμήμα του εκφυλισμένου μηνίσκου που έχει υποστεί ρήξη στην οστεο-αρθρίτιδα

2. την επισκευή (συρραφή ή εκτομή) της ρήξης του μηνίσκου στις κακώσεις (τραυματικές ρήξεις) των μηνίκων

3. τις χειρουργικές επεμβάσεις διάσωσης του χόνδρου: χονδροπλαστική (microfracturing), μεταμόσχευση χονδροκυττάρων ή εμφύτευση πλέγματος (scaffold) στις κακώσεις του αρθρικού χόνδρου

4. την συνδέσμοπλαστική του πρόσθιου και οπίσθιου χιαστού στις τραυματικές ρήξεις αυτών

5. την απομάκρυνση ξένων σωμάτων και την υμενεκτομή

6. την βιοψία του υμένα της αρθρωσης ετσι ωστε να τεθεί διάγνωση σε ορισμένες φλεγμονωδεις παθήσεις. π.χ.. Ρευματοειδής αρθρίτιδα και ουρική αρθρίτιδα

7. τον χειρουργικό καθαρισμό των μολυσμένων αρθρώσεων

8. τον έλεγχο της ανάταξης στη θεραπεία των ενδαρθρικών καταγμάτων

ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΤΗΣ ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

Η αρθροσκόπηση του γόνατος συνήθως γίνεται με γενική αναισθησία. Μπορεί όμως να πραγματοποιηθεί και με περιοχική αναισθησία (ραχιαία ή επισκληρίδιο). Ο ορθοπαιδικός χειρουργός και ο αναισθησιολόγος θα μιλήσουν στον ασθενή σχετικά με το ποια μέθοδος είναι καλύτερη γι’ αυτόν.

Το χειρουργείο συνήθως πραγματοποιείται υπό ίσχαιμο περίδεση η οποία βοηθά στο να μην υπάρχει αιμορραγία μέσα στο γόνατο κατά την διάρκεια της επέμβασης.

Μετά την εφαρμογή της ίσχαιμης περίδεσης, ο χειρουργός θα κάνει δυο μικρές τομές σε κάθε πλευρά του επιγονατιδικού τένοντα, ακριβώς κάτω από την επιγονατίδα. Μέσα από αυτές τις τομές, που έχουν περίπου το μέγεθος μιας κουμπότρυπας, ο χειρουργός εισάγει το αρθροσκόπιο και τα άλλα εργαλεία. Μέσα από το αρθροσκόπιο μπορεί να δει το εσωτερικό του γόνατος και να εντοπίσει τις βλάβες. Με τα άλλα εργαλεία ο χειρουργός μπορεί να πραγματοποιήσει τους απαραίτητους θεραπευτικούς χειρισμούς και την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Αρθροσκοπικά είναι δυνατόν να γίνουν μια σειρά από επεμβάσεις, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς. Για παράδειγμα, ο χειρουργός μπορεί να:

• Εξομαλύνει ή να επιδιορθώσει τον μηνίσκο που έχει υποστεί ρήξη

• Ανακατασκευάσει τους χιαστούς συνδέσμους

• Διεγείρει την ανάπλαση του αρθρικού χόνδρου

• Αφαιρέσει τον φλεγμαίνον αρθρικό υμένα ή τα ελεύθερα σωματα

Η διάρκεια της επέμβασης εξαρτάται από τα ευρήματα.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι επιπλοκές από την αρθροσκόπηση του γόνατος είναι σπάνιες. Όπως σε οποιαδήποτε επέμβαση των κάτω άκρων έτσι και στην αρθροσκόπηση του γόνατος υπάρχει μικρός κίνδυνος τραυματισμού των νεύρων, των αγγείων ή ακόμα και της ίδιας της άρθρωσης. Επίσης, υπάρχει μικρό ποσοστό ανάπτυξης μόλυνσης, καθώς και σχηματισμού θρόμβων στα πόδια (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση)

ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Μετά την επέμβαση, στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ασθενής παραμένει στην ανάνηψη για 1-2 ώρες πριν πάρει εξιτήριο. Στις συνδεσμοπλαστικές ο ασθενής χρειάζεται να διανυκτερεύσει για ένα βράδυ στο νοσοκομείο.

Μετά την συνδεσμοπλαστική ή χονδροπλαστική ο ασθενής χρησιμοποιεί πατερίτσες για 1-4 εβδομάδες για να αποφορτίσει την άρθρωση καθώς και ένα κηδεμόνα με ελεγχόμενο εύρος κίνησης. Σε αντίθεση μετά από μια μηνισκεκτομή η κινητοποίηση του ασθενούς είναι ελεύθερη.

Η παγοθεραπεία είναι απαραίτητη για 2-3 ημέρες σε κάθε περίπτωση.

Άμεσα μετά από μια χονδροπλαστική και για 2-4 εβδομάδες απαραίτητη είναι η χρήση ενός μηχανήματος που λέγεται CPM και προκαλεί συνεχόμενη παθητική κίνηση.

Μια εβδομάδα μετά το χειρουργείο τα ράμματα αφαιρούνται.

Η φυσιοθεραπεία για την μυϊκή ενδυνάμωση και την βελτίωση της κινητικότητας είναι απαραίτητη μετά από μια συνδεσμοπλαστική ή χονδροπλαστική. Μετά από έξι εβδομάδες φυσιοθεραπείας, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στις φυσιολογικές δραστηριότητές τους, αλλά κάποιοι μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 3-6 μήνες έτσι ώστε να μην νιώθουν καμία ενόχληση μετά από τις σωματικές δραστηριότητες.

Δεδομένου ότι όλοι οι ασθενείς δεν είναι ίδιοι, τακτικά μετεγχειρητικά ραντεβού με τον χειρουργό είναι απαραίτητα ώστε να δημιουργηθεί το καλύτερο δυνατό πλάνο αποθεραπείας

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την αρθροσκόπηση του γόνατος οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στην πλήρη και χωρίς περιορισμούς δραστηριότητα. Η αποκατάσταση εξαρτάται από το είδος της βλάβης. Οι ασθενείς που ανταποκρίνονται καλύτερα στην αρθροσκόπηση του γόνατος είναι τα άτομα όπου δεν έχουν σημαντική χόνδρινη βλάβη. Η πλειοψηφία των ασθενών σαφώς βελτιώνονται με την αρθροσκόπηση και είναι ξεκάθαρο ότι σε κάποιο βαθμό η αρθροσκόπηση επιβραδύνει την εξέλιξη της αρθρίτιδας.

Οι ασθενείς που έχουν ήδη εκτεταμένη καταστροφή του αρθρικού χόνδρου είναι καλύτερα να υποβληθούν σε αρθροπλαστική. Μελέτες έχουν δείξει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που έχουν υποβληθεί σε αρθροσκόπηση του γόνατος επιστρέφουν στις αθλητικές και τις άλλες καθημερινές τους δραστηριότητες.

Όταν ο αρθροσκοπικός καθαρισμός πραγματοποιείται σε ασθενείς με εκτεταμένη χόνδρινη βλάβη υπάρχει 30% πιθανότητα βελτίωσης, 30% πιθανότητα μη ύπαρξη καμίας μεταβολή και 30% πιθανότητα επιδείνωση της κατάστασής