Κύηση και θρόμβωση: Τι πρέπει να γνωρίζει η έγκυος γυναίκα
Συγγραφέας Αντώνης Μακρυγιαννάκης Γράφτηκε στις ,
Η λοχεία είναι η περίοδος με τον υψηλότερο κίνδυνο φλεβικών θρομβώσεων για την γυναίκα, ενώ μια σοβαρότατη επιπλοκή τους είναι η πνευμονική εμβολή που αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες μητρικής θνησιμότητας στις ανεπτυγμένες χώρες.
Γι’ αυτό το ενδιαφέρον επιστημονικό θέμα που θα είναι και το αντικείμενο ημερίδας που οργανώνεται στο Ηράκλειο στις 25 Απριλίου μιλά στην “Π” ο καθηγητής μαιευτικής-γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Αντώνης Μακρυγιαννάκης, πρόεδρος της Μεσογειακής Εταιρείας Ιατρικής της Αναπαραγωγής.
Ο ίδιος σημειώνει:
“Η εγκυμοσύνη αποτελεί μια ιδιαίτερα ευχάριστη περίοδο στη ζωή της γυναίκας και συνηθως εξελίσσεται ομαλά.
Σε κάποιες όμως περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν επιπλοκές, των οποίων η πρόληψη, η έγκαιρη αναγνώριση και η αντιμετώπισή τους μπορεί να είναι σωτήρια για τη μητέρα και το έμβρυο”.
Οπως εξηγεί ο καθηγητής, καθώς ο οργανισμός της γυναίκας προσαρμόζεται για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εγκυμοσύνης, μεταξύ άλλων φυσιολογικών μεταβολών που γίνονται, αυξάνεται και η πηκτικότητα του αίματος. Αυτό γίνεται για την καλή λειτουργία του πλακούντα και τον περιορισμό της αιμορραγίας κατά τη διάρκεια του τοκετού. Από την άλλη πλευρά, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος για θρομβώσεις στα κάτω άκρα. Η συχνότητα εμφάνισης φλεβικής θρόμβωσης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της λοχείας (4-6 εβδομάδες μετά τον τοκετό) είναι 0,7 ανά 1.000 εγκύους και είναι 5-10 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με τη συχνότητα σε μη έγκυες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Η λοχεία είναι η περίοδος με τον υψηλότερο κίνδυνο θρόμβωσης ανά ημέρα.
Φλεβική θρόμβωση παρατηρείται συνήθως σε έγκυες γυναίκες που έχουν προδιαθεσικούς παράγοντες, όπως είναι η κληρονομική θρομβοφιλία, η ηλικία της μητέρας (άνω των 35 ετών), η παχυσαρκία, η προεκλαμψία (υπέρταση κατά την κύηση με αυξημένη παρουσία πρωτεϊνών στα ούρα) και η πολύδυμη εγκυμοσύνη. Φαίνεται ότι οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση είναι η ύπαρξη θρομβοφιλίας, δηλαδή η κληρονομική ή επίκτητη προδιάθεση για φλεβική θρομβοεμβολική νόσο, και το ιστορικό θρόμβωσης είτε στην ίδια τη γυναίκα είτε σε συγγενείς πρώτου βαθμού. Ο ατομικός κίνδυνος θρόμβωσης επηρεάζεται από πολλαπλούς γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Για το λόγο αυτό, ο κίνδυνος για φλεβική θρόμβωση πρέπει να εξατομικεύεται σε κάθε εγκυμονούσα. Όταν συμβαίνει αυτή η σοβαρή επιπλοκή, συνήθως υπάρχει πόνος ή/και οίδημα σε ένα από τα κάτω άκρα. Η διαγνωστική προσέγγιση της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης κατά την εγκυμοσύνη είναι πολύπλοκη εξαιτίας των φυσιολογικών μεταβολών που παρατηρούνται στην κύηση”.
Μια επικίνδυνη επιπλοκή
Σύμφωνα με τον Α. Μακρυγιαννάκη, μια επικίνδυνη επιπλοκή της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης είναι η πνευμονική εμβολή, η οποία αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες μητρικής θνησιμότητας στις αναπτυγμένες χώρες. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να υπάρχει δύσπνοια, πόνος στο θώρακα, ταχυκαρδία και βήχας. Σε μία μελέτη που έγινε στη Βρετανία, διαπιστώθηκε ότι στο 70% των περιπτώσεων θανάτων γυναικών κατά την εγκυμοσύνη και τη λοχεία λόγω πνευμονικής εμβολής, υπήρχαν γνωστοί παράγοντες κινδύνου για εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Στις περιπτώσεις που υπάρχουν παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση ή θρομβοπροφύλαξη στη διάρκεια της κύησης και της λοχείας μειώνει το κίνδυνο θρόμβωσης κατά 2/3. Συνεπώς, είναι απαραίτητο οι γυναίκες που παρουσιάζουν παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση κατά την κύηση και τη λοχεία, να λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης (μηχανικά ή/και φαρμακευτικά) που θα αποτρέψουν την ανάπτυξη μιας θρόμβωσης κατά την διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου. Η αποφυγή μιας θρόμβωσης στην εγκυμονούσα γυναίκα είναι πολύ σημαντική, γιατί η αντιμετώπισή της παρουσιάζει δυσκολίες λόγω της ιδιαίτερης κατάστασης στην οποία βρίσκεται η ίδια και των δυνητικών επιπλοκών του εμβρύου από τη θεραπεία για την θρόμβωση.
Ημερίδα στο Ηράκλειο
Απαντήσεις σε πολλά από τα παραπάνω ερωτήματα που υπάρχουν στην επιστημονική κοινότητα θα δοθούν σε ημερίδα που διοργανώνεται στο Ηράκλειο, στις 25 Απριλίου, από τον καθηγητή Μαιευτικής-Γυναικολογίας κ. Αντώνη Μακρυγιαννάκη, με θέμα: «Θρομβωτικές και Αιμορραγικές Διαταραχές στη Μαιευτική και Γυναικολογία» στο ξενοδοχείο Aquila Atlantis. Η ημερίδα είναι υπό την αιγίδα της Μεσογειακής Εταιρείας Ιατρικής της Αναπαραγωγής, της Ελληνικής Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας, του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου και του Δήμου Ηρακλείου. Ειδικοί επιστήμονες θα αναφερθούν με τρόπο απλό και κατανοητό στο πρόβλημα της θρόμβωσης και των επιπλοκών της κατά την κύηση και τη λοχεία, που αποτελούν δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για τη φλεβική θρόμβωση. Επίσης, θα αναφερθούν σε αιμορραγικές διαταραχές και διαταραχές των αιμοπεταλίων κατά την κύηση. Ακόμη θα αναφερθούν σε ειδικές περιπτώσεις θρομβοφιλίας και θρόμβωσης, όπως είναι οι καθ’ έξιν αποβολές, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης, η ορμονική αντισύλληψη και ο γυναικολογικός καρκίνος. Η ημερίδα αναμένεται να έχει βαρύνουσα σημασία για την εκπαίδευση, ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των ειδικών και των παρευρισκομένων ιατρών. Στο τέλος της επιστημονικής εκδήλωσης θα διανεμηθεί στο ακροατήριο ειδικό ενημερωτικό έντυπο με χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.
