Στα πρόθυρα της ασφυξίας νοσοκομεία και ΕΟΠΥΥ
Ενώ η κρατική χρηματοδότηση μειώνεται επικίνδυνα και οι οφειλές αυξάνονται ταχύτατα, ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας και τα νοσηλευτικά ιδρύματα βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης.
Μια ανάσα από την ασφυξία βρίσκονται νοσοκομεία και ΕΟΠΥΥ λόγω της ελλιπούς χρηματοδότησής τους. Ενδεικτικό είναι ότι το πρώτο τετράμηνο του 2015 η κρατική χρηματοδότηση των νοσοκομείων ήταν 43,3 εκατ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2014 ανερχόταν σε 629,5 εκατ. ευρώ (τακτική επιχορήγηση και για ληξιπρόθεσμα). Ειδικότερα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους είχαν διαμορφωθεί σε 940 εκατ. τον Οκτώβριο του 2014 και σε 606 εκατ. ευρώ (μείωση 35%) δύο μήνες μετά. Τον Ιανουάριο του 2015 ανήλθαν σε 708 εκατ. ευρώ και τον Φεβρουάριο σε 787 εκατ. ευρώ (αύξηση 29% το πρώτο δίμηνο).
Σφίγγει η θηλιά για τις οφειλές
Ο ΕΟΠΥΥ, από τη μεριά του, θα έπρεπε να λαμβάνει μηνιαίως από τον κρατικό προϋπολογισμό 43,8 εκατ. ευρώ και έχει λάβει από την αρχή του έτους ως σήμερα μόνο 117,4 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο πέρυσι είχε επιχορηγηθεί με 258 εκατ. ευρώ. Από την άλλη, πρέπει να λαμβάνει από τα ασφαλιστικά ταμεία 328 εκατ. ευρώ τον μήνα, δηλαδή θα έπρεπε να έχουν μπει στα ταμεία του (αν συμπεριληφθεί και ο Απρίλιος) 1,312 δισ. ευρώ. Ωστόσο, από την αρχή του 2015 ως σήμερα τα Ταμεία δεν έχουν αποδώσει στον ΕΟΠΥΥ περί το μισό δισ. ευρώ. Στον αντίποδα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΟΠΥΥ ανήλθαν σε 1,71 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2014 και 1,19 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο (μείωση 30%), αλλά τον Φεβρουάριο του 2015 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές άγγιξαν το 1,3 δισ. ευρώ (αύξηση 10%).
Ο ΕΟΠΥΥ διαθέτει αυτή τη στιγμή μόνο 35 εκατ. ευρώ για τη μισθοδοσία, την Εφορία και την αποζημίωση των ασφαλισμένων. Πριν από μία εβδομάδα συγκεντρώθηκαν περίπου 90 εκατ. ευρώ, τα οποία δόθηκαν άμεσα στους φαρμακοποιούς για την κάλυψη οφειλών του μισού Ιανουαρίου του 2015. Επίσης θα πληρωθούν γιατροί και φυσικοθεραπευτές για τον Φεβρουάριο (περίπου 10-12 εκατ.).
Συνολικά τα χρέη της Πολιτείας προς τους εμπλεκομένους στην εφοδιαστική αλυσίδα του φαρμάκου (φαρμακεία, φαρμακοβιομηχανία, φαρμακαποθήκες) ανέρχονται στο ποσό των 2 δισ. ευρώ. Η στάση εμπορίου στην αγορά φαρμάκου – προειδοποιούν οι εκπρόσωποι των φαρμακοποιών και της φαρμακοβιομηχανίας – θα πραγματοποιηθεί άμεσα αν ο ΕΟΠΥΥ δεν αποκτήσει την ελάχιστη βιώσιμη ρευστότητα για να τη διοχετεύσει στους παρόχους.
Από την πλευρά τους, στελέχη του υπουργείου Υγείας αναφέρουν ότι από το 2012 ως σήμερα τα Ταμεία οφείλουν στον ΕΟΠΥΥ περίπου 1,2 δισ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά είναι από τις εισφορές υπέρ υγείας ασφαλισμένων και εργοδοτών. Θεωρούν μάλιστα ότι, αν τα Ταμεία απέδιδαν στον ΕΟΠΥΥ, ως όφειλαν, τις εισφορές αυτές, ο Οργανισμός θα πλήρωνε τόσο τους παρόχους όσο και τους ασφαλισμένους (αποζημιώσεις) χωρίς καθυστερήσεις. Η ειρωνεία είναι ότι την ίδια στιγμή το ΙΚΑ παρακρατά από τον ΕΟΠΥΥ – χωρίς να υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο – 4% σε μηνιαία βάση για την είσπραξη και απόδοση των εισφορών των ασφαλισμένων.
Μηχανήματα εκτός λειτουργίας
Ανέκαθεν ιατρικά μηχανήματα του δημοσίου τομέα έβγαιναν εκτός λειτουργίας λόγω βλάβης. Τελευταίως όμως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί εξαιτίας της ελλιπούς συντήρησής τους. «Τη μια μέρα μπορεί να μην έχουμε μαγνητικό τομογράφο και την άλλη μέρα υπερήχους. Ειδικά το κολονοσκόπιο χαλάει κάθε δύο μήνες» αναφέρει η κυρία Μαριέττα Αλμυρούδη, ειδικευόμενη παθολόγος στο Νοσοκομείο Σισμανόγλειο.
Ιδια κατάσταση επικρατεί και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν. Σύμφωνα με τον κ.Μιχάλη Ρίζο, παθολόγο και γραμματέα του συλλόγου εργαζομένων, από τον Μάιο του 2014 ως σήμερα έχει τεθεί εκτός λειτουργίας ο μαγνητικός τομογράφος λόγω ελλιπούς συντήρησης. Το ίδιο συνέβαινε και με τον αξονικό τομογράφο ως το Πάσχα. Η εταιρεία που έχει αναλάβει τη συντήρησή του πήρε κάποια χρήματα έναντι και ο τομογράφος επαναλειτούργησε. Προβλήματα παρουσιάζονται κατά καιρούς και στα φάρμακα σε ό,τι αφορά την επάρκειά τους. «Αλλες φορές λείπουν αντιβιοτικά και άλλες χημειοθεραπευτικά»προσθέτει.
Ελλείψεις προσωπικού
«Δεν γνωρίζουμε πότε και αν θα πληρωθούμε»
Θολό είναι το τοπίο με τις εφημερίες των γιατρών. «Την τελευταία φορά που μπήκαν χρήματα για εφημερίες αφορούσαν τον Δεκέμβριο του 2014. Τώρα συνεχίζουμε να κάνουμε εφημερίες χωρίς να γνωρίζουμε πότε και αν θα τις πληρωθούμε» αναφέρει ο κ. ΜιχάληςΡίζος από το Αττικόν. Το θέμα είναι, όπως προσθέτει η κυρία Μαριέττα Αλμυρούδη από το Σισμανόγλειο, ότι δεν υπάρχει δέσμευση από κανέναν αρμόδιο για την πληρωμή τους.
Στο Σισμανόγλειο υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις ειδικευμένων γιατρών. Στην Α’ Παθολογική Κλινική υπάρχουν πέντε ειδικευμένοι γιατροί (μαζί με τον διευθυντή) και άλλοι τέσσερις στη Β’. Πρόβλημα αναμένεται να υπάρξει και στο Αττικόν, αφού στις 7 Μαΐου λήγουν οι συμβάσεις περίπου 27 επικουρικών νοσηλευτών που στελεχώνουν τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και άλλους νευραλγικούς τομείς του νοσοκομείου. Οπως επισημαίνει ο κ. Ρίζος, θα μπορούσαν να παραμείνουν ως το τέλος του χρόνου αλλά δεν έχει διασφαλιστεί η πληρωμή τους.
Δεν θα βγάλουν τη χρονιά
«Εχει περικοπεί το 40% του κονδυλίου των δαπανών»
Σύμφωνα με τον κ. Πάνο Παπανικολάου, νευροχειρουργό, επιμελητή Α’ στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, τα προβλήματα των νοσοκομείων είναι ήδη πολλά λόγω της υποχρηματοδότησής τους την τελευταία πενταετία. Οπως τονίζει, «σε σχέση με το 2010 έχει περικοπεί το 40% του κονδυλίου των λειτουργικών δαπανών. Το 2014 ο προϋπολογισμός για όλα τα νοσοκομεία ήταν 1,6 δισ. ευρώ. Τα χρήματα έφθασαν ως τον Σεπτέμβριο. Είχαν ακυρώσει τότε ολοκληρωμένους διαγωνισμούς για την προμήθεια και αντικατάσταση ιατρικών συσκευών. Ειδικά στο Κρατικό της Νίκαιας είχαν ακυρώσει την προμήθεια αναπνευστήρων, μηχανημάτων υπερηχογραφίας, ακόμη και το σέρβις του αξονικού τομογράφου. Γίνεται σαφές ότι το 2015, που ο προϋπολογισμός είναι μικρότερος και ανέρχεται στα 1,3 δισ. ευρώ για όλα τα νοσοκομεία, τα χρήματα θα τελειώσουν τον Ιούνιο».
Ο κ. Παπανικολάου προειδοποιεί ότι, αν δεν γίνει αναμόρφωση του προϋπολογισμού στα επίπεδα του 2013 (1,9 δισ. ευρω), «τα νοσοκομεία δεν θα βγάλουν τη χρονιά».
Τη μία λείπουν αντιδραστήρια, την άλλη «μπαλονάκια» για αγγειοπλαστικές σε όλα τα μεγέθη. «Το πρόβλημα είναι συνεχές. Μόλις πληρωθεί ο προμηθευτής έναντι, τότε σιγά-σιγά αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις που παρουσιάζονται σε ορισμένα υλικά» δηλώνει ο κ. Ηλίας Σιώρας, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής και πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων του Ευαγγελισμού.
Ελλείψεις παρουσιάζονται και σε άλλα είδη, όπως είναι οι χαρτοβάμβακες ή ορισμένα φάρμακα τα οποία συχνά οι συγγενείς των ασθενών αγοράζουν από φαρμακείο της περιοχής.