Σκολίωση

Facebooktwitterpinterest

Ο όρος σκολίωση προέρχεται από τη λέξη «σκολιός», που σημαίνει στρεβλός. Σκολίωση είναι μία δυσμορφία κατά την οποία εμφανίζονται πλευρικές αποκλίσεις της σπονδυλικής στήλης από τη φυσιολογική της θέση με αποτέλεσμα να παίρνει το σχήμα «S» ή «C» (Moen & Nachemson, 1999).

Είναι μια σύνθετη τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης στην οποία συνυπάρχουν η πλάγια παρέκκλιση, η στροφή των σπονδύλων και η κύφωση ή κυρίως η λόρδωση της σπονδυλικής στήλης στην οποία αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία αναφορικά με τον αιτιοπαθογενετικό και προγνωστικό της ρόλο (Π. Σημεωνίδης, 1997).
Οργανικές σκολιώσεις ή πρωτοπαθείς είναι οι εξής:
  • Συγγενής, η οποία δημιουργείται κατά τις πρώτες εβδομάδες τις εμβρυϊκής ζωής
  • Νευρομυϊκή, η οποία δημιουργείται από παθήσεις του νευρικού ή μυϊκού συστήματος
  • Ιδιοπαθής, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό και είναι άγνωστης αιτιολογίας. Η πάθηση αυτή συνήθως είναι χωρίς συμπτώματα και ξεκινάει από την παιδική ηλικία. Η συχνή παρακολούθηση (δυο φορές το χρόνο), είναι απαραίτητη για την πρόληψη και τη θεραπεία. Τεστ σκολίωσης.
  • Λειτουργική, η μορφή αυτή αποκαθίσταται πλήρως όταν η αιτία που την προκαλεί εξαλειφθεί. Πιο πιθανές αιτίες λειτουργικής σκολίωσης είναι λόγω έντονου μυϊκού σπασμού πλησίον της σπονδυλικής στήλης, λόγω ανισοσκελίας, λόγω έντονης δισκοπάθειες, καθώς ο ασθενής προσπαθεί να αποφορτίσει την πάσχουσα πλευρά, λόγω κακής στάσης, όπως η χρήση υπολογιστών – χρήση κινητού από τη μια πλευρά – κουβάλημα βαριάς τσάντας πάνω από τον ώμο – περίοδο εγκυμοσύνης το τελευταίο τρίμηνο (Π. Σημεωνίδης, 1997).
Λειτουργικές σκολιώσεις ή μη επιδεινούμενες ή δευτεροπαθείς είναι οι εξής:
  • Aντισταθμιστική ή λόγω κλίσης της λεκάνης που οφείλεται συνήθως σε ανισοσκελία ή πυελική ασυμμετρία και εξαφανίζεται, όταν ο άρρωστος κάθεται.
  • Aνταλγική ή «εξ ερεθισμού», όπως σε δισκοκήλη, δισκίτιδα, οστεόειδες.
  • Στατική σκολίωση που οφείλεται σε κακή στάση και εξαλείφεται όταν η Σ.Σ. κάμπτεται προς τα εμπρός σε αντίθεση προς την οργανική που φαίνεται περισσότερο σε κάμψη της Σ.Σ. (Π. Σημεωνίδης,1997)

Αιτιολογία

H ιδιοπαθής σκολίωση είναι η συχνότερη απ’ όλες τις σκολιώσεις (80%) και η αιτιολογία της παραμένει ακόμα άγνωστη. Η ακριβής αιτιολογία της πάθησης δεν είναι γνωστή. Η συσχέτιση με βαριές σχολικές τσάντες ή κακή στάση στο γράψιμο δεν έχει βάση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι στην εμφάνισή της παίζουν ρόλο παράγοντες κληρονομικοί, ορμονικοί, μηχανικοί, καθώς και διατροφής. Σήμερα δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία ότι σε 20-30- % περίπου των περιπτώσεων ιδιοπαθούς σκολίωσης υπάρχει κληρονομική επιβάρυνση. Αυτό σημαίνει ότι ένα στα τέσσερα παιδιά που ο ένας από τους γονείς έχει παρουσιάσει την πάθηση αυτή. Συμπερασματικά μπορεί να λεχθεί ότι η αιτιολογία της σκολίωσης είναι πολυπαραγοντική με επικρατέστερες τη νευρομυϊκή και γενετική θεωρία (Π. Σημεωνίδης, 1997).


Διάγνωση της σκολίωσης
Η ακριβής διάγνωση και μέτρηση της σκολίωσης γίνεται με ακτινογραφίες, η ανίχνευση της όμως μπορεί να γίνει και με απλές δοκιμασίες. Η πιο συνηθισμένη από αυτές είναι η δοκιμασία κάμψης του Adams. Σύμφωνα με αυτή τη δοκιμασία, ο εξεταζόμενος εκτελεί δίπλωση προς τα εμπρός και ανιχνεύεται οποιοδήποτε μη φυσιολογικό ή ασύμμετρο εξόγκωμα στην πλάτη .Άλλες ενδείξεις της σκολίωσης είναι οι ασυμμετρίες στο ύψος των ώμων, στις προεξοχές της ωμοπλάτης, στην απόσταση των χεριών από τα πλευρά και το ύψος των ποδιών κατά την όρθια στάση (Soucacos et al., 1998).

  Θεραπεία

Η επικρατούσα άποψη για την αντιμετώπιση της σκολίωσης είναι η συντηρητική αγωγή, η οποία γίνεται κυρίως με φυσιοθεραπεία και τη χρήση κηδεμόνα και αυτό που ενδιαφέρει είναι η σταθεροποίηση και η αποτροπή της αύξησης του εύρους της δυσμορφίας. Ο σκοπός της άσκησης είναι η διατήρηση μιας καλής φυσικής κατάστασης, ευλυγισίας και ενδυνάμωσης της σπονδυλικής στήλης. 

Όλες οι ασκήσεις ελεύθερου σώματος (χωρίς βάρη) είναι κατάλληλες, όμως πιο χρήσιμες είναι οι ασκήσεις  διάτασης και ενδυνάμωσης της σπονδυλικής στήλης.  Οι κηδεμόνες έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν να αναπτυχθούν οι σπόνδυλοι στην σωστήκατεύθυνση. Είναι πιο αποτελεσματικοί σε ανθρώπους με μεσαίες σκολιώσεις (μεταξύ 20-45 μοίρες) που ακόμη βρίσκονται στην ανάπτυξη. Οι κηδεμόνες αυτοί είναι λιγότερο χρήσιμοι σε μεγαλύτερες σκολιώσεις και σε ηλικίες μεγαλύτερες των 18 ετών (Weiss, 2003).

Ενδεικτικές θεραπευτικές ασκήσεις μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω αρχείο:

http://www.permanente.net/homepage/kaiser/pdf/6990.pdf

Σε πολύ προχωρημένο στάδιο ( 40 – 50 μοίρες) που η σπονδυλική στήλη φθάνει στο σημείο να πιέζει την καρδιά και τους πνεύμονες, απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση.

Πρόληψη

Η έγκαιρη διάγνωση είναι ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας για την εξέλιξη του προβλήματος. Μέχρι την ηλικία των 16 – 17 χρόνων πολλά μπορούν να γίνουν και πολλά μπορούν να διορθωθούν. Μετά από αυτήν την ηλικία, που σταματάει η ανάπτυξη του παιδιού, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και η αποτροπή της επιδείνωσης. Δεν πρέπει επίσς να ξεχνάμε τις κοινωνικές ή ψυχολογικές εππτώσεις που  μπορεί να δημιουργήσει αυτη η δυσμορφία στον ασθενή.

Πηγές

Moen, Κ. Υ. & Nachemson, Α. Λ. (1999) Treatment of scoliosis; an historical perspective. Spine, 24, 2570-2575.
Soucacos, P. N., Zacharis, K., Gelalis, J., Soultanis, K., Kalos, N., Beris, A., Xenakis, T., & Johnson, E. O. (1998) Assessment of curve progression in idiopathic scoliosis. European Spine Journal, 7, 270 – 277.

Σημεωνίδης,  Π. (1997) Ορθοπαιδική Κακώσεις και παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, Θεσσαλονίκη, University Studio Press.

Weiss, H. R. (2003) Rehabilitation of adolescent patients with scoliosis – what do we know? A review of the literature. Pediatric Rehabilitation, 6, 183-194.
Facebooktwitterpinterest

Στείλτε τις απορίες σας

Στείλτε τις απορίες σας στο Γιατρό - Συγγραφέα του παραπάνω άρθρου
  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.