Βοηθήστε το παχουλό παιδάκι σας να αποκτήσει ένα υγιές βάρος!
Συγγραφέας Βιβή Κατσαρού Γράφτηκε στις ,
Βασικός στόχος για τα υπέρβαρα παιδιά, ηλικίας 5-12 ετών είναι να διατηρήσουν το βάρος τους σταθερό ήνα το μειώσουν, εάν το επιπλέον βάρος τους τα κατατάσσει στην παχυσαρκία(σύμφωνα με τους πίνακες Cole).
Για ένα υπέρβαρο παιδί, εάν το βάρος του παραμένει σταθερό ενώ αυξάνεται το ύψος του, τότε ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ = ο δείκτης που μας δείχνει εάν το παιδί είναι λιποβαρές, φυσιολογικού βάρους, υπέρβαρο ή παχύσαρκο, και εξαρτάται από το ύψος και το βάρους του παιδιού), θα μειώνεται και κάποια στιγμή θα φτάσει στα φυσιολογικά όρια.
Για να σταθεροποιηθεί το βάρος του παιδιού, χρειάζεται να τρώει διαφορετικά από δω και στο εξής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παίρνει λιγότερες θερμίδες, διότι αν παίρνει όσες πριν, το βάρος του θα συνεχίσει να αυξάνεται. Περισσότερο σημαντική από τη μείωση των θερμίδων, είναι η αύξηση της λήψης βιταμινών και ιχνοστοιχείων μέσω της τροφής. Οι διατροφικές επιλογές του θα πρέπει να είναι θρεπτικές και υγιεινές, ώστε το παιδί να μην εμφανίσει ελλείψεις και να αναπτυχθεί σωστά. Επομένως η μείωση των θερμίδων αναφέρεται μόνο στα τρόφιμα που δεν προσφέρουν πολλά καλά συστατικά (π.χ. τηγανητά, γλυκά, λιπαρά). Αντιθέτως, ίσως χρειαστεί και αύξηση των θρεπτικών τροφών όπως φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκομικών.
Η παρέμβαση εστιάζει στην αλλαγή των συνηθειών διατροφής. Για να είναι μόνιμη, χρειάζεται να γίνεισταδιακά, συνειδητά και σε επίπεδο οικογένειας. Να θυμάστε ότι το παιδί δεν είναι το ίδιο υπεύθυνο για την κακή του διατροφή. Έμαθε να τρώει όπως του υποδείξανε αρχικά. Για να αλλάξει όμως η διατροφή του, χρειάζεται να γίνει επανεκπαίδευση, όχι μόνο στο παιδί, αλλά και σε ολόκληρη την οικογένεια.
Βήματα-στόχοι για την απόκτηση νέων συνηθειών διατροφής.
- Να τρώει πάντα πρωινό, το οποίο να είναι θρεπτικό (π.χ. γάλα με μούσλι, τοστ με κασέρι, γάλα με αβγό και ψωμί, σπιτική τυρόπιτα, γάλα και κουλούρι ή ψωμί με μέλι)
- Να τρώει το μεσημεριανό γεύμα στο τραπέζι της κουζίνας, να αφοσιώνεται σ’ αυτό και σε καμία περίπτωση να μην τρώει μπροστά στην τηλεόραση ή στην υπολογιστή.
- Όταν τρώει το μεσημεριανό φαγητό, να μην τρώει επιπλέον τρόφιμα (π.χ. γλυκά, αναψυκτικά, κέικ κτλ.)
- Όταν σηκώνεται από το μεσημεριανό τραπέζι να νιώθει ότι χόρτασε, δηλαδή ότι δεν πεινάει πια, αλλά να μη νιώθει ότι φούσκωσε. Το φούσκωμα σημαίνει ότι η ποσότητα που έφαγε ήταν περισσότερη από αυτή που χρειαζόταν το σώμα του.
- Να καταναλώνει καθημερινά τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών (1 μερίδα φρούτου = φρούτα στο μέγεθος ενός μικρού μήλου, 1 μερίδα λαχανικού = 1 φλιτζάνι ωμά ή ½ φλιτζάνι βραστά λαχανικά).
- Όταν διψά να πίνει νερό και όχι άλλα υγρά (π.χ. αναψυκτικά, φρουτοποτά) διότι αυτά έχουν ζάχαρη και στην ουσία δεν ξεδιψούν.
- Εάν τρώει συχνά γεύματα εκτός σπιτιού (π.χ. σουβλάκι, κρέπα κτλ.) αυτά να μην ξεπερνούν τις 2 φορές την εβδομάδα. Καλό είναι να καθοριστεί κάποια συγκεκριμένη μέρα για το σκοπό αυτό π.χ. το Σάββατο, ώστε να διατηρείται η ισορροπία.
- Εάν απαγορεύσουμε σε ένα παιδί τα γλυκά, τότε αυτά θα γίνουν πιο επιθυμητά. Άλλωστε δεν υπάρχει λόγος να μην τα τρώει, αρκεί να μην το κάνει καθημερινά. Μπορεί να τρώει κάποιο γλυκό, 2-3 φορές την εβδομάδα, αντί για απογευματινό σνακ. Στα γλυκά συμπεριλαμβάνονται τα παγωτά, τα κέικ και τα κουλουράκια (και τα σπιτικά), οι σοκολάτες, τα μπισκότα, τα αναψυκτικά. Όσον αφορά τα άλλα τρόφιμα που περιέχουν ανθυγιεινά συστατικά όπως τα πατατάκια και τα γαριδάκια, καλό είναι να αποφεύγονται τελείως και να καταναλώνονται μόνο σε ειδικές περιστάσεις (π.χ. σε κάποιο πάρτι).
- Η παρακολούθηση τηλεόρασης και η ενασχόληση με τον υπολογιστή, να μην ξεπερνούν τις 2 ώρες ημερησίως (συνολικά).
- Το σώμα σε αυτή την ηλικία ‘χτίζεται’. Για να χτιστεί σωστά, είναι απαραίτητη η σωματική δραστηριότητα. Ακόμα και αν το παιδί έχει πολλές άλλες ενασχολήσεις μέσα στην ημέρα (σχολείο, φροντιστήρια κτλ.), η άσκηση οφείλει να είναι στις προτεραιότητές του. Μπορεί να πηγαίνει στο σχολείο και στο φροντιστήριο με τα πόδια, να ανεβαίνει σκάλες, να βγαίνει για παιχνίδι, να γραφτεί σε ένα άθλημα που του αρέσει.
Στην πράξη…
Στην πράξη……ξεκινήστε βάζοντας στόχο να αλλάξετε μία έως τρεις το πολύ, συνήθειες, τη φορά. Φτιάξτε έναν πίνακασημειώνοντας τα βήματα-στόχους που επιλέξατε μαζί με το παιδί, και τις ημερομηνίες που θα αντιστοιχούν στις ημέρες μίας εβδομάδας. Πείτε του να βάζειένα σταυρό σε κάθε ημέρα που ήταν σύμφωνη με τον στόχο του. Για παράδειγμα, εάν ο στόχος είναι να τρώει μεσημεριανό στο τραπέζι χωρίς τηλεόραση ή υπολογιστή, κάθε ημέρα της εβδομάδας κατά την οποία όντως έγινε έτσι, θα έχει και ένα σταυρό. Την επόμενη εβδομάδα, προσθέστε άλλο ένα βήμα – στόχο. Όσο περισσότερο καιρό το παιδί τηρεί αυτό τον πίνακα με τους στόχους, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να κάνει τα βήματα αυτά συνήθειες.
Συμβουλές προς τους γονείς:
- Μην απαγορεύετε κανένα τρόφιμο στο παιδί και μην κατηγοριοποιείτε τα τρόφιμα σε ‘επιτρεπόμενα’ και ‘απαγορευμένα’. Γιατί έτσι, τα απαγορευμένα, φαντάζουν πιο λαχταριστά στα μάτια του παιδιού.
- Βελτιώστε και τις δικές σας διατροφικές συνήθειες, ταυτόχρονα με αυτές του παιδιού σας. Μην ξεχνάτε ότι η δική σας διατροφή αποτελεί πρότυπο για τη διατροφή του παιδιού σας. Η προσπάθεια αλλαγής της διατροφής του παιδιού δεν είναι θέμα του παιδιού και μόνο, αλλά ολόκληρης της οικογένειας.
- Μην ‘λυπάστε’ το παιδί όταν τρώει υγιεινά, με αποτέλεσμα να του βάζετε μεγάλες μερίδες γιατί νομίζετε ότι δεν θα χορτάσει (άλλο χορταίνω, άλλο φουσκώνω), ή να του φτιάχνετε τηγανητές πατάτες επειδή δεν θέλει να φάει τις φακές. Η διαδικασία απόκτησης νέων συνηθειών διατροφής απαιτεί υπομονή και επιμονή. Να είστε σταθεροί στη συμπεριφορά σας.
- Μην βάζετε ‘ετικέτες’ στο υπέρβαρο παιδί σας. Εάν μέχρι σήμερα το αποκαλούσατε ‘χοντρούλη’, σταματήστε αμέσως. Οι ετικέτες αυτές στέκονται εμπόδιο στη βελτίωση της διατροφής του παιδιού.
- Έχετε υπόψη σας πάντα ότι είναι πιθανόν να αντιμετωπίζει απόρριψη και κριτική από άλλα παιδιά. Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται είναι να αντιμετωπίζει την ίδια συμπεριφορά και από εσάς. Βοηθήστε το να αυξήσει την αυτοπεποίθησή του και δείξτε του ότι το αποδέχεστε, άσχετα με το αν έχει περιττά κιλά.
