Η συνδρομή του Κλινικού Νευροψυχολόγου σε άτομα με Επιληψία
Συγγραφέας Τέσσα Χριστοδούλου Γράφτηκε στις ,
Η Επιληψία είναι μία αρκετά συχνή νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από περιστασιακές, αιφνίδιες κρίσεις σε μία ή περισσότερες εγκεφαλικές δομές. Μπορεί να παρομοιαστεί με βραχυκύκλωμα, καθώς η φόρτιση των νευρώνων δεν ακολουθεί την συνήθη ροή αλλά γίνεται ανεξέλεγκτα.
Τα αίτια μπορεί να είναι γενετικά, οργανικά ή/και νευροαναπτυξιακά. Είναι πιθανόν να οφείλονται στη μη ισορροπημένη εμφάνιση οξυγόνου και γλυκόζης όπως επίσης και στην έλλειψη βιταμινών κυρίως σιδήρου και μαγνησίου. Για τις κρίσεις που εμφανίζονται στη βρεφική ηλικία ευθύνεται κυρίως η ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια και οι βλάβες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) λόγω κακώσεων, τραυματισμών, γενετικών ανωμαλιών ή διαταραχών του μεταβολισμού. Στους εφήβους και ενήλικες, οι κρίσεις Επιληψίας έχουν ως αίτια δευτερογενείς βλάβες του ΚΝΣ, ψυχικές διαταραχές, εγκεφαλικό τραυματισμό ή όγκο, κατάχρηση ουσιών και αποχή από αυτές ύστερα από χρόνια χρήση. Τέλος στους ηλικιωμένους οι κρίσεις Επιληψίας συνδέονται με νευρολογικές ή νευροεκφυλιστικές παθήσεις ή εγκεφαλικά επεισόδια.
Τα είδη της Επιληψίας χαρακτηρίζονται με βάση την εστία, την κατεύθυνση και την ταχύτητα εξάπλωσης της δραστηριότητας. Πιο συγκεκριμένα οι γενικευμένες κρίσεις χωρίζονται: 1. Στην Τονικοκλονική (Grand Mal) με απώλεια συνείδησης, σύγχυση, νοητική δυσλειτουργία και εξάντληση. 2. Στην Αφαίρεση (Petit Mal) συχνή στα παιδιά, σύντομης διάρκειας και με απώλεια συνείδησης. 3. Στην Μυοκλονική με σύντομα επεισόδια μυϊκών σπασμών 4. Στους Πυρετικούς σπασμούς κοινοί στην βρεφική και παιδική ηλικία λόγω υψηλού πυρετού και 5. Στην Επιληπτική κατάσταση (status epilepticus) παροξυσμός που επανέρχεται σε σύντομα χρονικά διαστήματα, είναι επικίνδυνη αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, επηρεάζει το σύνολο του εγκεφάλου και διαρκεί από μερικά δευτερόλεπτα ως λίγα λεπτά.
Οι εστιακές ξεκινούν από βλάβη στον αριστερό ή δεξιό κροταφικό λοβό. Τις κρίσεις συνοδεύουν οπτικές, ακουστικές ή σωματοαισθητηριακές ψευδαισθήσεις όταν εμπλέκεται ο βρεγματικός ή ινιακός λοβός ενώ ο κινητικός φλοϊός οδηγεί σε μυϊκούς σπασμούς. Συχνά είναι επίσης τα συναισθήματα ευφορίας ή δυσφορίας, άγχους, θυμού και φόβου. Οι απλές εστιακές κρίσεις δεν μεταβάλλουν την συνείδηση και εντοπίζονται στην αμυγδαλή και τον ιππόκαμπο, ενώ οι πολυσχιδείς οδηγούν σε απώλεια επαφής με το περιβάλλον, εκούσιες κινήσεις των άκρων του σώματος και του προσώπου, μειωμένη αντίληψη, δυσκολία στην ομιλία και απρόβλεπτη συμπεριφορά.
Η θεραπεία είναι κατά βάση φαρμακευτική ενώ σε σοβαρότερες μορφές ενδείκνυται η χειρουργική αφαίρεση κύστης ή όγκου που προκαλούν τις κρίσεις.
Ο Κλινικός Νευροψυχολόγος αξιολογεί τις συναισθηματικές (Κατάθλιψη) και Αγχώδεις διαταραχές (έντονη ανησυχία και έμμονες αγχώδεις σκέψεις) για να εφαρμόσει ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις είτε τα αίτια είναι λόγω των συνεπειών των κρίσεων (χρονιότητα, συχνότητα) είτε λόγω εγκεφαλικής βλάβης. Επιπρόσθετα, εξετάζει την εμφάνιση πιθανών ελλείψεων τόσο στις βασικές όσο και τις ανώτερες νοητικές λειτουργίες. Μέσω του Νευροψυχολογικού Ελέγχου αξιολογούνται η νοημοσύνη, η μνήμη και η μάθηση, η προσοχή και η συγκέντρωση, η γλωσσική ευχέρεια, η επεξεργασία της πληροφορίας, οι οπτικοχωρικές ικανότητες και οι εκτελεστικές λειτουργίες. Εντοπίζονται και χαρτογραφούνται επίσης οι νοητικές λειτουργίες πριν και μετά από μια χειρουργική παρέμβαση. Παρομοίως ελέγχονται και πιθανές παρενέργειες στην νοητική λειτουργία λόγω της φαρμακοθεραπείας. Η παραπομπή για εξέταση μπορεί να γίνει λόγω υποκειμενικών παραπόνων ή από ειδικό Νευρολόγο ή Ψυχίατρο. Συνήθως ο ασθενής αν πρόκειται για ενήλικα μπορεί να διακρίνει δυσκολίες στην εργασία ή στις σχέσεις του με τους άλλους ενώ στους ανηλίκους τα προβλήματα εντοπίζονται στην επίδοση στο σχολείο ή σε προβληματική συμπεριφορά με φίλους.
