Διαβήτης και Υδατάνθρακες;
Συγγραφείς: Χάρης Δημοσθενόπουλος Γράφτηκε στις ,
Στο διαιτολόγιο του κάθε ατόμου με διαβήτη η συνολική ποσότητα των υδατανθράκων είναι σημαντική για να επιτύχουμε την ικανοποιητική ρύθμιση του.
Πόσοι υδατάνθρακες πρέπει να περιλαμβάνονται στο διαιτολόγιο του ατόμου με διαβήτη;
Οι υδατάνθρακες πρέπει να καλύπτουν το βασικότερο μέρος της διατροφής μας, ακόμα και όταν έχουμε διαβήτη, δεδομένου ότι αποτελούν πηγές όχι μόνο ενέργειας αλλά και πολύτιμων άλλων θρεπτικών συστατικών. Τρόφιμα της καθημερινής μας διατροφής όπως ψωμί και αμυλούχα τρόφιμα (ρύζι και ζυμαρικά), πατάτες, φρούτα και χυμούς, λαχανικά και γαλακτοκομικά (γάλα και γιαούρτι), μέλι και μαρμελάδα αποτελούν φυσικές πηγές υδατανθράκων, που για πολλά χρόνια θεωρούνταν ως «επικίνδυνα» ή «απαγορευμένα» για τα άτομα με διαβήτη, και τα οποία πρέπει να υπάρχουν σε όλα τα γεύματα της ημέρας (πρωινό, δεκατιανό, γεύμα και δείπνο).
Οι περισσότερες επίσημες συστάσεις πρότειναν, για δεκαετίες, ότι η πρόσληψη των υδατανθράκων στη δίαιτα του διαβήτη πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 45-55% της συνολικής ενέργειας, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να ισχύει η άποψη ότι δεν υπάρχει μία ιδανική σύσταση-ποσοστό, αλλά ότι υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία για αυξομειώσεις αυτού του αρχικού ποσοστού.
Επίσης, οι οδηγίες κάνουν σαφές ότι πρέπει να προσέχουμε, πέρα από τη συνολική ποσότητά των υδατανθράκων, και την ποιότητά τους ώστε να υπάρχει και καλύτερη ρύθμιση αλλά και καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία. Οι υδατάνθρακες πρέπει να προέρχονται κυρίως από διαιτητικές πηγές πλούσιες σε υδατάνθρακες «βραδείας αποδέσμευσης» (τρόφιμα που να διασπώνται αργά και να απελευθερώνουν με βραδύτερο ρυθμό τα σάκχαρά τους), όπως είναι τα όχι πολύ ώριμα και χυμώδη φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών (1-2%), που αποτελούν όλα τρόφιμα που δεν «ανεβάζουν» πολύ τα μεταγευματικά επίπεδα της γλυκόζης αίματος.
Οι υδατάνθρακες στη δίαιτα του διαβήτη
Αυτό λοιπόν που είναι σημαντικό να κατανοήσουν και να μάθουν τα άτομα με διαβήτη σήμερα είναι ότι τα τρόφιμα που περιέχουν «σύνθετους» υδατάνθρακες και είναι πιο πλούσια σε φυτικές ίνες επιβάλλεται να καταναλώνονται μέσα από το καθημερινό διαιτολόγιο, δεδομένου ότι ο αποκλεισμός τους στερεί από τον οργανισμό άλλα διατροφικά συστατικά (π.χ. βιταμίνες, ιχνοστοιχεία κ.ά.). Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι τα άτομα με ΣΔ τύπου 1 και 2 πρέπει να καταναλώνουν καθημερινά τρόφιμα πλούσια σε τέτοιας ποιότητας υδατάνθρακες και διαιτητικές ίνες, για να έχουν μία ακόμα καλύτερη ρύθμιση του ζαχάρου τους.
Επίσης, τα τρόφιμα που περιέχουν ζάχαρη ή άλλα απλά σάκχαρα μπορούν να αντικατασταθούν από τρόφιμα με ολιγοθερμιδικά υποκατάστατα (γλυκαντικά), όπως η στέβια ή η ασπαρτάμη, ώστε να έχουν τη γλυκιά γεύση χωρίς τύψεις και αρνητικές επιπτώσεις στις τιμές γλυκόζης αίματος. Δεν μιλούμε δηλαδή για απαγόρευση της κατανάλωσης ζάχαρης και άλλων απλών σακχάρων, αλλά σύσταση για αποφυγή της συχνής κατανάλωσης τους.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι το διαιτολόγιο για το διαβήτη είναι πλέον ένα πιο ελεύθερο και ποικίλο διαιτολόγιο όπου οι υδατάνθρακες επιβάλλεται να καλύπτουν ένα σχετικά μέτριο έως καλό ποσοστό του συνόλου της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.
Πηγή: American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes. January 2015; Volume 38, Supplement 1.
