Τι είναι η λοχεία;
Συγγραφέας Ιωάννης Αλιακιόζογλου Γράφτηκε στις ,
Ως λοχεία ορίζεται το χρονικό διάστημα των έξι εβδομάδων μετά τον τοκετό. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίοδος για τη γυναίκα, καθώς σηματοδοτεί μια πληθώρα αλλαγών (βιολογικών, ανατομικών, ορμονικών) τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχολογία της. Έως τις 6 αυτές εβδομάδες οι περισσότερες αλλαγές που έχουν γίνει στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό υποστρέφουν και το σώμα επανέρχεται σταδιακά περίπου στην ίδια κατάσταση όπως πριν από την εγκυμοσύνη.
Παράλληλα η λεχωΐδα προσαρμόζεται στη νέα της πλέον ζωή, με ένα νέο μέλος στην οικογένεια της και η περίοδος αυτή είναι περίοδος ψυχολογικών και συναισθηματικών αλλαγών.
Ποιες αλλαγές συμβαίνουν στην περίοδο της λοχείας;
Αμέσως μετά τον τοκετό συμβαίνει στο σώμα μια σειρά από μεταβολές, απότομες και αιφνιδιαστικές όπως απότομη μείωση του βάρους, εξαφάνιση της κοιλιάς, αλλαγές στην πίεση του αίματος, αλλαγές στην παραγωγή των ορμονών, μεταβολές στο μέγεθος του στήθους, μείωση μεγέθους της μήτρας. Όλες αυτές οι αλλαγές έχουν ως σκοπό να επιστρέψει το σώμα στην κατάσταση που ήταν πριν από την εγκυμοσύνη. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι τα λόχια, υγρά που εκκρίνονται από τον κόλπο και είναι αιματηρές εκκρίσεις που αποτελούνται από υπολείμματα αμνιακού, φθαρτού καθώς και από νεκρά ερυθροκύτταρα και λευκοκύτταρα. Τις 2-3 πρώτες μέρες είναι άφθονα, αιματηρά και μεγαλύτερα σε ποσότητα, σταδιακά όμως μειώνεται η ποσότητά τους και γίνονται καφεοειδή καταλήγοντας σε μορφή βλεννών ροζ χρώματος. Σε ποσότητα και μορφή μοιάζουν με την περίοδο.
Η μήτρα αμέσως μετά τον τοκετό φτάνει στο ύψος του ομφαλού της μητέρας. Η παλινδρόμηση της επιτυγχάνεται με συσπάσεις τις οποίες προκαλεί και η έκκριση της ορμόνης ωκυτοκίνης που εκκρίνεται με το θηλασμό. Οι συσπάσεις θυμίζουν κάπως τους πόνους της περιόδου και ονομάζονται υστερόπονοι που σπάνια επιμένουν μετά την τρίτη ή τέταρτη μέρα. Συχνά οι πόνοι αυτοί είναι έντονοι κατά τον θηλασμό. Την παλινδρόμηση βοηθά επίσης η τακτική ούρηση, η κίνηση και η κένωση του εντέρου. Δύο εβδομάδες μετά τον τοκετό η μήτρα συρρικνώνεται τόσο, ώστε να έρθει στο ύψος της ηβικής σύμφυσης. Ο τράχηλος παράλληλα, αρχίζει να κλείνει ενώ τυχόν οιδήματα και κιρσοί εξαφανίζονται σύντομα. Η σκληρή υφή του τραχήλου επανακτάται σε λίγες ημέρες αλλά το τραχηλικό στόμιο φυσιολογικά, σχεδόν ποτέ δεν επανέρχεται στην προ του τοκετού κατάσταση.
Ο κόλπος επανέρχεται και αυτός στο φυσιολογικό του μέγεθος κάτω από την επίδραση των οιστρογόνων καθώς προοδευτικά αποκαθίσταται η ωοθηκική λειτουργία. Σε γυναίκες που θηλάζουν, η επάνοδος του κολπικού επιθηλίου γίνεται αργότερα λόγω της υποιστρογοναιμίας (συνέπεια της υπερπρολακτιναιμίας λόγω θηλασμού, που επιμένει για 6 εβδομάδες περίπου μετά τον τοκετό). Αν η γυναίκα δεν θηλάζει η περίοδος έρχεται μετά από 6-8 εβδομάδες, ενώ αν θηλάζει μετά από 4-6 μήνες αν και δεν υπάρχει στάνταρ σε αυτό. Η πρώτη περίοδος μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε ποσότητα αίματος από την συνηθισμένη. Ο ερχομός της περιόδου δεν αναστέλλει την δυνατότητα θηλασμού, αντίθετα μάλιστα οι γυναίκες ενθαρρύνονται να συνεχίζουν με πάθος το θηλασμό.
Οι μαστοί έχουν υποστεί αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ώστε να προετοιμαστούν για το θηλασμό. Αμέσως με την έξοδο του πλακούντα λόγω της πτώσης των οιστρογόνων και με τη συνεχόμενη παραγωγή προλακτίνης εγκαθίσταται η γαλουχία. Τις δυο – τρεις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό από το στήθος της λεχώνας αρχίζει να ρέει το πύαρ ή πρωτόγαλα. Μεταξύ τρίτου και τετάρτου 24ώρου η λεχώνα αρχίζει σιγά – σιγά να αισθάνεται το στήθος της βαρύ και γεμάτο. Αυτό σημαίνει ότι έρχεται το μεταβατικό γάλα το οποίο είναι περισσότερο σε ποσότητα ενώ το ώριμο γάλα έρχεται περίπου το έβδομο με δέκατο 24ωρο. Το αντανακλαστικό του θηλασμού προκαλεί την ακόμα περισσότερη έκκριση της ωκυτοκίνης η οποία επηρεάζει την ροή του γάλακτος. Όσο ο θηλασμός διατηρείται και αδειάζει ο μαστός, αυξάνεται και η παραγωγή γάλακτος.
