Δυσανεξία στη λακτόζη
Συγγραφέας Ειρήνη Μπαμπαρούτση Γράφτηκε στις ,
Οι τροφικές αλλεργίες ή οι δυσανεξίες τροφίμων επηρεάζουν σχεδόν όλους τους ανθρώπους κάποια στιγμή. Οι περισσότεροι συχνά εμφανίζουν μια δυσάρεστη αντίδραση σε κάτι που έτρωγαν και αναρωτιούνται αν έχουν τροφική αλλεργία.
Ένα στα τρια άτομα είτε λέει ότι έχει τροφική αλλεργία είτε τροποποιεί το πρόγραμμα διατροφής της οικογένειας, επειδή ένα μέλος της οικογένειας υποψιάζεται τροφική αλλεργία.
Αυτή η διαφορά μεταξύ της κλινικά αποδεδειγμένης επικράτησης της τροφικής αλλεργίας και της αντίληψης του κοινού για το πρόβλημα οφείλεται εν μέρει σε αντιδράσεις που ονομάζονται «τροφικές δυσανεξίες» παρά στις ίδιες τις τροφικές αλλεργίες. Μια τροφική αλλεργία ή υπερευαισθησία είναι μια μη φυσιολογική αντίδραση σε ένα τρόφιμο που ενεργοποιείται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι υπεύθυνο για τα συμπτώματα της τροφικής δυσανεξίας, ακόμη και εάν αυτά τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με εκείνα της τροφικής αλλεργίας.
Για παράδειγμα, η αλλεργία στο γάλα είναι διαφορετική από το να μην είναι σε θέση να αφομοιώσει σωστά εξαιτίας της δυσανεξίας στη λακτόζη.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους ανθρώπους που έχουν πραγματικές αλλεργίες να τις εντοπίσουν και να προλάβουν αλλεργικές αντιδράσεις στα τρόφιμα, επειδή αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν καταστροφικές ασθένειες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να είναι μοιραίες.
Δυσανεξία στην λακτόζη
Όσον αφορά τη δυσανεξία στη λακτόζη αφορά μια κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν μπορεί να χωνέψει εύκολα τη λακτόζη, ένα είδος σακχάρου που βρίσκεται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτό δεν είναι το ίδιο με μια τροφική αλλεργία στο γάλα.
Όταν η λακτόζη κινείται μέσα στο παχύ έντερο χωρίς να αφομοιώνεται σωστά, μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συμπτώματα, όπως αέρια, πόνο στην κοιλιά και φούσκωμα. Μερικοί άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη δεν μπορούν να αφομοιώσουν όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Άλλοι μπορούν να καταναλώσουν μικρές ποσότητες γαλακτοκομικών προϊόντων ή ορισμένων τύπων χωρίς προβλήματα.
Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι συχνή στους ενήλικες. Εμφανίζεται πιο συχνά στους γηγενείς Αμερικανούς και Ασιάτες παρά μεταξύ των Ευρωπαίων.
Μια μεγάλη πρόκληση για τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη είναι η εύρεση του τρόπου κατανάλωσης χωρίς την εμφάνιση ανεπιθύμητων αντιδράσεων και η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας ασβεστίου για υγιή οστά.
Η δυσανεξία στη λακτόζη παρουσιάζεται όταν το λεπτό έντερο δεν δημιουργεί επαρκή ποσότητα του ενζύμου λακτάση. Το σώμα σας χρειάζεται τη λακτάση για να διασπάσει και να πέψει την λακτόζη.
Η δυσανεξία στην λακτόζη είναι πιο συχνά κληρονομική και τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται κατά την διάρκεια της εφηβείας ή της ενήλικης ζωής. Οι περισσότεροι άνθρωποι με αυτό το είδος της δυσανεξίας μπορούν να καταναλώσουν λίγο γάλα ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς προβλήματα.
Τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη μπορεί να είναι ήπια έως σοβαρά, ανάλογα με την ποσότητα της λακτάσης που το σώμα παράγει. Τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως 30 λεπτά με 2 ώρες μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Εάν έχετε δυσανεξία στην λακτόζη, τα συμπτώματά σας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Φούσκωμα
- Πόνος ή κράμπες
- Γουργουρητό στην κοιλιά
- Αέρια
- Υδαρείς κενώσεις ή διάρροια
- Έμετο
Πολλοί άνθρωποι που έχουν αέρια, πόνο στην κοιλιά, φούσκωμα και διάρροια υποψιάζονται ότι είναι δυσανεκτικοί στη λακτόζη. Ο καλύτερος τρόπος για να το ελέγξετε είναι να αποφύγετε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα για να δείτε εάν θα υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Εάν ναι, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε την προσθήκη μικρής ποσότητας ώστε να δείτε εάν τα συμπτώματα επανέρχονται.
Εάν νιώθετε άρρωστοι μετά από ένα ποτήρι γάλα μία μόνο φορά, τότε μάλλον δεν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη. Αλλά εάν αισθάνεστε αδιαθεσία κάθε φορά που καταναλώνετε γάλα, παγωτό ή κάποιο άλλο γαλακτοκομικό προϊόν, μπορεί να έχετε δυσανεξία στη λακτόζη.
Μερικές φορές άτομα που δεν είχαν ποτέ πρόβλημα με το γάλα ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα ξαφνικά εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη, λόγω αύξησης της ηλικίας.
Εάν νομίζετε ότι έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, μιλήστε με τον γιατρό σας. Ο γιατρός σας μπορεί να επιβεβαιώσει εάν τα συμπτώματα προέρχονται από δυσανεξία στη λακτόζη και όχι από κάποιο άλλο πρόβλημα.
Ένας γιατρός μπορεί συνήθως να πει εάν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, θέτοντας ερωτήματα για τα συμπτώματά σας. Αυτός ή αυτή μπορεί επίσης να σας ζητήσει να αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα για ένα μικρό χρονικό διάστημα για να δείτε εάν τα συμπτώματα θα υποχωρήσουν.
Μερικές φορές οι γιατροί ζητούν τεστ αναπνοής υδρογόνου ή σακχάρου για να επιβεβαιώσουν την διάγνωση. Αυτές οι απλές εξετάσεις ελέγχουν εάν πέμπτετε σωστά την λακτόζη.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την δυσανεξία στη λακτόζη. Αλλά μπορείτε να μετριάσετε τα συμπτώματα μειώνοντας ή αποφεύγοντας τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Συστήνεται η κατανάλωση γάλακτος με μειωμένη λακτόζη ή η αντικατάσταση από γάλα και τυρί σόγιας. Οι περισσότεροι μπορούν να τρώνε γιαούρτι χωρίς προβλήματα, ειδικά γιαούρτι με προβιοτικά ένζυμα. Επίσης, συστήνονται συμπληρώματα διατροφής με λακτάση που βοηθούν στην πέψη της λακτόζης.
Υπάρχουν πολλά μη γαλακτοκομικά προϊόντα που περιέχουν ασβέστιο, συμπεριλαμβανομένων των:
– Μπρόκολο, μπάμιες, κατσαρό λάχανο, λάχανο και γογγύλια.
– Σαρδέλες, τόνος και σολομός σε κονσέρβα.
– Χυμοί και δημητριακά εμπλουτισμένα με ασβέστιο.
– Προϊόντα σόγιας εμπλουτισμένα με ασβέστιο όπως γάλα σόγιας και τοφού
– Αμύγδαλα.
Περιορίστε την ποσότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων στην διατροφή σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να έχουν περίπου 10 γραμμάρια λακτόζης κάθε μέρα. Αυτό μπορεί να είναι ένα ποτήρι πλήρους, με λίγα ή καθόλου λιπαρά γάλακτος, για παράδειγμα. Όλα τα γάλατα περιέχουν την ίδια ποσότητα της λακτόζης. Άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν διαφορετικές ποσότητες λακτόζης:
| Approximate lactose and calcium in some foods1 | |||
|---|---|---|---|
| Τρόφιμο | Μέγεθος μερίδας | Λακτόζη (g) | Ασβέστιο(mg) |
| Γάλα χωρίς λιπαρά | 8 fl oz (240 mL) | 12.5 | 300 |
| Τυρί τσένταρ | 1 oz (30 g) | 0.15 | 204 |
| Cottage cheese, γάλα με 2% λιπαρά | 4 oz (113 g) | 4.15 | 100 |
| Τυρί κρέμα | 1 oz (30 g) | 0.9 | 28 |
Τροφές με λιγότερη λακτόζη, όπως το ελβετικό τυρί ή το τυρί τσένταρ, δεν μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα. Εάν δεν είστε σίγουροι για το εάν το γάλα προκαλεί συμπτώματα, δοκιμάστε μία μικρή ποσότητα και περιμένετε να δείτε πώς αισθάνεστε πριν καταναλώσετε περισσότερο.
Καταναλώστε γαλακτοκομικά προϊόντα μαζί με άλλα τρόφιμα. Για μερικούς ανθρώπους, ο συνδυασμός μιας στερεάς τροφής (όπως τα δημητριακά) με ένα γαλακτοκομικό προϊόν (όπως το γάλα) μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει τα συμπτώματα.
Μοιράστε την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων μέσα στην ημέρα. Πολλοί άνθρωποι που είναι δυσανεκτικοί στην λακτόζη τρώνε μικρές ποσότητες προϊόντων που περιλαμβάνουν λακτόζη μέσα στην ημέρα αντί μεγάλης ποσότητας μία φορά.
Εάν έχετε σοβαρή δυσανεξία στη λακτόζη, ίσως χρειάζεται να την αποφύγετε εντελώς. Μερικά φάρμακα ή προπαρασκευασμένα τρόφιμα περιέχουν λακτόζη. Παραδείγματα τέτοιων τροφίμων είναι τα ψωμιά και τα αρτοποιήματα, τα δημητριακά πρωινού, οι πατάτες και σούπες στιγμής, τηγανίτες, μπισκότα ή μίγμα για μπισκότα, μαργαρίνη και σως για σαλάτα, καραμέλες, σοκολατούχο γάλα και άλλα σνακ. Βεβαιωθείτε ότι διαβάζετε τις ετικέτες για λακτόζη ή ονόματα που υποδηλώνουν λακτόζη, όπως:
– Σκόνη γάλακτος
– Ορός γάλακτος
– Πηκτή
– Υποπροϊόντα γάλακτος
Για την απορρόφηση του ασβεστίου το σώμα χρειάζεται βιταμίνη D. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αρκετή βιταμίνη D λόγω της σύντομης έκθεσής τους στον ήλιο καθημερινά. Η βιταμίνη D επίσης υπάρχει σε εμπλουτισμένο χυμό πορτοκαλιού, σε εμπλουτισμένο γάλα σόγιας, λιπαρά ψάρια (όπως ο σολομός), οι κρόκοι αυγών και το συκώτι.
Αν δεν ξέρετε εάν παίρνετε αρκετό ασβέστιο, βιταμίνη D και άλλες σημαντικές θρεπτικές ουσίες που βρίσκονται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως μαγνήσιο, κάλιο, πρωτεΐνη και ριβοφλαβίνη, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να σας συστήσει να πάρετε ένα συμπλήρωμα ασβεστίου ή να μιλήσετε με τον διαιτολόγο για να επιβεβαιώσετε ότι λαμβάνετε αρκετή ποσότητα από τις συγκεκριμένες βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.
Θα πρέπει επίσης να μιλήσετε με τον γιατρό σας εάν τα συμπτώματά σας δεν υποχωρούν με την θεραπεία, εάν επιδεινώνονται ή εάν έχετε και άλλα συμπτώματα όπως πυρετό, ρίγη ή έντονο πόνο στην κοιλιά ή εμετό.
Ειρήνη Μπαμπαρούτση
Κλινική Διαιτολόγος – Αθλητική Διατροφολόγος
• http://www.webmd.com/digestive-disorders/tc/lactose-intolerance-topic-overview
