Ποια είναι τα δόντια-Με ποια σειρά βγαίνουν στο στόμα;
Συγγραφέας Σωτήρης Β. Βλασταράκος Γράφτηκε στις ,
Αν και κάπως πρωθύστερο σχήμα,ένας πιστός αναγνώστης του blog(ναι υπάρχουν και τέτοιοι,σε λίγο δε θα μπορω να κρυφτώ από τις εκδηλώσεις λατρείας στο πρόσωπο μου)με ρώτησε το προφανες:”Με ποια σειρά βγαίνουν τα δόντια στο στόμα;”
Η ερώτηση είναι απολύτως λογική και είναι ένα από τα πράγματα που με ρωτάνε όσοι μαθαίνουν ότι είμαι οδοντίατρος και έχουν παιδιά σε μικρή ηλικία.Πάμε να δούμε μαζί ποιος είναι ο αριθμός των δοντιών τόσο στην πρώτη(νεογιλή) όσο και στη δεύτερη(μόνιμη)σειρά δοντιών και με ποια σειρά αυτά βγαίνουν στο στόμα.
Στην πρώτη σειρά δοντιών έχουμε σε κάθε γνάθο(σιαγώνα),άνω ή κάτω 4 τομείς(2 κεντρικούς και δύο πλάγιους),2 κυνόδοντες και 4 γομφίους.Σύνολο δηλαδή δοντιών 20.Οι τομείς χρησιμεύουν για να κόβουν τις τροφές,οι κυνόδοντες για να τις σχίζουν και οι γομφίοι για να τις αλέθουν.Όταν έρθει η στιγμή για να βγουν τα δόντια το μωράκι θα κλαίει,τα ούλα του θα είναι πρησμένα και κόκκινα και θα έχει έντονη παραγωγή σάλιου.
Ας δούμε και τη σειρά με την οποία βγαίνουν(ή ανατέλλουν επι το πιο επιστημονικό) τα νεογιλά δόντια στο στόμα :
- Πρώτο δόντι είναι ο κάτω κεντρικός τομέας στους 6-10 μήνες.
- Μετά ο άνω κεντρικός τομέας στους 8-12 μήνες
- Ο άνω πλάγιος τομέας βγαίνει στους 9-13 μήνες
- Ο κάτω πλάγιος τομέας στους 10-16 μήνες
- Ο κάτω 1ος γομφίος στους 14-18 μήνες
- Ο άνω 1ος γομφίος στους 13-19 μήνες
- Ο άνω κυνόδοντας στους 16-22 μήνες
- Ο κάτω κυνόδοντας στους 17-23 μήνες
- Ο κάτω 2ος γομφίος στους 23-31 μήνες
- Ο πάνω 2ος γομφίος στους 23-33 μήνες
Παρατηρούμε τα εξής : Συνήθως το πρώτο δόντι είναι ο άνω ή ο κάτω κεντρικός τομέας.Μπορεί να συνοδεύονται και από τους πλάγιους τομείς.Τα τελευταία δόντια είναι οι 2οι γομφίοι.Επίσης τα δόντια συνήθως βγαίνουν μαζί στο αριστερό και στο δεξί μέρος της γνάθου,δηλαδή μαζί βγαίνουν οι κυνόδοντες αριστερα και δεξιά ή οι 1οι γομφιοι αριστερα και δεξια κοκ.
Οι χρόνοι αυτοί είναι ενδεικτικοί και εξαρτώνται από το φύλο,τη γενετική προδιάθεση,το περιβάλλον κ.α.Δεν πρέπει να μας προβληματίζει πολύ ένας ή δύο μήνες ή ορισμένες φορες και παραπάνω καθυστέρησης στο να βγουν.Αν όμως έχουμε οποιαδήποτε απορία καλό είναι να συμβουλευθούμε τον οδοντίατρο μας.
Το χρονικό διάστημα που συνυπάρχουν δόντια της πρώτης και της δεύτερης οδοντικής σειράς(τα νεογιλα με τα μόνιμα) ονομάζεται στάδιο της μεικτής οδοντοφυΐας. Το στάδιο αυτό ξεκινάει από τα 6 χρόνια περίπου με την ανατολή του 1ου μόνιμου γομφίου και τελειώνει περίπου στα13 χρόνια με την αλλαγή και του τελευταίου γομφίου της πρώτης σειράς δοντιών.
Η δεύτερη οδοντική σειρά δοντιών περιλαμβάνει 32 συνολικά δόντια.Σε κάθε γνάθο(σιαγώνα),άνω ή κάτω περιλαμβάνονται 4 τομείς(2 κεντρικοί και 2 πλάγιοι),2 κυνόδοντες,2 προγόμφιοι,3 γομφίοι.Η διαφορά μεταξύ πρώτης και δεύτερης είναι,εκτός των άλλων ότι περιλαμβάνει και τους προγομφίους.Όπως και στη νεογιλή οδοντοστοιχία,οι τομείς κόβουν τις τροφές,οι κυνόδοντες τις σχίζουν,οι προγόμφιοι και οι γομφίοι τις αλέθουν.
Ας δούμε όμως τη σειρά που βγαίνουν τα μόνιμα δόντια :
- Πρώτα δόντια συνήθως είναι οι 1ος άνω γομφίος και 1ος κάτω γομφίος,στα 6-7 χρόνια.
- Και ο κάτω κεντρικός τομέας βγαίνει στα 6-7 χρόνια.
- Ο άνω κεντρικός τομέας βγαίνει στα 7-8 χρόνια
- Και ο κάτω πλάγιος τομέας βγαίνει στα 7-8 χρονια
- Ο άνω πλάγιος τομέας βγαίνει στα 8-9 χρόνια
- Ο κάτω κυνόδοντας βγαίνει στα 9-10 χρόνια
- Ο άνω 1ος προγόμφιος στα 10-11 χρόνια
- Ο άνω κυνόδοντας στα 11-12 χρόνια
- Και ο κάτω προγόμφιος στα 11-12 χρόνια
- Ο κάτω 1ος προγόμφιος στα 10-12 χρόνια
- Και ο άνω 2ος προγόμφιος στα 10-12 χρόνια
- Ο κάτω 2ος γομφίος στα 11-13 χρόνια
- Τέλος ο άνω 2ος γομφίος στα 12-13 χρόνια
Μια ιδιαίτερη κατηγορία είναι οι 3οι γομφίοι ή φρονιμήτες. Αυτοί ανατέλουν μεταξύ 17-21 έτους της ηλικίας του ατόμου,αλλά μπορεί και αργότερα ή μπορεί και καθόλου.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δείξουμε στον 1ο γομφίο που βγαίνει στα έξι χρόνια του παιδιού.Αυτό το δόντι είναι το δόντι που παραμένει περισσότερα χρόνια εκτεθειμένο στο στόμα,πράγμα λογικό αφού είναι το πρώτο δόντι από τη μόνιμη σειρά δοντιών που βγαίνει στο στόμα.Συνήθως είναι και το πρώτο δόντι που τερηδονίζεται,που χαλάει δηλαδή αν το παιδί δε συνηθίσει από μικρό να περιποιείται τα δόντια του.Και σε μικρές ηλικίες το παιδί μαθαίνει από το παράδειγμα,παίρνοντας σαν πρότυπο τους γονείς του.
