Ιοί με νέα συμπεριφορά ζίκα και γρίπη
Α. ΙΟΣ ΖΙΚΑ: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Τι είναι ο ιός Ζίκα και πώς μεταδίδεται;
Ο ιός ζίκα είναι μέλος του γένους των φλαβοϊών και μεταδίδεται στους ανθρώπους κυρίως από μολυσμένα κουνούπια, Aedes aegypti. Τα κουνούπια αυτά επιτίθενται κυρίως κατά την διάρκεια της ημέρας, μπορούν ωστόσο να επιτεθούν και κατά τη νύχτα. Ο ιός μεταδίδεται επίσης κατά την εγκυμοσύνη από τη μητέρα στο έμβρυο. Έχουμε κρούσματα σεξουαλικής μετάδοσης από μολυσμένους άντρες σε συντρόφους τους.
Ποια τα συμπτώματα του ιού;
Ο ιός δεν έχει συμπτώματα σε αρκετούς ασθενείς.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα, όταν εμφανίζονται, αρχίζουν 2 έως 7 ημέρες μετά το τσίμπημα από το μολυσμένο κουνούπι: Πυρετός, εξάνθημα, πόνος στις αρθρώσεις, επιπεφυκίτιδα (κόκκινα μάτια) είναι τα συνήθη συμπτώματα που διαρκούν έως μία εβδομάδα. Υπήρξαν περιπτώσεις εμφάνισης συνδρόμου Guillain-Barré, ενός σοβαρού νευρολογικού συνδρόμου με παραλύσεις.
Ο ζίκα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για την εμφάνιση γενετικών ανωμαλιών στα έμβρυα προσβεβλημένων μητέρων.
Ποιος είναι σε κίνδυνο να μολυνθεί;
Όποιος διαβιώνει σε περιοχές όπου υπάρχει υψηλή δραστηριότητα κουνουπιών και μεγάλος αριθμός κρουσμάτων διατρέχει υψηλή πιθανότητα προσβολής.
Στην ιστοσελίδα http://www.cdc.gov/zika/geo/index.html μπορείτε να ενημερώνεστε για τις περιοχές με υψηλή δραστηριότητα του ιού.
Υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη του ιού;
Δεν υπάρχει εμβόλιο
Ποια τα γενικά μέτρα πρόληψης;
Αποφύγετε τις περιοχές που έχουν προσβληθεί από τον ιό. Εάν ζείτε ή είστε αναγκασμένος να εργαστείτε στις περιοχές αυτές αποφύγετε τα τσιμπήματα κουνουπιών:
- Φοράτε ενδύματα με μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια που καλύπτουν όλο το σώμα σας.
- Μείνετε σε χώρους με κλιματισμό ή και χρησιμοποιήστε σίτες στα παράθυρα.
- Χρησιμοποιείστε είδη ένδυσης και αλιευτικά εργαλεία που έχουν υποστεί ειδική αντικουνουπική επεξεργασία
- Χρησιμοποιήστε αντικουνουπικά σκευάσματα για το ακάλυπτο δέρμα.
- Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή με μολυσμένα άτομα και φοράτε προφυλακτικό.
- Αναβάλλετε τον οικογενειακό σας προγραμματισμό που αφορά την τεκνογονία.
- Διατηρήστε καλή φυσική κατάσταση με σωστή διατροφή και αποχή από τοξίνες που εκλύονται από το κάπνισμα και την χρήση ουσιών.
Ο ιός υπάρχει στην Ελλάδα;
Αυτή τη στιγμή δεν έχουν εμφανιστεί κρούσματα, όμως ο ιός αναμένεται να απασχολήσει τις υγειονομικές υπηρεσίες με την επέλευση της άνοιξης και του Καλοκαιριού και την αύξηση της δραστηριότητας των κουνουπιών.
Πόσες μέρες μετά την επιστροφή μου από περιοχή με κρούσματα πρέπει να είμαι σε επιφυλακή;
Μετά την επιστροφή από περιοχή με κρούσματα από ιό Ζίκα, ο ταξιδιώτης συνιστάται να παρακολουθεί τα συμπτώματά του επί δύο εβδομάδες.
Β. ΓΡΙΠΗ: ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ
Η μετάδοση γίνεται μετά από ενοφθαλμισμό του ιού στο αναπνευστικό σύστημα, με τον βήχα, τον πταρμό, αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα. Ο χρόνος επώασης είναι μία με τρεις ημέρες. Η απάντηση του οργανισμού γίνεται με πολλούς τρόπους, όπως παραγωγή αντισωμάτων (ανιχνεύονται πολλές φορές μετά το δεκαήμερο), παραγωγή ιντερφερονών, κινητοποίηση του σπλήνα, κινητοποίηση κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων. Η αποβολή του ιού διακόπτεται συνήθως εντός δύο με πέντε ημερών μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Η γρίπη χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού, 38-41 βαθμούς, πόνους στους μύες, πονοκέφαλο, βήχα, πρήξιμο αδένων, ρίγη, αίσθημα κακουχίας. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα άτομα εμφανίζουν την εικόνα που προαναφέρεται, το φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων είναι ευρύ και κυμαίνεται από ελαφρά απύρετη αναπνευστική νόσο όπως το κοινό κρυολόγημα έως την σοβαρή εξάντληση. Ο πυρετός εμφανίζει ταχεία άνοδο κατά το πρώτο 24ωρο και πέφτει βαθμιαία σε διάστημα δύο – τριών ημερών, αν και περιστασιακά διαρκεί επί μία εβδομάδα. Η νόσος γενικά λύεται εντός δύο πέντε ημερών.
Οι επιπλοκές είναι η πνευμονία, η επιδείνωση χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας ή άσθματος, η παραρρινοκολπίτιδα, η μέση ωτίτιδα, το σύνδρομο REYE, η μυοσίτιδα, η ραβδομυόλυση, η μυοκαρδίτιδα, η περικαρδίτιδα, η επιδείνωση νεφρικής λειτουργίας, η επιδείνωση καρδιαγγειακού και ορισμένα νευρολογικά σύνδρομα όπως η εγκεφαλίτιδα, το GUILLAIN BARRE, ο θάνατος.
Η διάγνωση γίνεται εντός δύο-τριών ημερών με απομόνωση του ιού από το αναπνευστικό ή με σύγκριση των τίτλων των αντισωμάτων του αίματος, δέκα – δεκατέσσερις ημέρες από την έναρξη της νόσου.
Πρέπει να εμβολιάζονται οι ομάδες υψηλού κινδύνου για επικίνδυνες επιπλοκές όπως τα άτομα πάνω από 65 ετών, οι τρόφιμοι γηροκομείων, οι πάσχοντες από ΧΑΠ, τα παιδιά και έφηβοι που λαμβάνουν χρονίως ασπιρίνη, οι πάσχοντες από χρόνιες μεταβολικές νόσους, ορισμένες καρδιοπάθειες, διαβήτη, χρόνια νεφρικά νοσήματα, άσθμα, αιμοσφαιρινοπάθειες, ανοσοκαταστολή, εφόσον δεν υπάρχουν απαγορευτικές αλλεργίες. Τα άτομα που μεταδίδουν τον ιό σε ασθενείς υψηλού κινδύνου όπως υγειονομικό προσωπικό, εργαζόμενοι γηροκομείων, μέλη οικογένειας που φροντίζουν γέροντες, καλό είναι να εμβολιάζονται επίσης, εφόσον δεν υπάρχουν σχετικές αντενδείξεις.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
1. Να αποφεύγετε την στενή επαφή με άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού. Να ευρίσκεστε τουλάχιστον ένα μέτρο μακριά.
2. Να αποφεύγετε να αγγίζετε τα μάτια την μύτη και το στόμα σας που αποτελούν τις κύριες πρώτες θέσεις πιθανού εποικισμού.
3. Να πλένετε συχνά τα χέρια σας.
4. Να αποφεύγετε χώρους με συνωστισμό.
5. Να ανοίγετε συχνά τα παράθυρα και να φροντίζετε για την συχνή ανανέωση του αέρα στους χώρους όπου ευρίσκεστε.
6. Τα άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού πρέπει να καλύπτουν την μύτη και το στόμα κατά την διάρκεια του βήχα ή του πταρμού με καθαρά χαρτομάντιλα μιας χρήσεως τα οποία πρέπει να πετάνε αμέσως μετά και να πλένουν τα χέρια τους.