Πολλές φορές τα συμπτώματα είναι τόσο έντονα, ώστε ο ασθενής οδηγείται στα εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείου. Διαρκούν από 4- 72 ώρες. Μπορεί να συνοδεύονται από αύρα, δηλαδή συμπτώματα από τα μάτια, όπως λάμψεις, «μυγάκια», έλλειμμα οπτικού πεδίου αλλά και από μυρμήγκιασμα στα χέρια ή στα πόδια και μερικές φορές από διαταραχές στον λόγο.
Οι ημικρανίες αφορούν κυρίως σε γυναίκες στο σύνολο (3πλάσιο ποσοστό σε σχέση με τους άντρες), με την έναρξή τους να συμβαίνει στην πρώιμη ενήλικη ζωή. Στις ΗΠΑ ποσοστό της τάξης του 12% του πληθυσμού – συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών – πάσχει από ημικρανία. Αυτό το ποσοστό είναι μεγαλύτερο από αυτό των ατόμων που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και άσθμα μαζί!
Ποιες είναι οι αιτίες;
Η ακριβής αιτία της ημικρανίας είναι άγνωστη, αν και πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα παροδικών αλλαγών στις χημικές ουσίες και τα αιμοφόρα αγγεία (κυρίως αγγειοδιαστολή) στον εγκέφαλο. Οι αλλαγές στο εγκεφαλικό στέλεχος και οι αλληλεπιδράσεις του με το τρίδυμο νεύρο, μια κύρια οδό πόνου, προκαλούνται όταν τα επίπεδα κάποιων χημικών ουσιών, μεταξύ των οποίων και η σεροτονίνη, μεταβάλλονται. Από έρευνες διαπιστώθηκε η πτώση των επιπέδων της σεροτονίνης στην διάρκεια των ημικρανικών κρίσεων. Η πτώση αυτή προκαλεί την απελευθέρωση νευροπεπτιδίων από το τρίδυμο νεύρο, ουσιών οι οποίες φτάνουν στις μήνιγγες του εγκεφάλου και προκαλούν πονοκεφάλους. Περίπου οι μισοί από όλους τους ανθρώπους που υποφέρουν από ημικρανίες έχουν, επίσης, κάποιον κοντινό συγγενή με την ίδια κατάσταση, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα γονίδια παίζουν ρόλο στην εμφάνιση των ημικρανιών.
Μερικοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι οι κρίσεις ημικρανίας τους πυροδοτούνται από συγκεκριμένες καταστάσεις, όπως οι διακυμάνσεις των οιστρογόνων πριν από και κατά την διάρκεια της περιόδου, το άγχος, η κούραση, τα αλμυρά φαγητά και τα πεξεργασμένα τρόφιμα, ποτά όπως το κρασί, η έλλειψη ύπνου, οι αλλαγές του καιρού αλλά και η έντονη άσκηση.
Πώς βοηθάει ο βελονισμός;
Ο βελονισμός είναι, πλέον, γνωστό ότι προκαλεί την έκλυση ενδορφινών και άλλων νευροχημικών παραγόντων στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό, από την διέγερση νεύρων που βρίσκονται τόσο σε μυς αλλά και σε άλλους ιστούς. Η έκλυση αυτών των ουσιών προκαλεί αίσθημα ευφορίας και αναλγησία.
Η θεωρία της πύλης ελέγχου του πόνου (Gate control theory- Melzack, Wall), ισχυρίζεται ότι ένα μη επώδυνο ερέθισμα κλείνει τις “πύλες εισόδου” σε επώδυνα ερεθίσματα, κάτι το οποίο προλαμβάνει την αίσθηση του πόνου κατά την μεταφορά του στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Ως εκ τούτου, η διέγερση από ένα μη-επώδυνο μηχανικό ερέθισμα όπως ο βελονισμός, είναι σε θέση να καταστείλει τον πόνο.
Βοηθάει ρυθμίζοντας την εξωκρανιακή και ενδοκρανιακή ροή του αίματος, αλλά και επηρεάζοντας τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
Βοηθάει στη μείωση παραγόντων πυροδότησης μιας ημικρανικής κρίσης, όπως το έντονο στρες, οι διαταραχές του ύπνου, οι πόνοι της περιόδου αλλά και η αυξημένη τάση σε μυς του αυχένα και της ράχης, η οποία βρίσκεται και σε πολλές κρίσεις κεφαλαλγίας τάσης.
Ποια είναι η διαδικασία;
Στην οξεία φάση της κρίσης: τοποθετώ βελόνες στην περιφέρεια του σώματος (πόδια, χέρια), έτσι ώστε να πάρουμε όλα τα ευεργετικά αποτελέσματα (αναλγησία, αίσθημα ευφορίας) χωρίς να αυξήσουμε την αιμάτωση κεντρικά στον εγκέφαλο, με την τοποθέτηση βελονών στο κεφάλι ή στον αυχένα, διότι, όπως ειπώθηκε, μία πιθανή αιτία των ημικρανιών είναι η αυξημένη διαστολή αρτηριών στον εγκέφαλο.
Στην φάση ηρεμίας- πρόληψης: είναι κατά την άποψή μου και η πιο σημαντική διότι πρέπει να δώσουμε χρόνο στον οργανισμό μας να ισορροπήσει τις διαταραχές της ενέργειάς του και να προκαλέσουμε όλες τις απαραίτητες νευροτροποποιητικές διαδικασίες, οι οποίες είναι λογικό να απαιτούν χρόνο. Καταστάσεις που προαναφέρθηκαν, όπως το έντονο στρες, πόνοι περιόδου, διαταραχές ύπνου, πρέπει να διορθωθούν άμεσα, ώστε να μειωθούν ως πιθανοί παράγοντες πυροδότησης.
Είναι κατανοητό ότι δεν αρκούν μία ή δύο συνεδρίες για να υποχωρήσουν οι κρίσεις, παρά χρειάζονται κάποιοι κύκλοι συνεδριών και μετά περίοδοι συντήρησης. Το πρόγραμμα που θα ακολουθηθεί είναι απόλυτα εξατομικευμένο ανάλογα με τα συμπτώματα, τις συνοδές παθήσεις, τις προσωπικές συνήθειες, την θέληση του ατόμου κ.ά. Δεν υπάρχουν αντενδείξεις και μπορεί να γίνει ταυτόχρονα και με άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Υπάρχουν μελέτες;
Το πρόβλημα στις εργασίες μελέτης των αποτελεσμάτων του βελονισμού είναι κυρίως στην μεθοδολογία, δηλαδή στα πρωτόκολλα, στην επιλογή των ασθενών, στη σύγκριση με φάρμακα ή με τον λεγόμενο ψευδή βελονισμό, του οποίου η δράση πολλές φορές είναι ανάλογη με του πραγματικού βελονισμού κ.ά. Για τον λόγο αυτό υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες απόψεις στην επιστημονική κοινότητα.
Διαθέσιμες μελέτες δείχνουν ότι ο βελονισμός είναι τουλάχιστον το ίδιο ή πιθανώς πιο αποτελεσματικός από ό,τι η προφυλακτική φαρμακευτική αγωγή και έχει λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Ο βελονισμός θα πρέπει να θεωρηθεί ως θεραπευτική επιλογή για ασθενείς πρόθυμους να υποβληθούν σε αυτή τη θεραπεία. (Διαβάστε σχετικά: http://www.cochrane.org/CD001218/SYMPT_acupuncture-for-migraine-prophylaxis).
Ο βελονισμός είναι μία απόλυτα φυσική μέθοδος χωρίς χρήση φαρμάκων, χωρίς παρενέργειες και χωρίς κινδύνους, όταν γίνεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο γιατρό. Η καθημερινή δε ενασχόληση της ειδικότητας του Φυσιάτρου με νευρολογικές και μυοσκελετικές παθήσεις δίνει ένα τεράστιο πλεονέκτημα στην αντιμετώπιση όχι μόνο της ημικρανίας αλλά και άλλων παθήσεων, που αφορούν στην ειδικότητα, εξαιτίας της γνώσης και συνδυαστικής χρήσης και άλλων θεραπευτικών μεθόδων .