Γνώση και έρευνα στη μάχη κατά του καρκίνου παιδικής ηλικίας
Συγγραφέας Βασίλειος Παπαδάκης Γράφτηκε στις ,
Ως «βηματοδότη των εξελίξεων στο χώρο της λευχαιμίας και των λεμφωμάτων της παιδικής ηλικίας στην Ευρώπη» χαρακτηρίζει το 10ο Διεθνές Συνέδριο για τη Λευχαιμία της παιδικής ηλικίας και την 27η Ετήσια Συνάντηση της Διεθνούς Ερευνητικής Ομάδας BFM, ο κ. Βασίλειος Παπαδάκης, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας (ΕΕΠΑΟ), η οποία φιλοξενεί αυτές τις ημέρες στην Αθήνα τα δύο σημαντικά διεθνή συνέδρια.
Ο ίδιος τονίζει ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχει διαδικασία χρηματοδότησης Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, «παρά το ότι αυτό θα ήταν οικονομικότερο για αυτούς και θα βοηθούσε περισσότερα παιδιά».
Τα δύο διεθνή επιστημονικά συνέδρια που φιλοξενεί αυτές τις μέρες η ΕΕΠΑΟ στην Αθήνα είναι πολύ σημαντικά.
Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις που θα συζητηθούν σε αυτά;
Τα δύο αυτά συνέδρια είναι ο βηματοδότης των εξελίξεων στο χώρο της λευχαιμίας και των λεμφωμάτων της παιδικής ηλικίας στην Ευρώπη. Καθώς οι προσπάθειες για τη βελτίωση της διάγνωσης, κατάταξης, αναγνώρισης προγνωστικών παραμέτρων και τελικά της βέλτιστης θεραπείας των παιδιών είναι παγκόσμιες και συμπληρωματικές μεταξύ των μεγάλων συνεργατικών ομάδων Ευρώπης, Αμερικής και Ασίας, στο συνέδριο αυτό συμμετέχουν και μέλη της ηγεσίας των Πρωτοκόλλων και μεγάλων ερευνητικών κέντρων από όλη την υφήλιο.
Πόσο σημαντική είναι η διεθνής συνεργασία για τη μάχη ενάντια στον καρκίνο παιδικής και εφηβικής ηλικίας;
Με βάση τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι οι σημαντικές εξελίξεις και η γνώση που παράγεται από επιμέρους ερευνητές, γίνεται κτήμα και ενσωματώνεται στις επόμενες θεραπευτικές προσπάθειες (Θεραπευτικά Πρωτόκολλα) και άλλων Κέντρων. Επίσης, για νοσήματα ιδιαίτερα σπάνια, όπως η λευχαιμία σε βρέφη –παιδιά κάτω του έτους–, τα πρωτόκολλα θεραπείας είναι διεθνή, ώστε η εμπειρία που συλλέγεται να είναι ενιαία και να εξάγονται ασφαλέστερα συμπεράσματα, στον ταχύτερο δυνατό χρόνο.
Σε αναγνώριση των εξελίξεων και στον Ελλαδικό χώρο, το 10ο Διεθνές Συνέδριο για τη Λευχαιμία της παιδικής ηλικίας (10th BiennialChildhoodLeukemiaSymposium – CLS) και η 27η Ετήσια Συνάντηση της Διεθνούς Ερευνητικής Ομάδας BFM (27th AnnualMeetingoftheInternational BFM StudyGroup) πραγματοποιούνται στην Ελλάδα φέτος. Με την ευκαιρία αυτή, περισσότεροι επιστήμονες από την Ελλάδα θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν και να ενημερωθούν κατάλληλα.
Υπάρχει η εντύπωση ότι οι σημαντικές επιστημονικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, στην αντιμετώπιση του καρκίνου στα παιδιά όπως και σε άλλες σοβαρές ασθένειες, δεν βρίσκουν άμεση κλινική εφαρμογή στην Ελλάδα. Είναι αλήθεια αυτό και, αν ναι, γιατί συμβαίνει;
Οι σημαντικές επιστημονικές εξελίξεις πιθανόν να αφορούν την εφαρμογή νέων Πρωτοκόλλων και σε αυτά η Ελλάδα μέσω της ΕΕΠΑΟ συμμετέχει. Άλλες, πρωιμότερης φάσης θεραπείες, δεν είναι καθολικά διαθέσιμες και στις χώρες στις οποίες εξελίσσονται: ένα ή λίγα κέντρα μπορούν να τις εφαρμόζουν αρχικά και ασθενείς από άλλες πόλεις ή νοσοκομεία και της ίδιας χώρας (πχ Γερμανία, Γαλλία, Αμερική) θα πρέπει με τις οδηγίες των θεραπόντων ιατρών τους να μεταβαίνουν στα άλλα ειδικότερα κέντρα, αν αυτό κρίνεται βέλτιστο.
Αντίστοιχα, οι Έλληνες θεράποντες ιατροί είναι ενημερωμένοι –και τα δύο αυτά συνέδρια είναι άλλη μία ευκαιρία ενημέρωσης και γνωριμίας με νέες τεχνικές, θεραπείες και συναδέλφους του εξωτερικού– ώστε αν μία θεραπεία η οποία δεν είναι διαθέσιμη στην Ελλάδα και υπάρχει σημαντική πιθανότητα να ωφεληθεί ο ασθενής, με συνεννόηση αυτός μεταβαίνει στο εξωτερικό.
Το κόστος της νοσηλείας ενός παιδιού στο εξωτερικό είναι σημαντικό. Με τα ίδια χρήματα μπορεί να χρηματοδοτηθεί η λειτουργία και εφαρμογή αντίστοιχου πρωτοκόλλου στην Ελλάδα. Δυστυχώς, ενώ υπάρχει διαδικασία έγκρισης εξόδων νοσηλείας για έναν ασθενή, δεν υπάρχει διαδικασία χρηματοδότησης Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, παρά το ότι αυτό θα ήταν οικονομικότερο για αυτούς και θα βοηθούσε περισσότερα παιδιά.
Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η έρευνα στην Ελλάδα για τον καρκίνο παιδικής ηλικίας σήμερα;
Σήμερα η έρευνα για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας στην Ελλάδα αφορά κλινικές μελέτες, οι οποίες και διεξάγονται από τους ήδη βεβαρημένους, με ιδιαίτερα μεγάλο κλινικό έργο σε νοσοκομεία με ελλείψεις προσωπικού, θεράποντες ιατρούς. Η έρευνα πλέον γίνεται κυρίως στα πλαίσια εθνικών και διεθνών πολυκεντρικών μελετών.
Σε αυτό το συνέδριο παρουσιάζονται αποτελέσματα ερευνών από τις ελληνικές Ομάδες και γίνεται και συγκεκριμένη πρόταση για προγνωστικούς παράγοντες οι οποίοι μπορούν να ελεγχθούν εύκολα, με ασφάλεια και αποτελεσματικά σε παιδιά που θεραπεύονται για οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (όπως η εφαρμογή κυτταρομετρίας ροής για την ανίχνευση του επιπέδου της λευχαιμίας ένα μήνα μετά την αρχική θεραπεία εφόδου). Το επίπεδο αυτό φαίνεται ότι βοηθά να καταλάβουμε ποιοί ασθενείς χρειάζονται περισσότερο εντατική θεραπεία.
Για την καλύτερη ανάπτυξη έρευνας αλλά και την εφαρμογή νεότερων θεραπειών χρειάζεται η χρηματοδότηση και κατάλληλη επάνδρωση γραφείου Κλινικών Μελετών και Πρότυπου Εργαστηρίου Μοριακού/Γενετικού Ελέγχου των κακοηθειών στην Ελλάδα. Η λειτουργία τους θα ωθήσει την Ελλάδα σε σύγκλιση με τη σημερινή πρωτοπορία στη Ευρώπη και την καλύτερη διασύνδεση με τα κέντρα που την εφαρμόζουν.
FACTS (IBFM SG &CLS)
Η Διεθνής Ερευνητική Ομάδα BFM (International BFM StudyGroup– IBFM SG) έχει ως αποστολή την προαγωγή της έρευνας και την υψηλή ποιότητα κλινικής φροντίδας παιδιών και εφήβων με λευχαιμίες και λεμφώματα. Στο πλαίσιο του IBFM SG, εξειδικευμένες oμάδες εργασίας από περισσότερες από 30 χώρες από
όλο τον κόσμο μοιράζονται και συζητούν τα αποτελέσματα κλινικών μελετών και έρευνας για εξειδικευμένα θέματα,συμβάλλοντας ουσιαστικά ώστε τα σημαντικά
επιτεύγματα που συντελούνται διεθνώς να βρίσκουν άμεση εφαρμογή στην κλινική πράξη.
Το Διεθνές Συμπόσιο για την Λευχαιμία στα παιδιά (CLS) έχει εξελιχθεί σε θεσμό για την ιατρική κοινότητα από τα τέλη της δεκαετίας του ’90.
Από το 2004 το Συμπόσιο, το οποίο διεξάγεται ανά διετία, έχει συνδυαστεί με το Συνέδριο του IBFM SG, παρέχοντας σε παιδιάτρους αιματολόγους και ογκολόγους από όλο τον κόσμο μια μοναδική ευκαιρία να συζητήσουν όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην αντιμετώπιση της λευχαιμίας των παιδιών και εφήβων.
