31ο Συνεδρίο Κλινικής Καρδιολογίας, 6-7 Μαΐου 2016
Στις 6 – 7 Μαΐου 2016 θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα οι εργασίες του 31ου Συνεδρίου Κλινικής Καρδιολογίας, που διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας, σε συνεργασία με την Α′ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο Συνέδριο θα συμμετέχουν κορυφαίοι καρδιολόγοι. Θα πραγματοποιηθούν 9 Συνεδρίες και θα συζητηθεί ότι πιο έγκυρο και σύγχρονο αφορά την πρόληψη και αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Στη σημερινή συνέντευξη τύπου, επ’ευκαιρία του ανωτέρω συνεδρίου, τα θέματα ανέπτυξαν: Δημήτριος Τούσουλης, Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών – Διευθυντής Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής “Ιπποκράτειο” Γ.Ν.Α., Γεώργιος Ανδρικόπουλος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής «Ερρίκος Ντυνάν» Hospital Center, Δημήτριος Ρίχτερ, Διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών και Κωνσταντίνος Τούτουζας, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική “Ιπποκράτειο” Γ.Ν.Α.
Ο Καθηγητής κ. Δημήτριος Τούσουλης σχολίασε τη μελέτη HOPE-3, η οποία ανακοινώθηκε στο πρόσφατο Συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας. Η μελέτη αυτή αποτελεί τη συνέχεια μιας σειράς προηγούμενων μελετών με σημαντική συνεισφορά στην κατανόηση της αθηροσκλήρωσης και του βέλτιστου θεραπευτικού σχήματος. Σχεδιάστηκε με σκοπό να δείξει αν σε ασθενείς χωρίς καρδιαγγειακή νόσο, αλλά ενδιάμεσου κινδύνου για μελλοντική ανάπτυξη καρδιαγγειακών συμβαμάτων, μπορεί η χορήγηση υπολιπιδαιμικής θεραπείας ή συνδυασμού αντιυπερτασικής και υπολιπιδαιμικής θεραπείας, να μειώσει τα καρδιαγγειακά συμβάματα. Η μελέτη συμπεριέλαβε 12.705 ασθενείς από 21 χώρες με έναν τουλάχιστον καρδιαγγειακό παράγοντα κινδύνου (δυσλιπιδαιμία, κάπνισμα, παχυσαρκία, θετικό οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου). Όπως φάνηκε από τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, η αντιυπερτασική θεραπεία ήταν αποτελεσματική για τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων μόνο στους ασθενείς με σχετικά υψηλές αρχικές τιμές συστολικής αρτηριακής πίεσης >143.5mmHg. Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσίασε το δεύτερο σκέλος της μελέτης, όπου φάνηκε ό,τι ο συνδυασμός αντιυπερτασικής θεραπείας και υπολιπιδαιμικής αγωγής, ανεξάρτητα από τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης, επιτυγχάνει μεγαλύτερο όφελος σε σχέση είτε με τη μεμονωμένη αντιυπερτασική θεραπεία, είτε με τη μεμωνομένη υπολιπιδαιμική θεραπεία. Τα δεδομένα αυτά εφιστούν την προσοχή στην αντιμετώπιση των ασθενών με υπέρταση, αφού δείχνουν ότι σε αυτούς τους ασθενείς δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο στην αντιμετώπιση της υπέρτασης, αλλά να στοχεύουμε και στην τροποποίηση του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου, αφού φαίνεται πως οι ασθενείς αυτοί έχουν εκτεταμένη αθηροσκλήρωση, ανεξάρτητα από τα επίπεδα χοληστερόλης. Τα αποτελέσματα αυτά παρέχουν ευνοϊκά στοιχεία για την πιθανή χρήση ενός πολυφαρμάκου στο μέλλον, που θα συνδυάζει αντιυπερτασική και υπολιπιδαιμική δράση και θα μπορεί να δοθεί σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού με ενδιάμεσο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
- Ο Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του νοσοκομείου “Ερρίκος Ντυνάν” κ. Γεώργιος Ανδρικόπουλος ανέλυσε τα αποτελέσματα του προγράμματος με την επωνυμία «Μήνας Ελέγχου Χοληστερόλης-Εκτίμηση Καρδιαγγειακού Κινδύνου» που υλοποιείται με συνέπεια για 10 συνεχή έτη από το ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. και έχει μέχρι στιγμής συμπεριλάβει δεδομένα πάνω από 60.000 άτομα. Πρόκειται για την πιο μεγάλη βάση δεδομένων για τους παράγοντες κινδύνου των καρδιαγγειακών νοσημάτων στον Ελληνικό πληθυσμό. Κατά τα τελευταία έτη τα αποτελέσματα του μεγάλου αυτού προγράμματος απηχούν μερικές από τις οδυνηρές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην καρδιαγγειακή υγεία των Ελλήνων. Σε σύνολο 1.842 συμμετεχόντων κατά το έτος 2015 διαπιστώθηκε ότι:
– 17,4 % των ερωτηθέντων διακόπτει τη φαρμακευτική αγωγή λόγω κόστους. Επιπλέον, 11,8% θεωρεί το κόστος της φαρμακευτικής αγωγής μεγάλο ή δυσβάσταχτο.
– Μόνο 26% από αυτούς που λαμβάνουν υπολιπιδαιμική αγωγή έχουν πετύχει το στόχο της θεραπευτικής αγωγής.
– 55,8% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το άγχος αποτελεί γι΄αυτούς τον κυριότερο παράγοντα για στεφανιαία νόσο και άλλα καρδιαγγειακά νοσήματα, ποσοστό υψηλότερο από αυτό των ετών πριν την οικονομική κρίση.
– Τέλος, 58% των ασθενών με δυσλιπιδαιμία δεν λαμβάνει καμιά οδηγία από τους γιατρούς τους για τη διατροφή που θα έπρεπε να ακολουθούν.
Συμπερασματικά, η υπερχοληστερολαιμία παραμένει άλυτο πρόβλημα στον Ελληνικό πληθυσμό και το πρόβλημα της μειωμένης συμμόρφωσης στη δέουσα μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή έχει επιταθεί από το υψηλό κόστος της θεραπείας. Είναι ίσως ο πιο σημαντικός και υποτιμημένος λόγος για τον οποίο η οικονομική κρίση και η υποχρηματοδότηση της υγείας θα οδηγήσουν σε μερικά χρόνια σε αύξηση της καρδιαγγειακής θνησιμότητας στη χώρα μας. Η κολπική μαρμαρυγή, η συχνότερη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού και ίσως η κυριότερη αιτία αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, αυξάνει συνεχώς στον Ελληνικό πληθυσμό. Τα δεδομένα του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. δείχνουν ότι η συχνότητά της έχει ξεπεράσει το 11%. Θα συζητηθούν στο συνέδριο τα θετικά νέα από την ανάπτυξη ειδικών άμεσα αποτελεσματικών αντιδότων για τα νεότερα αντιπηκτικά, το πρώτο εκ των οποίων είναι ήδη διαθέσιμο στη χώρα μας. Ακόμα, θα συζητηθούν οι εξελίξεις στην επεμβατική αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής με τη μέθοδο της κατάλυσης (ablation). Συγκεκριμένα, η χρήση νέων έξυπνων καθετήρων που «αισθάνονται» τη δύναμη με την οποία αγγίζουμε το εσωτερικό της καρδιάς, αλλά και η χρήση νέων τεχνολογιών που επιτρέπουν την ταχύτατη και λεπτομερή δημιουργία του μοντέλου της καρδιάς των ασθενών, γεγονός που αυξάνει την ταχύτητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της επέμβασης κατάλυσης.
- Ο Διευθυντής της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών κ. Δημήτριος Ρίχτερ αναφέρθηκε στην έλευση των νεώτερων φαρμάκων στην καρδιαγγειακή ιατρική. Οι PCSK9 αναστολείς, από φάρμακα του μέλλοντος έγιναν του παρόντος κυκλοφορώντας ήδη στην Ευρώπη και σύντομα και στην Ελλάδα, όπου με μία ένεση υποδόρια το μήνα θα έχουμε περαιτέρω μείωση της LDL κατά 50%, επιπρόσθετα της μείωσης που έχουμε από στατίνη και εζετιμίμπη. Θα αποτελέσει τη μοναδική εναλλακτική για ασθενείς που υποβάλλονται σε LDL-αφαίρεση, καθώς και για αυτούς που αδυνατούν να ρυθμίσουν την LDL τους με την υπάρχουσα φαρμακευτική αγωγή. Η εμπαγλιφλοζίνη, ένα νεώτερο αντιδιαβητικό φάρμακο που σύντομα θα αρχίσει πέρα από το να κυκλοφορεί και να παράγεται στην Ελλάδα, αποτελεί το μόνο αντιδιαβητικό φάρμακο ιστορικά, το οποίο στο εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα των 3 ετών μείωσε κατά 14% τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου, μη θανατηφόρου καρδιακής προσβολής ή μη θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς και τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου κατά 38%, αλλά και τη θνησιμότητα οποιασδήποτε αιτιολογίας κατά 32%.
Τέλος, αναφέρθηκε στη νεώτερη τάση στην καρδιολογία, τους φαρμακευτικούς συνδυασμούς όπου αρχίζουμε να έχουμε τα πρώτα πολυχάπια (χοληστερίνης-υπέρτασης σε ένα χάπι, κτλ).
- Ο Αν. Καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Τούτουζας παρουσίασε τα πιο πρόσφατα δεδομένα που αφορούν στην αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου με τα νεότερα stent, των βαλβιδοπαθειών, της καρδιακής ανεπάρκειας, αλλά και της κολπικής μαρμαρυγής. Στον τομέα της διαδερμικής αντικατάστασης της αορτικής βαλβίδας, τα πρόσφατα αποτελέσματα της μελέτης PARTNER 2 ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την χρησιμοποίηση της μεθόδου σε ασθενείς με ενδιάμεσο χειρουργικό κίνδυνο και όχι μόνο σε ασθενείς που ήταν αδύνατο να υποβληθούν σε χειρουργική αντικατάσταση της αορτικής τους βαλβίδας. Τα αποτελέσματα αυτά ανοίγουν το πεδίο για την ευρύτερη εφαρμογή της μεθόδου, η οποία δεν απαιτεί χειρουργείο και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων πραγματοποιείται χωρίς γενική αναισθησία. Τέλος, στον τομέα της πρόληψης έγινε εκτενής αναφορά στις νεότερες αναίμακτες μεθόδους εκτίμησης της τοπικής φλεγμονής στις αρτηρίες και κυρίως στις καρωτίδες με την μέθοδο της ακτινομετρίας μικροκυμάτων.