Σεροτονίνη
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Επίσης γνωστό ως: 5-Υδροξυτρυπταμίνη, 5-ΗΤ 5-ΗΙΑΑ, Χρωμογρανίνη Α
Γιατί γίνεται η εξέταση;
Για να διευκολυνθεί η διάγνωση ενός καρκινοειδούς όγκου, ο οποίος εκκρίνει σεροτονίνη.
Πότε πραγματοποιείται η εξέταση;
Όταν υπάρχουν συμπτώματα, τα οποία υποδηλώνουν καρκινοειδή όγκο, όπως είναι οι εξάψεις, η διάρροια ή/και ο συριγμός.
Τί δείγμα χρειάζεται;
Δείγμα αίματος, το οποίο λαμβάνεται από μία φλέβα στο χέρι σας.
Χρειάζεται προετοιμασία για την εξέταση;
Καμία.
Τί εξετάζεται;
Η εξέταση αυτή, μετράει την ποσότητα της σεροτονίνης στο αίμα. Η σεροτονίνη είναι μία χημική ουσία, η οποία προέρχεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη. Η παραγωγή της συνδέεται με τις ανάγκες του νευρικού συστήματος και κυρίως του εγκεφάλου. Παράγεται όμως και από ειδικά κύτταρα των βρογχικών σωληναρίων (πνεύμονες) και από τη γαστρεντερική οδό. Πάνω από το 90% της σεροτονίνης του αίματος βρίσκεται στα αιμοπετάλια. Η σεροτονίνη βοηθάει στη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων, καθώς και στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων ενώ συμμετέχει και στον κύκλο ύπνου – επαγρύπνισης και επηρεάζει τη διάθεση. Η σεροτονίνη μεταβολίζεται από το ήπαρ και οι μεταβολίτες της, κυρίως η 5-HIAA (5-υδροξυϊνδολεοξικό οξύ, ένα διεγερτικό των μυών), εκκρίνονται στα ούρα.
Φυσιολογικά, η σεροτονίνη είναι παρούσα σε μικρές, κυμαίνουσες ποσότητες στο αίμα. Σε ορισμένους καρκινοειδείς όγκους μεγάλες ποσότητες σεροτονίνης και 5-HIAA μπορεί να παράγονται σταθερά ή διακεκομμένα. Οι καρκινοειδείς όγκοι είναι αργά αναπτυσσόμενες μάζες, οι οποίες μπορούν να σχηματιστούν στη γαστρεντερική οδό, ειδικά στην σκωληκοειδή απόφυση και στους πνεύμονες, ενώ δεν αποκλείεται να επηρεάσουν και άλλα όργανα. Πρόκειται για έναν, μεταξύ πολλών τύπων όγκων, οι οποίοι μπορούν να σχηματιστούν από κύτταρα του νευροενδοκρινικού συστήματος- κύτταρα που βρίσκονται σε όργανα ολόκληρου του σώματος και έχουν τόσο νευρικές όσο και ενδοκρινείς πλευρές. Η σεροτονίνη που παράγεται από καρκινοειδείς όγκους μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, όπως είναι έξαψη στο πρόσωπο, διάρροιες, γρήγορο καρδιακό παλμό καθώς επίσης και συριγμό, ειδικά όταν ο όγκος έχει εξαπλωθεί στο ήπαρ. Αυτή η ομάδα συμπτωμάτων αναφέρεται ως καρκινοειδές σύνδρομο.
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρία, περίπου 11,000 με 12,000 νευροενδοκρινείς όγκοι ή καρκίνοι, διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μπορεί να υπάρχουν πολλοί περισσότεροι από αυτούς τους όγκους, αλλά οι περισσότεροι παραμένουν μικροί και δεν προκαλούν συμπτώματα. Όταν οι καρκινοειδείς όγκοι ανακαλυφθούν τυχαία σε ασυμπτωματικούς ασθενείς κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται για άλλους λόγους, καλούνται “συμπτωματικοί” όγκοι. Ένα μικρό ποσοστό από τους όγκους αυτούς, μπορεί τελικά να αναπτυγχθεί τόσο ώστε να προκαλέσει αποφράξεις στο έντερο ή στους βρογχικούς σωλήνες των πνευμόνων.
Πώς γίνεται η συλλογή του δείγματος για την εξέταση;
Με δείγμα αίματος, το οποίο συλλέγεται με την τοποθέτηση μίας βελόνας σε μία φλέβα του χεριού.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εαν η υποβολή σε ιατρικές εξετάσεις προκαλεί σ’ εσάς ή σε αγαπημένα σας πρόσωπα ανησυχία, αμηχανία ή ακόμα και δυσκολία διαχείρισης της κατάστασης, θα μπορούσατε να διαβάσετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω άρθρα: Coping with Test Pain, Discomfort, and Anxiety(Αντιμετωπίζοντας τη δοκιμασία του πόνου, τη δυσφορία και το άγχος), Tips on Blood Testing(Μικρές συμβουλές για τις εξετάσεις αίματος), Tips to Help Children through Their Medical Tests(Σύντομες συμβουλές να βοηθήσετε τα παιδιά για την υποβολή τους σε ιατρικές εξετάσεις) και Tips to Help the Elderly through Their Medical Tests(Σύντομες συμβουλές για να βοηθήσετε τα ηλικιωμένα άτομα για την υποβολή τους σε ιατρικές εξετάσεις).
Ένα άλλο άρθρο, το Follow That Sample(Ακολούθησε αυτό το δείγμα), παρέχει μία ιδέα σχετικά με τον τρόπο συλλογής και χειρισμού ενός δείγματος αίματος και μιας καλλιέργειας φαρυγγικού επιχρίσματος.
Χρειάζεται κάποια προετοιμασία προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα του δείγματος;
Δε χρειάζεται καμία προετοιμασία.
Πώς χρησιμοποιείται;
Η σεροτονίνη μπορεί να ζητηθεί μαζί με ή συμπληρωματικά της εξέτασης της 5-ΗΙΑΑ στα ούρα 24ώρου, προκειμένου να βοηθήσει στη διάγνωση καρκινοειδών όγκων. Γενικά, δεν χρησιμοποιείται στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ή στην ανίχνευση υποτροπής του καρκινοειδούς όγκου. Οι εξετάσεις για την παρακολούθηση της νόσου περιλαμβάνουν επιπλέον την 5-HIAA και την χρωμογρανίνη Α.
Πότε ζητείται;
Η εξέταση αυτή ζητείται, κατά κύριο λόγο, όταν κάποιος έχει συμπτώματα, τα οποία υποδηλώνουν καρκινοειδή όγκο.
Μερικά σημεία και συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:
· Ερυθρότητα του προσώπου και του λαιμού (εμφάνιση με βαθύ κόκκινο χρώμα, συνήθως με αιφνίδια έναρξη)
· Διάρροια, ναυτία, εμετός
· Ταχύς καρδιακός ρυθμός
· Συριγμός, βήχας, δυσκολία στην αναπνοή
Η εξέταση αυτή μπορεί να ζητηθεί πρώτη ή ως συμπληρωματική, όταν τα αποτελέσματα της 5-ΗΙΑΑ είναι φυσιολογικά ή κοντά στο φυσιολογικό.
Τί σημαίνει το αποτέλεσμα;
Ένα σημαντικά αυξημένο επίπεδο σεροτονίνης σ’ ένα άτομο με συμπτώματα καρκινοειδούς συνδρόμου είναι ενδεικτικό αλλά όχι διαγνωστικό καρκινοειδούς όγκου. Προκειμένου να διαγνωστεί την ασθένεια, θα πρέπει ο όγκος να εντοπιστεί και να πραγματοποιηθεί βιοψία. Ο γιατρός θα ζητήσει περαίτερω μία απεικονιστική εξέταση προκειμένου να εντοπισοτύν οι όγκοι(ος) που πιθανά υπάρχουνι.
Ο ασθενής με σχετικά συμπτώματα μπορεί να έχει καρκινοειδή όγκο ακόμα και αν οι συγκεντρώσεις σεροτονίνης και 5-ΗΙΑΑ είναι φυσιολογικές. Σε αυτή τη περίπτωση ο ασθενής έχει κάποιον όγκο, ο οποίος δεν εκκρίνει σεροτονίνη ή την εκκρίνει κατά διαστήματα. Άτομο χωρίς συμπτώματα και με φυσιολογικά ή χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης και 5-ΗΙΑΑ είναι απίθανο να έχει έναν καρκινοειδή όγκο που εκκρίνει σεροτονίνη.
Υπάρχει κάτι άλλο που θα πρέπει να γνωρίζω;
Υπάρχει μία ποικιλία φαρμάκων, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν τη δοκιμασία της σεροτονίνης, συμπεριλαμβανομένων της μορφίνης, των αναστολέων της μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟ) όπως είναι η ρεσερπίνη, η μεθυλντόπα και το λίθιο. Οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους προτού μειώσουν ή διακόψουν τη φαρμακευτική τους αγωγή.
Οι συγκεντρώσεις της σεροτονίνης μπορεί να είναι ελαφρώς αυξημένες σε άτομα με εντερικές αποφράξεις, οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή ανακοπή), κυστική ίνωση και σύνδρομο dumping. Η εξέταση της σεροτονίνης, συνήθως, δε ζητείται σε αυτές τις περιπτώσεις.
1. Πρέπει να κάνω τόσο την εξέταση για τη σεροτονίνη όσο και για την 5-HIAA;
Η σεροτονίνη και η 5-ΗΙΑΑ προσφέρουν συμπληρωματικές πληροφορίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η 5-ΗΙΑΑ προτιμάται λόγω του ότι είναι πιο σταθερή και καθώς συλλέγεται επί 24 ώρες, είναι πιο πιθανό να μετρηθούν αυξημένα επίπεδα, σε αντίθεση με τον εντοπισμό περίσσειας σεροτονίνης, η οποία απελευθερώνεται μόνο κατά διαστήματα. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με το ποιές εξετάσεις είναι κατάλληλες για τη δική σας περίπτωση.
2. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν καρκινοειδή όγκο;
Οποιοσδήποτε, σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να αναπτύξει έναν καρκινοειδή όγκο, αλλά σύμφωνα με την Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρεία, η μέση ηλικία διάγνωσης είναι μεταξύ 55 και 65 ετών. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό πολλαπλής ενδοκρινούς νεοπλασίας (ΜΕΝ1), μίας γενετικής πάθησης η οποία αυξάνει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει όγκους στους αδένες του ενδοκρινικού συστήματος, μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ενός καρκινοειδούς όγκου.
http://www.labtestsonline.gr/
