Σπόροι Chia: Τι είναι και ποια η θρεπτική τους αξία;
Οι σπόροι Chia προέρχονται από το φυτό Salvia hispanica, ένα ανθοφόρο φυτό που ανήκει στην οικογένεια της μέντας. Το φυτό αυτό προέρχεται από τη Λατινική Αμερική, όπου και καλλιεργούταν από τα αρχαία χρόνια. Οι σπόροι του χρησιμοποιούνταν από τους ιθαγενείς και θεωρούνταν ένα από τα πιο θρεπτικά τρόφιμα. Αυτή τη στιγμή, οι σπόροι chia θεωρούνται ακόμα ένα πολύ θρεπτικό τρόφιμο και χαρακτηρίζονται ως superfood.
Εξετάζοντας στο μικροσκόπιο τα θρεπτικά συστατικά του συγκεκριμένου τροφίμου καταλήγουμε στα εξής συμπεράσματα για την διατροφική του αξία:
Είναι πλούσιο σε «καλά» λιπαρά οξέα: Οι σπόροι chia αποτελούνται κατά 25 με 40% από λίπος, με το μεγαλύτερο ποσοστό τους να προέρχεται από ω3 α-λινολενικό οξύ και ω6 λινολεϊκό οξύ, δύο απαραίτητα για τον οργανισμό θρεπτικά συστατικά. Μία ισορροπημένη πρόσληψη αυτών των λιπαρών οξέων έχει σημαντικό καρδιοπροστατευτικό ρόλο για τον οργανισμό βελτιώνοντας τα λιπίδια του αίματος, τους δείκτες φλεγμονής και την ινσουλινοαντίσταση.
Είναι εξαιρετική πηγή φυτικών ινών: Μόλις μία κουταλιά σπόρων chia περιέχει περίπου 6g φυτικών ινών, που ισοδυναμεί με το 20% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης. Μία διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες βελτιώνει τη λειτουργία του εντέρου, τα επίπεδα της γλυκόζης και της χοληστερόλης στο αίμα, αλλά και βοηθά στον καλύτερο έλεγχο του σωματικού βάρους.
Είναι καλή πηγή πρωτεϊνών: Μία κουταλιά chia περιέχει περίπου 3g πρωτεΐνης. Αντίθετα με άλλα φυτικής προέλευσης πρωτεϊνούχα τρόφιμα, οι σπόροι chia προσδίδουν μία ισορροπημένη ποσότητα των απαραίτητων αμινοξέων, γεγονός που καθιστά το τρόφιμο αυτό μία καλή εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης για άτομα που αποφεύγουν τα ζωικά προϊόντα.
Είναι πηγή φαινολικών ενώσεων: Οι φαινολικές ενώσεις που εντοπίζονται στους σπόρους chia είναι ένα ακόμα θρεπτικό συστατικό για το οποίο φημίζεται το τρόφιμο αυτό. Οι πολυφαινόλες, που ανήκουν στην κατηγορία αυτή, είναι ευρέως γνωστές για τις αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές και αντιθρομβωτικές ιδιότητες.
Είναι πλούσιο σε ασβέστιο: Κάθε κουταλιά σπόρων chia προσδίδουν ασβέστιο ίσο με το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης. Έτσι, φαίνεται να είναι μία καλή εναλλακτική πηγή ασβεστίου για όσους υποφέρουν από δυσανεξία στη λακτόζη, είναι χορτοφάγοι ή απλώς δεν καταναλώνουν επαρκώς γαλακτοκομικά προϊόντα.
Είναι ελεύθερο γλουτένης: Συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το συγκεκριμένο τρόφιμο είναι και ελεύθερο γλουτένης, οπότε θα μπορούσε να αποτελέσει ένα τρόφιμο στη δίαιτα πασχόντων από κοιλιοκάκη.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους σπόρους chia προσθέτοντάς τους στο γάλα ή το γιαούρτι σας, στις σαλάτες, σε χειροποίητες μπάρες δημητριακών, μπισκότα ή κέικ ή σε σπιτικά smoothies. Ωστόσο, λόγω της απουσίας επαρκών δεδομένων από μελέτες δεν μπορεί ακόμα να δοθεί κάποια συνιστώμενη δοσολογία. Οι περισσότερες μελέτες χρησιμοποιούν μία ημερήσια δόση των 25g, που ισοδυναμεί περίπου με 1 ½ κουταλιά της σούπας, χωρίς δυσάρεστες παρενέργειες. Επειδή όμως τα δεδομένα είναι ανεπαρκή αποφύγετε την κατανάλωσή τους αν είστε έγκυος ή θηλάζετε. Επίσης, επειδή έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε α-λινολενικό οξύ και κάποια ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι πιθανό το συγκεκριμένο λιπαρό οξύ να αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη, αποφύγετε τη συστηματική κατανάλωσή τους αν έχετε ιστορικό ή υψηλό κίνδυνο.