Εμμηνόπαυση. Γιατί νιώθω έτσι?
Συγγραφέας Eιρήνη Καφίρη Γράφτηκε στις ,
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική περίοδος στη ζωή όλων των γυναικών που σηματοδοτεί μεγάλες σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές για την κάθε γυναίκα. Οι αλλαγές αυτές οφείλονται κατά βάση στην μεταβολή της έκκρισης κάποιων πολύ σημαντικών ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, λόγω πτώσης της λειτουργίας των ωοθηκών και της ικανότητας αναπαραγωγής εν γένει.
Η βιολογική αυτή μεταβολή έχει σαν αποτέλεσμα την εκδήλωση κάποιων κοινών, κατά κανόνα, σωματικών συμπτωμάτων όπως: εξάψεις, διαταραχές στον ύπνο, ξηρότητα στον κόλπο και πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή,συχνοουρία και νυχτερινή εφίδρωση. Κυρίως, όμως, οι γυναίκες απειλούνται από την εμφάνιση οστεοπόρωσης, αφού αυξάνεται κατακόρυφα η απώλεια οστικής μάζας λόγω της πτώσης στην τιμή των οιστρογόνων. Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, η μειωμένη παραγωγή οιστρογόνων επιφέρει ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της εμμηνόπαυσης, που είναι η αύξηση της τιμής της χοληστερόλης αλλά και της πιθανότητας εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Αυτό συμβαίνει επειδή τα οιστρογόνα έχουν την ικανότητα να αυξάνουν την τιμή της «καλής» χοληστερόλης (HDL) ενώ ταυτόχρονα να μειώνουν τις τιμές της «κακής»χοληστερόλης (LDL). Με λίγα λόγια, όσο τα οιστρογόνα βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, προστατεύουν τη γυναίκα από την εμφάνιση καρδιαγγειακών νόσων.
Ποιές είναι, όμως, οι ψυχολογικές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης? Στις περισσότερες περιπτώσεις η εμμηνόπαυση συμπίπτει με μια σειρά αλλαγών στη ζωή της γυναίκας, σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και επαγγελματικό επίπεδο. Συχνά, λοιπόν, στην περίοδο της εμμηνόπαυσης, η γυναίκα καλείται να εγκλιματιστεί σε κάποια νέα δεδομένα που περιλαμβάνουν μεταβολές στο χώρο εργασίας ή ακόμα και την απομάκρυνσή της από αυτόν λόγω συνταξιοδότησης, την αποχώρηση των παιδιών της από το σπίτι και τη ανάληψη νέων ρόλων στην οικογένεια (αναλαμβάνει ρόλους πεθεράς και γιαγιάς).
Τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα κάποιες διαταραχές στην ψυχολογία της γυναίκας,οι οποίες πιθανόν να διαφέρουν ανά περίπτωση,ηλικία και κατάσταση, εκδηλώνονται όμως με βάση τις εξής κοινές συνισταμένες:
Άγχος, ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, αϋπνία, ελάττωση της σεξουαλικής διάθεσης και της γενικότερης ενεργητικότητας καθώς και διαταραχές στη μνήμη,ε νώ πλέον διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο για εκδήλωση της νόσου Alzheimer. Τα παραπάνω είναι κάποια από τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά της δύσκολης, ομολογουμένως, μεταβατικής αυτής εποχής, που αναμενόμενα αφορά σε κάθε γυναίκα. Επιπλέον, εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα ημικρανίες και κεφαλαλγίες. Τα περισσότερα συμπτώματα είναι κατά βάση ψυχοσωματικής φύσεως διότι τα οιστρογόνα, όπως και οι υπόλοιπες ορμόνες, επιτελούν στον οργανισμό μας πολλαπλούς ρόλους εκτός από τον κύριο ρόλο τους που έγκειται, εν προκειμένοις, στην αναπαραγωγή. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις την εμμηνόπαυση μπορεί να συνοδεύει ένας συνολικός απολογισμός της ζωής της κάθε γυναίκας. Ανάλογα με τα αποτελέσματα του απολογισμού αυτού πιθανόν να καθορίζεται και η περαιτέρω καλή ή κακή της διάθεση, ή ακόμα και η λήψη κάποιων αποφάσεων που αλλάζουν άρδειν τα ως τώρα δεδομένα της, αποφάσεις τις οποίες πιθανόν να μην λάμβανε αν βρισκόταν σε οποιαδήποτε άλλη κατάσταση.
Τέλος, καθοριστικότατο ρόλο έχει η μεταβολή στη σεξουαλική της ζωή, η οποία κυρίως από αυτην την εποχή και έπειτα παρουσιάζει συνήθως μια σημαντική κάμψη. Η γυναίκα περνά από την εφηβεία στην ωριμότητα με μια σαφώς λιγότερο επίπονη διαδικασία σε σχέση με αυτή κατά την οποία εγκαταλείπει την ωριμότητα και εισέρχεται στη μέση και τελικά στην τρίτη ηλικία.
Έτσι,από τη μια η γυναίκα προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και από την άλλη κάτι αντίστοιχο αναγκάζεται να κάνει και ο οργανισμός της.
Καταλυτικό ρόλο στην περίοδο αυτή μπορεί να παίξει το εγγύτερο περιβάλλον της, οικογενειακό και μη, αν σταθεί αρωγός στην όλη προσπάθεια. Δηλαδή, αναγκαία είναι η επίδειξη κάποιας ανεκτικότητας αλλά και κατανόησης από την πλευρά των ανθρώπων με τους οποίους η γυναίκα συμβιώνει, όπως ο σύζυγος και τα παιδιά. Οι εκρήξεις θυμού που συχνά εμφανίζονται θα πρέπει να προσπερνώνται με υπομονή, δεδομένου ότι είναι πολλοί οι παράγοντες που συντελούν στην εμφάνισή του: οι ορμόνες «τρελαίνονται», το πνεύμα και το σώμα ταλαιπωρούνται από την έλλειψη ύπνου, το άγχος (που ούτως ή άλλως μαστίζει τις νεότερες γενιές), τώρα διπλασιάζεται και γίνεται δυσκολότερα αντιμετωπίσιμο. Είναι ανάγκη να κατανοήσει το περιβάλλον της τη δυσκολία που πιθανόν να έχει η γυναίκα στο να ανταποκριθεί σε καταστάσεις οι οποίες μέχρι τώρα θεωρούνταν δεδομένες καθώς και το γεγονός της παροδικότητας ενός μεγάλου ποσοστού των συμπτωμάτων. Με αυτόν τον τρόπο θα ανταπεξέλθει ευκολότερα στα νέα «μέτρα και σταθμά» που επιβάλλει πλέον το βιολογικό της status.
