Ψυχογενής Ανορεξία
Σίγουρα όλοι μας λίγο-πολύ έχετε ακούσει για την ανορεξία. Μπορεί να μην ξέρετε ακριβώς τι είναι αλλά την λέξη αυτή την ακούμε συνεχώς να συνδέεται με αστέρια του κινηματογράφου, τα πιο γνωστά μοντέλα ανά τον κόσμο, τραγουδιστές και άλλους διάσημους.
Στην πραγματικότητα όμως η ανορεξία δεν βρίσκεται μόνο στον κόσμο των αστεριών αλλά υπάρχει παντού και είναι τόσο κοντά μας που μπορεί να την συναντήσουμε ακόμα και ίδιο μας το σπίτι. Ας δούμε, λοιπόν, αναλυτικότερα τι εννοούμε όταν μιλάμε για ψυχογενής ανορεξία.
Οι διατροφικές διαταραχές, γενικότερα έχουν συγκεντρώσει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός, κυρίως γυναικών αναφέρει έντονα προβλήματα στη συμπεριφορά τους σχετικά με το φαγητό. Ένα από τα βασικά κλινικά σύνδρομα που φαίνεται να προεξάρχουν στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή είναι η Ψυχογενής Ανορεξία.
Η Ψυχογενής Ανορεξία είναι ένα σύνδρομο αυτοεπιβαλλόμενης ασιτίας στο οποίο το άτομο με τη θέληση του περιορίζει την πρόσληψη τροφής καθώς φοβάται έντονα μήπως γίνει παχύ. Τα βασικά χαρακτηριστικά της είναι άρνηση του ατόμου να διατηρήσει ένα ελάχιστο φυσιολογικό βάρος, έντονος φόβος του ατόμου μήπως γίνει παχύ, διαταραχή στη σωματική εικόνα, σημαντική απώλεια βάρους και αμηνόρροια στις γυναίκες.
Άτομα με τη διαταραχή αυτή λένε ότι «νιώθουν παχιά» όταν το βάρος τους είναι φυσιολογικό ή ακόμα κι όταν έχουν χάσει πάρα πολλά κιλά, κι αυτό γιατί η απώλεια του βάρους δεν καθησυχάζει τον φόβο της παχυσαρκίας. Τα ανορεκτικά άτομα υποφέρουν από μια διαταραγμένη αντίληψη του σώματος τους ολόκληρου και της εξωτερικής τους σωματικής εικόνας- δεν μπορούν να αναγνωρίσουν σωματικές αισθήσεις συμπεριλαμβανομένου του αισθήματος πείνας, πιστεύουν ότι το σώμα τους ή διάφορα μέρη του είναι «παχιά» ακόμα και όταν είναι κάτω από το φυσιολογικό βάρος.
Υπάρχουν δύο τύποι Ψυχογενούς Ανορεξίας: 1) Ο Περιοριστικός Τύπος χαρακτηρίζει τη διαταραχή όπου το άτομο επιτυγχάνει την απώλεια του βάρους κυρίως με δίαιτα, νηστεία ή υπερβολική άσκηση. Και 2)ο τύπος Υπερφαγίας/Κάθαρσης χαρακτηρίζει τη διαταραχή όπου η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται με προκλητό εμετό, καθαρτικά ή διουρητικά ύστερα από υπερφαγία ή και τη λήψη μικρών ποσοτήτων τροφής.
Στην αρχή το περιβάλλον του ανορεκτικού ατόμου δεν αντιλαμβάνεται τίποτα. Απλώς το ανορεκτικό άτομο αρχίζει να αδυνατίζει με κάποια δίαιτα. Προοδευτικά, καθώς η απώλεια του βάρους προχωρά και η πρόσληψη τροφής συνεχώς ελαττώνεται, συγγενείς και φίλοι αρχίζουν να τρομάζουν καθώς το ανορεκτικό άτομο δηλώνει ότι «πρέπει να χάσει βάρος γιατί είναι παχύ».
Τέλος, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η Ψυχογενής Ανορεξία είναι δυνητικά θανατηφόρος νόσος: η θνησιμότητα ξεπερνά το 10%! Γι’ αυτό και η θεραπεία πρέπει να ξεκινά όσο το δυνατόν νωρίτερα για να αποφευχθούν τυχόν πιο σοβαρές καταστάσεις.
Μαρία Βερβέρη,
Ψυχολόγος,