Υπέρηχος μαστού ή Μαστογραφία: Κάθε πότε πρέπει να γίνεται και σε ποιες ηλικίες
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος των μαστών είναι μία απεικονιστική μέθοδος, που συμβάλλει σημαντικά στη διάγνωση των παθήσεων του μαστού.
Κατ’ αρχήν, λειτουργεί συμπληρωματικά στη μαστογραφία και βοηθά τον ειδικό να διευκρινίσει αν ένα εύρημα της μαστογραφίας είναι συμπαγές ή κυστικό.
Επειδή είναι μια εξέταση που στερείται ακτινοβολίας, το υπερηχογράφημα μαστού χρησιμοποιείται και στα νεαρά κορίτσια ηλικίας 20-21 ετών και άνω, τα οποία δεν πρέπει να υποβληθούν σε μαστογραφία επειδή οι μαστοί είναι ευαίσθητοι στην ακτινοβολία και η διαγνωστική αξία της είναι χαμηλή, λόγω αυξημένης πυκνότητας του αδενικού ιστού.
Γίνεται επίσης στις εγκύους, ανεξάρτητα από το στάδιο της κυήσεως, για τον έλεγχο των μαστών όταν υπάρχει κάποιο ψηλαφητό εύρημα που χρήζει διερεύνησης.
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος βοηθά επίσης στην ανίχνευση μη ψηλαφητών βλαβών, δηλαδή βλαβών που είναι πολύ μικρού μεγέθους ή σε θέση η οποία δεν επιτρέπει την ανάδειξή τους με την κλινική εξέταση από τον γιατρό.
Το υπερηχογράφημα ανιχνεύει τέτοιου είδους βλάβες, μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί ταυτοχρόνως για κατευθυνόμενη βιοψία με βελόνα, κατά την οποία λαμβάνεται υλικό και γίνεται κυτταρολογική εξέταση ώστε να διαπιστωθεί τι ακριβώς συμβαίνει.
Τέλος, όταν υπάρχει ρύση από τη θηλή του μαστού και ειδικά αιματηρή, το υπερηχογράφημα συμβάλλει στην ανίχνευση ενδοπορικών αλλοιώσεων, δηλαδή αλλοιώσεων που εντοπίζονται μέσα σε γαλακτοφόρους πόρους.
Η μαστογραφία είναι μια εξέταση με αναμφισβήτητη αξία, καθώς μπορεί να αποβεί σωτήρια για τον καρκίνο του μαστού.
Σκοπός της είναι ο εντοπισμός του καρκίνου πριν αυτός γίνει ογκίδιο, οπότε και είναι ευκολότερα αντιμετωπίσιμος, χωρίς να απαιτείται συνήθως καμία συστημική θεραπεία, παρά μόνο η χειρουργική αφαίρεσή του.
Παρόλο που όλες οι γυναίκες γνωρίζουν όμως, ότι από μια ηλικία πρέπει να κάνουν μαστογραφία, οι περισσότερες το αμελούν, ενώ πολλές αυτές δεν έχουν υποβληθεί ποτές την εξέταση.
Όλες οι γυναίκες, βάσει ηλικίας και οικογενειακού ιστορικού, πρέπει να υποβάλλονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε έλεγχο των μαστών τους.
Η μαστογραφία γίνεται με τον μαστογράφο. Οι γυναίκες χωρίς οικογενειακό ιστορικό, πρέπει να κάνουν την πρώτη μαστογραφία τους ή μαστογραφία αναφοράς, όπως λέγεται, θα πρέπει να γίνεται μεταξύ 35 και 40 ετών.
Εάν η γυναίκα έχει οικογενειακό ιστορικό, πρέπει να κάνει μαστογραφία δέκα χρόνια νωρίτερα από την ηλικία στην οποία εμφανίστηκε ο καρκίνος του μαστού στο συγγενικό της πρόσωπο.
Τι ισχύει για τις νεαρές γυναίκες
Οι γυναίκες ηλικίας 25-30 ετών είναι καλό να μην υποβάλλονται σε μαστογραφία για δύο λόγους:
-Ο μαζικός αδένας είναι ακόμη πολύ πυκνός και η εξέταση είναι χαμηλής διαγνωστικής αξίας.
-O μαζικός αδένας σε αυτή την ηλικία είναι πιο ευαίσθητος στην ακτινοβολία και πρέπει να αποφεύγεται η ακτινοβολία εάν δεν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.
Οι νεαρές γυναίκες χωρίς οικογενειακό ιστορικό μπορούν να κάνουν κλινική εξέταση και υπερηχογράφημα μαστών.
Κάθε πότε πρέπει να επαναλαμβάνεται
Μετά την ηλικία των 40 ετών, οι γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία κάθε χρόνο, καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα, αν στο μεταξύ αναπτυχθεί κάποια κακοήθεια, να εντοπιστεί σε πολύ αρχικό στάδιο και να αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής.
Ποια μέρα του κύκλου πρέπει να γίνεται
Απαγορεύεται η γυναίκα να υποβάλλεται στην εξέταση κατά τη 2η φάση του εμμηνορρυσιακού της κύκλου, δηλαδή τις 10-15 ημέρες πριν από την επόμενη έμμηνο ρύση. Επειδή ο μαστός αρχίζει να διογκώνεται μετά την ωορρηξία, μπορεί να υπάρξουν ψευδή ευρήματα. Συνιστάται, η μαστογραφία να γίνεται μεταξύ της 4ης και της 10ης ημέρας του κύκλου, μετρώντας από την πρώτη ημέρα που εμφανίστηκε η έμμηνος ρύση και όχι από το τέλος της περιόδου.