Παιδικά Ψέματα
Συγγραφέας Νικολέττα Σεφέρου Γράφτηκε στις ,
Έχουμε ακούσει πολλά παιδιά να μας λένε ψέματα. Είτε είναι μέλος της οικογένειάς μας είτε παιδιά φίλων. Κι αυτό γιατί εάν τα παιδιά πουν ψέματα, θα τα πουν στον οποιοδήποτε.
Τα παιδιά συνήθως ξεκινούν να λένε ψέματα λίγο μετά αφού αρχίσουν να μιλούν. Τότε δηλαδή, που αρχίζουν να γνωρίζουν και να εξερευνούν τον κόσμο. Στις ηλικίες μεταξύ 3 με 5, εκεί όπου τα παιδιά ακούν παραμύθια, βλέπουν παιδικά στην τηλεόραση, εκεί που η φαντασία μπερδεύεται με την πραγματικότητα, εκεί τα ψέματα είναι πιο συχνά.
Το ψέμα είναι μια ανακατασκευή της πραγματικότητας ή κάτι τελείως φανταστικό (π.χ. με τέρατα που έφαγαν όλη την σοκολάτα κτλ.) Όμως, το ψέμα τους σίγουρα δεν έχει το δόλο που έχει το ψέμα ενός μεγαλύτερου παιδιού. Είναι απλώς ένα μέσο που χρησιμοποιεί εκείνη τη στιγμή για να βγει από τη δύσκολη θέση.
Από την ηλικία των 6 και μετά, εάν τα ψέματα συνεχιστούν τότε η αιτία δεν είναι τόσο αθώα όπως πριν. Τις περισσότερες φορές η απάντηση έρχεται από τα ίδια τα παιδιά τα οποία αποκαλύπτουν ότι ο φόβος της τιμωρίας είναι αυτός που τα οδηγεί να σκαρφιστούν διάφορα ψέματα διαστρεβλώνοντας την αλήθεια της πράξης τους.
Εάν όμως τα ψέματα γίνουν περισσότερα από τις αλήθειες, είναι πολύ πιθανόν αυτό να γίνεται είτε γιατί νιώθει ανασφάλεια είτε επειδή υπάρχουν κάποια προβλήματα στο σπίτι, τα οποία δεν μπορεί να τα διαχειριστεί μόνος του ή με άλλον τρόπο. Τότε ίσως να εξετάσετε την περίπτωση να δείτε μαζί έναν ειδικό.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν;
Αρχικά, δεν πρέπει να αποκαλέσουμε το παιδί μας «ψεύτη», και βέβαια αποφεύγουμε να το μαλώνουμε. Σύμφωνα με έρευνα του περιοδικού Child Development, η απειλή της τιμωρίας όχι μόνο ενθαρρύνει τα παιδιά να πουν ψέματα αλλά ενισχύει και τα ψεύτικα σενάρια που δημιουργούν στο μυαλό τους και μαθαίνουν διάφορους τρόπους για να συγκαλύψουν την «κακή» πράξη τους. Συζητάμε μαζί του, για το ποια είναι πραγματικά η αλήθεια των όσων λέει, τον διαβεβαιώνουμε ότι δεν έχει να φοβάται κάτι από την αλήθεια. Δώστε του να καταλάβει με παραδείγματα αυτές τις διαφορές. Και βέβαια αυτό που δεν πρέπει να κάνετε είναι να το τιμωρήσετε όταν ομολογήσει μια αταξία του. Αν γίνει αυτό, τότε θα νιώσει ότι την επόμενη φορά που θα πει την αλήθεια θα τιμωρηθεί. Μια απλή συζήτηση μαζί του είναι αρκετή ώστε να καταλάβει ότι ένα ψέμα μπορεί να ακούγεται καλό, αλλά όταν αποκαλυφθεί η αλήθεια, αυτό θα είναι τελικά εις βάρος του. Οι γονείς που δεν χρησιμοποιούν την τιμωρία αλλά επιλέγουν να συζητήσουν με τα παιδιά την «κακή πράξη» και να φτάσουν μαζί στο συμπέρασμα εάν ήταν σωστή ή λάθος, ενισχύουν την ασφάλεια που έχουν ανάγκη να νιώσουν τα παιδιά προκειμένου να είναι ειλικρινή. Τέλος, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, εάν η συχνότητα των ψεμάτων είναι αυξημένη, τότε η αιτία είναι βαθύτερη, αφορά όλη την οικογένεια και θα ήταν προτιμότερο να δείτε μαζί κάποιον ειδικό.
Νικολέττα Σεφέρου
