Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι ένα από τα συχνότερα ορμονικά προβλήματα στις γυναίκες και μία από τις κυριότερες αιτίες υπογονιμότητας. Ο όρος «πολυκυστικές ωοθήκες» αναφέρεται στην υπερηχογραφική απεικόνιση των ωοθηκών στην οποία εμφανίζονται να έχουν πολλά μικρά ωοθυλάκια (περισσότερα από 10) τα οποία παράγουν ακανόνιστα επίπεδα των ορμονών και έτσι διαταράσσεται η ορμονική ισορροπία.

Μία στις δέκα γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών χωρίς οι περισσότερες να γνωρίζουν καν ότι το έχουν. Η διάγνωση συνήθως γίνεται όταν αρχίζουν τις προσπάθειες για εγκυμοσύνη και αυτή δεν προκύπτει.

Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;

Τα συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνουν ακανόνιστη περίοδο ή ακόμη και αμμηνόρροια, αυξημένη τριχοφυΐα, ακμή, παχυσαρκία και δυσκολία σύλληψης.

Οι διαταραχές στην ορμονική ισορροπία επηρεάζουν την ωορρηξία, η οποία μπορεί να συμβαίνει ακανόνιστα ή καθόλου. Μπορεί επίσης να υπάρχει μία ήπια αύξηση στα επίπεδα της τεστοστερόνης, προκαλώντας ακμή ή αυξημένη τριχοφυϊα. Η διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο μεταβολισμό του σακχάρου και των υδατανθράκων, που οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους καθώς και σε αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη κύησης εφόσον προκύψει εγκυμοσύνη. Επίσης υπάρχει τεκμηριωμένη αύξηση στον κινδύνο αποβολών σε γυναίκες που πάσχουν από πολυκυστικές ωοθήκες.

Για τους παραπάνω λόγους, αν έχετε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών η πιθανότητα να μείνετε έγκυος είναι μειωμένη και θα πρέπει να αναζητήσετε εξειδικευμένη συμβουλή από το γυναικολόγο.

Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;

Ενδοκολπικό υπερηχογράφημα (θα αναδείξει παρουσία πολλών μικρών ωοθυλακίων),

Ορμονικές εξετάσεις αίματος (στις μέρες τις περιόδου): παρατηρούνται υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης και LH συγκριτικά με γυναίκες με φυσιολογικούς κύκλους.

Εξετάσεις αίματος για έλεγχο σακχάρου και ινσουλίνης.

Η παρουσία πολυκυστικών ωοθηκών δεν είναι πάντα κακή είδηση. Οι νεότερες γυναίκες μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες από το σύνδρομο, καθώς όμως οι γυναίκες μεγαλώνουν, ο αριθμός των ωοθυλακίων πέφτει και η ορμονική ανισορροπία μπορεί μερικές φορές να διορθωθεί μόνη της. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι γυναίκες που πάσχουν από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών στην εφηβεία και τα είκοσί τους μπορεί μερικές φορές να  καταλήξουν να έχουν περισσότερα ωάρια στα τριάντα τους και ως εκ τούτου μια καλύτερη πιθανότητα σύλληψης.

Υπάρχει θεραπεία για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;

Απώλεια βάρους: Η απώλεια βάρους έχει πολύ ευεργετική επίδραση στην εξισορρόπηση των ορμονών και την αποκατάσταση της περιόδου και της ωορρηξίας. Είναι όμως σχετικά δύσκολη, γιαυτό οι γυναίκες πρέπει να υιοθετήσουν ένα νέο τρόπο ζωής με άσκηση και σωστή διατροφή

Φαρμακευτική αγωγή με ευαισθητοποιητές ινσουλίνης, όπως η μετφορμίνη (Glucophage), μειώνει την αντοχή στην ινσουλίνη και μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους.

Φάρμακα που προκαλούν ωορρηξία, όπως η κιτρική κλομιφαίνη (clomiphene citrate ή serpafar)

Αν δεν υπάρχει ανταπόκριση στα παραπάνω, τότε πρέπει να χρησιμοποιηθούν ενέσιμα φάρμακα (FSH) μόνο υπό τον έλεγχο εξειδικευμένου στην γονιμότητα γυναικολόγου.