Πυλαία Υπέρταση
Συγγραφέας Μιχαήλ Ι. Βασίλογλου – Γκανής Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η πυλαία φλέβα και η πυλαία κυκλοφορία ?
Η πυλαία είναι η φλέβα που συγκεντρώνει το αίμα από το πεπτικό σύστημα (στομάχι, λεπτό ,παχύ έντερο, το πάγκρεας και τον σπλήνα) και το διοχετεύει στο συκώτι.
Εκεί διχάζεται αρχικά στους δυο βασικούς της κλάδους αριστερό – δεξιό και ακολούθως συνεχίζει διακλαδιζόμενη ανά τα τμήματα του ήπατος μέχρι να καταλήξει σε μικρά φλεβίδια στο ηπατοκύτταρο. Η πυλαία κυκλοφορία είναι ο βασικός τροφοδότης του ήπατος σε αίμα κατά 80% και μεταφέρει σ αυτό τα θρεπτικά συστατικά που έχουν απορροφηθεί από τον εντερικό σωλήνα. Το αίμα διυλίζεται και «καθαρίζει» από τοξίνες , φάρμακα ,μικρόβια κ.α και αφού εμπλουτιστεί με τις απαραίτητες ουσίες που παράγει το ήπαρ διοχετεύεται εκ νέου μέσω των ηπατικών φλέβων στην κάτω κοίλη φλέβα και την συστηματική κυκλοφορία.
Τι είναι η πυλαία υπέρταση και ποια είναι τα αίτια της?
Η πυλαία υπέρταση είναι η παθολογική κατάσταση που προκύπτει όταν η πίεση του αίματος στην πυλαία φλέβα αυξηθεί. Η πίεση της πυλαίας φυσιολογικά κυμαίνεται από 3 έως 10 mm Hg , σημαντική όμως είναι η μέτρηση της διαβάθμισης της πίεσης μεταξύ της πυλαίας και της κάτω κοίλης φλέβας (Hepatic venous pressure gradient HVPG) που δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 5mm Hg και όταν ξεπερνάει τα 10mmHg δηλώνει ιδιαίτερη κλινική σημασία και επιπλοκές.
Η πυλαία υπέρταση οφείλεται σε «εμπόδια» της ομαλής κυκλοφορίας του αίματος που μπορεί να βρίσκονται
- Προηπατικά όπως η θρόμβωση της πυλαίας ή η εξωτερική πίεση της από όγκους (π.χ παγκρέατος)
- Ενδοηπατικά με συχνότερο αίτιο την κίρρωση του ήπατος , την ηπατική ίνωση (π.χ αιμοχρωμάτωση , νόσος Wilson , συγγενή ίνωση) , την σχιστοσωμίαση(προκαλείται από παρασιτικά σκουλήκια τα σχιστοσώματα) και από κοκκιωματώδη νοσήματα (π.χ σαρκοείδωση).
- Μεθηπατικά από εμπόδιο στην κυκλοφορία των ηπατικών φλεβών από το επίπεδο του ήπατος ως την καρδιά όπως η θρόμβωση των ηπατικών φλεβών (Budd Chiari) , η θρόμβωση της κάτω κοίλης φλέβας, η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και η συμφυτική περιοριστική περικαρδίτιδα.
Ποια είναι η κλινική της εικόνα και τα συμπτώματα της?
Πρόκειται περί συνδρόμου και για τον λόγο αυτό μπορεί να πρωτοστατούν τα συμπτώματα της κύριας νόσου που το προκάλεσαν π.χ στην κίρρωση: εύκολη κόπωση, αδυναμία, ίκτερος, ασκίτης κ.α
Η κύρια συμπτωματολογία της οφείλεται στο γεγονός της αναγκαστικής εκτροπής του αίματος της πυλαίας στα φλεβικά δίκτυα με τα οποία συνδέεται δημιουργώντας
- Κιρσούς οισοφάγου, στομάχου, ορθού (παθολογική διάταση των φλεβών) με κίνδυνο αιμορραγίας (ειδικά όταν HVPG>12mm Hg)
- Ασκίτης (συλλογή υγρού στην περιτοναϊκή κοιλότητα)
- Αυτόματη μικροβιακή περιτονίτιδα
- Ηπατονεφρικό σύνδρομο (να παρουσιαστεί ταυτόχρονα νεφρική ανεπάρκεια)
- Ηπατική εγκεφαλοπάθεια ( εκτροπή του αίματος από την πυλαία φλέβα στη συστηματική κυκλοφορία του αίματος και αδυναμία μεταβολισμού των τοξινών π.χ αμμωνία)από λήθαργο, σύγχυση, διανοητικές διαταραχές έως κώμα.
