Διάστρεμμα αστραγάλου (ποδοκνημικής)
Συγγραφέας Δημοσθένης Περτσεμλίδης Γράφτηκε στις ,
Ένα διάστρεμμα αστραγάλου (ΠΔΚ) είναι μια ζημιά σε ένα ή περισσότερους από τους συνδέσμους που σταθεροποιούν τον αστράγαλο. Συμβαίνει όταν οι ισχυροί σύνδεσμοι της άρθρωσης διαταθούν πέρα από τα όριά τους και γίνει ρήξη αυτών. Είναι κοινοί τραυματισμοί που συμβαίνουν συχνά, σε όλες τις ηλικίες. Κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρή ζημιά στους συνδέσμους.
Τα περισσότερα διαστρέμματα είναι ελαφρά και επουλώνονται στο σπίτι με ανάπαυση και εφαρμογή πάγου. Ωστόσο αν ο αστράγαλος είναι αρκετά πρησμένος και πονά κατά τη βάδιση ή στη φόρτιση, καλό είναι να φροντίσετε να το δει ιατρός.
Χωρίς την κατάλληλη θεραπεία και αποκατάσταση, ένα σοβαρό διάστρεμμα μπορεί να αποδυναμώσει την ποδοκνημική, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί πάλι. Επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα αστραγάλου, μπορεί να οδηγήσουν σε μακροχρόνια προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου και του χρόνιου πόνου στον αστράγαλο, αρθρίτιδα και αστάθεια της ποδοκνημικής.
Περιγραφή
Οι σύνδεσμοι είναι ισχυροί ινώδεις ιστοί που συνδέουν τα οστά μεταξύ τους. Οι σύνδεσμοι του αστραγάλου βοηθάνε να κρατηθούν τα οστά στη σωστή θέση και να σταθεροποιήσουν την άρθρωση.
Τα περισσότερα διαστρέμματα συμβαίνουν στους έξω πλευρικούς συνδέσμους. Το διάστρεμμα μπορεί να είναι από μικρές ρήξεις στις ίνες του συνδέσμου μέχρι πλήρη ρήξη του συνδέσμου.
Αν υπάρχει πλήρης ρήξη των συνδέσμων, ο αστράγαλος μπορεί να γίνει ασταθής μετά τον τραυματισμό. Με το καιρό, αυτή η αστάθεια μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη των οστών και στους χόνδρους του αστραγάλου.
Αίτια
Το πόδι σας μπορεί να στρίψει κατά τη διάρκεια πολλών διαφορετικών δραστηριοτήτων, όπως:
- Περπάτημα ή άσκηση σε μια ανώμαλη επιφάνεια
- Πτώση στο έδαφος
- Σε αθλήματα που απαιτούν απότομο σταμάτημα, τροχαίο, καθώς επίσης και σε αθλήματα όπως ορεινό τρέξιμο, τένις, ποδόσφαιρο κ.α.
- Κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων, όπου κάποιος μπορεί να πατήσει το πόδι σας, ενώ τρέχετε, με αποτέλεσμα το πόδι σας να στρίψει ή να κυλίσει στο πλάι.
Συμπτώματα
Ένα διάστρεμμα αστραγάλου είναι επώδυνο. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πρήξιμο
- Μώλωπες
- Μαλακή υφή
- Αστάθεια ποδοκνημικής (πλήρη ρήξη του συνδέσμου, ή εξάρθρωση του ατσραγάλου)
Αν υπάρχει σοβαρή ρήξη συνδέσμων, μπορεί να ακουστεί και κάποιος ήχος ή να αισθανθείτε ένα «κρακ», όταν συμβεί το διάστρεμμα . Τα συμπτώμτα του σοβαρού διαστρέμματος είναι παρόμοια με εκείνα ενός κατάγματος και απαιτούν άμεση ιατρική αξιολόγηση.
Ιατρική Εξέταση
Ο ιατρός θα διαγνώσει διάστρεμμα στον αστράγαλο σας, εκτελώντας μια προσεκτική εξέταση του ποδιού. Αυτή η φυσική εξέταση μπορεί να είναι επώδυνη
Ψηλάφιση: Ο ιατρός θα πιέσει απαλά γύρω από τον αστράγαλο για να καθορίσει ποιοί σύνδεσμοι έχουν τραυματισθεί
Εύρος κίνησης: ελέγχει όλο το εύρος κίνησης της άρθρωσης. Συνήθως λόγω οιδήματος δεν υπάρχει ευλιγισία
Αν δεν υπάρχει σπασμένο οστό, ο ιατρός θα είναι σε θέση να πει την σοβαρότητα του διαστρέμματος του αστραγάλου, με βάση το πρήξιμο, πόνο και τους μώλωπες.
Απεικονιστικές Εξετάσεις
- Ακτινογραφίες: παρέχουν εικόνες πυκνών δομών, όπως τα οστά. Ο ιατρός θα αποκλείσει κάποιο κάταγμα, αφού το κατάγμα και το διάστρεμμα έχουν παρόμοια συμπτώματα
- Ακτινογραφίες υπό stress: σε αυτές ο αστράγαλος ωθείται σε διάφορετικές κατευθύνσεις κατά τη διάρκεια των λήψεων. Μια ασυνήθιστη κίνηση του αστραγάλου θα δείξει ένα τραυματισμένο σύνδεσμο
- Μαγνητική τομογραφία: σε υποψία σοβαρού διαστρέμματος ο ιατρός μπορεί να ζητήσει Μαγνητική τομογραφία, όπου θα αναδείξει βλάβη των συνδέσμων, βλάβη του χόνδρου ή κάποιου οστού. Η μαγνητική τομογραφία ζητήται μετά την περίοδο του πρηξίματος και όταν έχουν υποχωρήσει οι μώλωπες
- Υπερηχογράφημα: επιτρέπει στον ιατρό την άμεση παρατήρηση των συνδέσμων, ενώ κινείται ο αστράγαλος.
Βαθμός διαστρέμματος
Μετά την εξέταση ο ιατρός θα καθορίσει τον βαθμό διαστρέμματος, ώστε να αποφασισθεί η θεραπεία. Τα διαστρέμματα βαθμολογούνται με βάση το πόσο μεγάλη ζημιά έχει συμβεί στους συνδέσμους.
Βαθμός 1 (Ήπιος)
- Ελαφρό τέντωμα και μικροσκοπική διάσπαση των ινών του συνδέσμου
- Ήπιος ευαισθησία και πρήξιμο γύρω από τον αστράγαλο
Βαθμός 2 (Μέτριος)
- Μερική ρήξη του συνδέσμου
- Μέτρια ευαισθησία και πρήξιμο γύρω από τον αστράγαλο
- Χαλαρότητα της άρθρωσης κατά την κλινική εξέταση
Βαθμός 3 (Σοβαρός)
- Πλήρης ρήξη του συνδέσμου
- Σημαντική ευαισθησία και πρήξιμο γύρω από τον αστράγαλο
- Σημαντική αστάθεια κατά την κλινική εξέταση
Θεραπεία
Σχεδόν όλα τα διατρέμματα του αστραγάλου μπορούν να αντιμετωπισθούν χωρίς χειρουργική επέμβαση. Ακόμα και μια πλήρη ρήξη του συνδέσμου, μπορεί να αντιμετωπισθεί συντηρητικά, αν ακινητοποιηθεί κατάλληλα.
Ένα πρόγραμμα τριών φάσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλα τα διαστρέμματα του αστραγάλου:
- Φάση1 περιλαμβάνει ανάπαυση, προστατεύοντας τον αστράγαλο και τη μείωση του οιδήματος
- Φάση 2 περιλαμβάνει την αποκατάσταση του εύρους κίνησης, την δύναμη και την ευελιξία
- Φάση 3 περιλαμβάνει ασκήσεις συντήρησης και σταδιακή επιστροφή σε δραστηριότητες που δεν απαιτούν στροφή ή συστροφή του αστραγάλου
Αυτό το πρόγραμμα θεραπείας τριών φάσεων, μπορεί να πάρει από 2 εβδομάδες ή σε σοβαρότερα διαστρέμματα από 6-12 εβδομάδες.
Φαρμακευτική αγωγή: Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο του πόνου και οιδήματος
Πατερίτσες: σε περίπτωση που το οίδημα και ο πόνος διαρκέσουν πάνω από 2-3 μέρες ο ιατρός θα συστήσει πατερίτσες
Ακινητοποίηση: κατά την πρώιμη φάση της θεραπείας είναι σημαντικό η υποστήριξη του αστραγάλου. Για διαστρέμματα 2ου βαθμού θα χρειαστεί ένας πλαστικός νάρθηκας (air-cast), ενώ σε διαστρέμματα 3ου βαθμού, θα χρειαστεί γύψινος νάρθηκας.
Φυσικοθεραπείες: ασκήσεις αποκατάστασης που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της δυσκαμψίας, αύξηση της αντοχής του αστράγαλου και αποτροπή χρονιότητας. Όπως πρόωρη κίνηση, Ασκήσεις ενδυνάμωσης, Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και ασκήσεις αντοχής και ευκινησίας.
Χειρουργική θεραπεία
Είναι σπάνια. Η επέμβαση είναι για τους τραυματισμούς που αποτυγχάνει η συντηρητική θεραπεία, καθώς και για τους ασθενείς που εμφανίζουν επίμονη αστάθεια ποδοκνημικής μετά από μήνες συντηρητικής θεραπείας
Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Αρθροσκόπηση: με ειδικά αρθροσκοπικά εργαλεία ο ιατρός αφαιρεί τυχόν θραύσματα του οστού ή του χόνδρου ή τμήματα του συνδέσμου που μπλοκάρουν την άρθρωση.
Ανασυγκρότηση: Ο ιατρός επισκευάζει το σχισμένο σύνδεσμο ή σε ορισμένες περιπτώσεις αντικαθιστά τον σύνδεσμο με ένα μόσχευμα ιστού ή τένοντα που λαμβάνεται από άλλα μέρη του ποδιού γύρω από τον αστράγαλο.
Υπάρχει συνήθως μια περίοδος ακινητοποίησης μετά την χειρουργική επέμβαση. Ο ιατρός θα τοποθετήσει ένα γύψινο νάρθηκα για μερικές μέρες και κατόπιν θα ακολουθήσει μια περίοδος αποκατάστασης για να αποκτήση η άρθρωση τη δύναμη και το εύρος της κίνησης. Η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει από εβδομάδες έως μήνες.
Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα είναι γενικά αρκετά καλά. Με την κατάλληλη θεραπεία οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στις δραστηριότητές τους σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Το πιο σημαντικό για την επιτυχή έκβαση της πάθησης είναι η δέσμευση του ασθενή σε ασκήσεις αποκατάστασης. Ελλιπής αποκατάσταση, είναι η πιο κοινή αιτία αστάθειας αστραγάλου, μετά από ένα διάστρεμμα
Πρόληψη
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη του διαστρέμματος αστραγάλου είναι να διατηρηθεί η καλή μυική δύναμη, η ισορροπία και η ευελιξία. Οι ακόλουθες προφυλάξεις θα βοηθήσουν στην πρόληψη:
- Ζέσταμα καλό πριν την άσκηση και τη σωματική δραστηριότητα
- Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο περπάτημα, τρέξιμο ή σε εργασία σε ανώμαλη επιφάνεια
- Κατάλληλα παπούτσια για την δραστηριότα σας.
- Επιβράδυνση ή σταμάτημα της δραστηριότητας όταν αισθάνεστε πόνο ή κούραση
