Scuba Diving (αυτόνομη κατάδυση)
Συγγραφέας Διονύσιος Βυθούλκας Γράφτηκε στις ,
Τι πρέπει να γνωρίζετε εσείς και οι ασθενείς σας.
Οι καταδύσεις με αυτόνομη αναπνευστική συσκευή(SCUBA) συνεχίζουν να αποκτούν δημοτικότητα καθημερινά.
Οι γενικοί γιατροί πρέπει να γνωρίζουν τις ενδείξεις καθώς και τις αντενδείξεις ώστε να μπορούν να συμβουλεύουν ορθά τους ασθενείς τους. Τα συμπτώματα ενός τραυματισμού κατά τη διάρκεια μιας αυτόνομης κατάδυσης, μπορεί να μην εμφανιστούν άμεσα οπότε απαιτείται γνώση και σωστή αντίληψη για άμεση διάγνωση και θεραπεία.
Θα πρέπει να ελέγχεται το ιατρικό ιστορικό κάθε ατόμου που ενδιαφέρεται για αυτόνομη κατάδυση ενδελεχώς. Υπάρχουν διάφορες ασθένειες όπως υπερτροφική καρδιομυοπαθεια, ενδοκολπική επικοινωνία, ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου κ.α. Το πρόβλημα με τις παραπάνω ασθένειες είναι κυρίως για την απώλεια συνείδησης κατά την κατάδυση, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο βλάβης από απότομη αποσυμπιεση καθώς επίσης δημιουργώντας προβλήματα ασφάλειας και στους άλλους αυτοδύτες. Επίσης άτομα όπως εγκυμονούσες και άτομα με βηματοδότη πρέπει να επανελέγχονται λεπτομερώς για πιθανό κίνδυνο από την κατάδυση.
Υπάρχουν πολλοί δυνητικοί τραυματισμοί κατά τη διάρκεια μιας αυτόνομης κατάδυσης. Κυρίως εμφανίζονται ως διάφορες μορφές βαροτραυματων, νόσος εξ αποσυμπίεσης(νόσος των δυτών) και αρτηριακή εμβολή αερίου.
Τα βαροτραύματα προκαλούνται όταν ασκείται πίεση στις αεροφόρους κοιλότητες του σώματος χωρίς να υπάρξει σωστή εξίσωση με διαφόρους χειρισμούς του αυτοδύτη. Τα βαροτραύματα συχνότερα συμβαίνουν στο μέσω ους και σπανιότερα στο εσω ους. Επίσης στους παραρρινιους κόλπους, το στομάχι, το μάτι καθώς επίσης και τους πνεύμονες, οπότε έχουμε το λεγόμενο πνευμονικό βαροτραυμα. Το πνευμονικό βαροτραυμα είναι η συνέπεια της απότομης και ανεξέλεγκτης ανάδυσης του δύτη από βάθος.
Ένας άλλος σοβαρός τραυματισμός κατά την κατάδυση, είναι η νόσος εξ αποσυμπίεσης. Η νόσος είναι μια φλεγμονώδης απόκριση του οργανισμού στην συσσώρευση φυσαλίδων αδρανούς αεριού(άζωτο) στο αίμα και στους ιστούς του σώματος, κατά την απότομη μετάβαση από υψηλή σε χαμηλή πίεση. Η εμφάνιση των συμπτωμάτων συμβαίνει αρκετά γρήγορα, στις πρώτες 18-24 ώρες μετά το συμβάν. Τα συμπτώματα είναι πολλαπλά όπως κόπωση, κακουχία προοδευτικά αυξανόμενα. Στο δέρμα εμφανίζονται συμπτώματα όπως κνησμός, κυάνωση καθώς και χρωματισμός του δέρματος. Νευρολογικά εμφανίζονται συμπτώματα όπως σύγχυση, απώλεια αισθήσεων, υπαισθησία, απώλεια μνήμης, απώλεια ακοής, απώλεια συνείδησης. Η θεραπεία συνίσταται στην άμεση εκτίμηση της κατάστασης , ενυδάτωση , ρύθμιση ηλεκτρολυτών, καθώς και παροχή οξυγόνου. Η συνέχιση της θεραπείας, ασχέτως του βαθμού βλάβης που έχει υποστεί ο αυτοδύτης, είναι η θεραπεία σε θάλαμο υπερβαρικού οξυγόνου και η λήψη 100% οξυγόνου. Αν και πολλές φορές τα συμπτώματα παρέρχονται νωρίς, θα πρέπει να συνεχιστεί η θεραπεία για τον κίνδυνο της υποτροπής της ασθένειας.
Τέλος, μια σοβαρή πάθηση κατά την αυτόνομη κατάδυση είναι η Πνευμονική Εμβολή Αεριού. Είναι μια άλλη μορφή της νόσου εξ αποσυμπίεσης, η οποία οφείλεται στην είσοδο αέρα στην κυκλοφορία εξαιτίας ρήξης του κυψελιδικού τοιχώματος. Αυτό μπορεί να προκληθεί από την ανεξέλεγκτη ανάδυση στην επιφάνεια ακόμα και από μικρό βάθος με την διατήρηση της αναπνοής. Ο δύτης αναδύεται χωρίς να απελευθερώσει τον αέρα με αποτέλεσμα την αύξηση του όγκου του κατά την ανάδυση προκαλώντας ρήξη του πνευμονικού ιστού. Η εκτίμηση του ασθενή για αρτηριακή εμβολή αερίου περιλαμβάνει μια ακτινογραφία θώρακα και πνευμοθώρακα καθώς επίσης και αιματολογικές εξετάσεις, με πιθανή μια τομογραφία εγκέφαλου. Η θεραπεία είναι παραπλήσια με αυτήν της νόσου των δυτών, δηλαδή παροχή 100% οξυγόνου, ενυδάτωση και θάλαμο υπερβαρικού οξυγόνου. Τα αποτελέσματα είναι καλύτερα στις πρώτες 4 ώρες από το συμβάν. Η πτήση με αεροπλάνο είναι αποτρεπτική, ίσως προτιμότερο να ήταν χαμηλή πτήση με ελικόπτερο.
Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους ασθενείς για τις καταδύσεις. Να μην ταξιδεύει αεροπορικώς για διάστημα 24 ωρών μετά από κατάδυση. Όπως επίσης κάποιος που έχει βαροτραυμα να μην επαναλάβει κατάδυση για το χρονικό διάστημα μέχρι την πλήρη αποθεραπεία. Υπάρχουν διάφορες ακριβείς οδηγίες για τα άτομα που έχουν κάποιο ιατρικό ιστορικό, ώστε να υπάρχει ενδελεχής εξέταση από γιατρό ώστε να είναι ασφαλής η κατάδυση.
Διονύσιος Βυθούλκας
