«Νομπέλ» για την έρευνα του μυελώματος στον Αθ. Δημόπουλο
Με την ανώτερη διάκριση της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας που ασχολείται με το πολλαπλό μυέλωμα, το «Waldenström Award», τιμήθηκε προχθές σε ειδική εκδήλωση στo Νέο Δελχί της Ινδίας, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συνεδρίου για το πολλαπλό μυέλωμα, ο καθηγητής παθολογίας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και νυν πρύτανης του ΕΚΠΑ Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος.
Σε μία κατάμεστη αίθουσα, με περίπου 2.000 παρευρισκομένους, ο κ. Δημόπουλος αναφέρθηκε στις σημαντικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί στη θεραπευτική αντιμετώπιση του πολλαπλού μυελώματος και «ταξίδεψε» τους συνέδρους στην προσωπική του συμβολή στις εξελίξεις αυτές. Στην εποχή που ως νέος γιατρός στο Χιούστον του Τέξας μελέτησε τον ρόλο της LDH (γαλακτικής αφυδρογονάσης) ως δείκτη επιβίωσης για τους ασθενείς (σήμερα η LDH αποτελεί τμήμα της σταδιοποίησης της νόσου).
Στη συμβολή του στην ανάδειξη της μαγνητικής τομογραφίας ως όπλου στη διάγνωση της έκτασης του νοσήματος. Και στην επιστροφή του στην Ελλάδα, όπου πρωτοστάτησε στις κλινικές μελέτες που οδήγησαν στην έγκριση των περισσότερων νέων φαρμάκων και συνδυασμών τους για τη θεραπεία του μυελώματος (λεναλιδομίδη, πομαλιδομίδη, ελοτουζουμάβη, καρφιλζομίδη, δαρατουμουμάβη).
Σε αυτό το επιτυχημένο επιστημονικό «ταξίδι», ο καθηγητής δεν συνέβαλε μόνο στη θεραπευτική του πολλαπλού μυελώματος, αλλά οδηγήθηκε μέσα από την έρευνα στη δημιουργία θεραπευτικών σχημάτων που αποτελούν σήμερα τη θεραπεία επιλογής για άλλα πλασματοκυτταρικά νεοπλάσματα, όπως η μακροσφαιριναιμία του Waldenström (σχήμα DRC) και η συστηματική αμυλοείδωση.
Το διεθνές «Waldenström Award» απονέμεται από την Παγκόσμια Εταιρεία του Πολλαπλού Μυελώματος και δίδεται από το 1989 κάθε δύο χρόνια κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου συνεδρίου για το πολλαπλό μυέλωμα. Το βραβείο αυτό απονέμεται σε εξαιρετικούς ερευνητές ιατρούς σε αναγνώριση των επιτευγμάτων τους στον τομέα του πολλαπλού μυελώματος. Το βραβείο πήρε το όνομά του από τον Σουηδό καθηγητή Jan Waldenström, που θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους στη θεραπεία των αιματολογικών καρκίνων. Κάθε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Παγκόσμιας Εταιρείας του Πολλαπλού Μυελώματος επιλέγει δύο υποψηφίους και οι τέσσερις υποψήφιοι με τις περισσότερες ψήφους υποβάλλουν τα βιογραφικά τους σημειώματα για την τελική επιλογή από ομάδα 19 εκλεκτόρων, που αποτελείται από τις πλέον εξέχουσες προσωπικότητες στην έρευνα για το πολλαπλό μυέλωμα.
Το παγκόσμιο συνέδριο του πολλαπλού μυελώματος διεξάγεται κάθε δύο χρόνια. Επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο παρουσιάζουν τα νεότερα δεδομένα που αφορούν την κατανόηση της βιολογίας της νόσου, τις εξελίξεις στην εργαστηριακή της διερεύνηση και κυρίως στις νεότερες θεραπευτικές επιλογές. Το πολλαπλό μυέλωμα είναι μια σοβαρή νεοπλασματική νόσος του αίματος. Αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιματολογική κακοήθεια, μετά τα λεμφώματα, και οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν κατά τη διάγνωση αναιμία, οστικά άλγη, επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας ή υπερασβεσταιμία και ευαισθησία στις λοιμώξεις. Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί σημαντική εξέλιξη στην αντιμετώπισή του με οκτώ εγκρίσεις νέων φαρμάκων, οι πέντε την τελευταία διετία. Αυτή η «επανάσταση» έχει οδηγήσει σε μακρές επιβιώσεις και σε πολλούς ασθενείς η νόσος έχει μετατραπεί σε χρόνια πάθηση.