Η Ελλάδα ένα από τα πιο ασφαλή μέρη για να γεννήσει μια γυναίκα
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Η ΕΜΓΕ πραγματοποιεί μελέτη για τη μείωση του αριθμού των καισαρικών τομών.
Πού οφείλονται τα αυξημένα ποσοστά στην Ελλάδα;
Η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία (ΕΜΓΕ) εκπροσωπεί όλους τους Μαιευτήρες-Γυναικολόγους, τους ιδιώτες ιατρούς, ιατρούς του Εθνικού Συστήματος Υγείας και πανεπιστημιακούς ιατρούς, ως η μεγαλύτερη και βασική επιστημονική εταιρεία Μαιευτήρων-Γυναικολόγων στην Ελλάδα.
Η ΕΜΓΕ έχει ήδη αναγνωρίσει και επισημάνει το υψηλό ποσοστό γεννήσεων με Καισαρική τομή στον Ελληνικό χώρο σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες, το οποίο ανέρχεται περίπου στο 57% με βάση τα στοιχεία του ΕΟΠΠΥ. Η εξήγηση για το φαινόμενο αυτό είναι πολυδιάστατη και δεν μπορεί να αποδοθεί a priori στη κακή άσκηση της ιατρικής από τους επαγγελματίες υγείας στο χώρο της Μαιευτικής.
Οι ενδείξεις για μια Καισαρική τομή είναι σαφώς καθορισμένες από διεθνείς επιστημονικές εταιρείες και οργανισμούς και δεν είναι δυνατό να αγνοηθούν ή να παρερμηνευθούν κατά το δοκούν. Παράλληλα, δεν θα πρέπει να αγνοούμε σε κάθε περίπτωση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εποχής μας, τα οποία εξηγούν σε μεγάλο βαθμό αυτά τα ποσοστά.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη σημαντικά πιο αυξημένη ηλικία των σημερινών εγκύων σε σχέση με το παρελθόν ως αποτέλεσμα της προόδου στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Επιπλέον, λόγοι καριέρας ή ο σύγχρονος τρόπος ζωής μπορεί να αναβάλλουν χρονικά την τεκνοποίηση των Ελληνίδων. Αναπόφευκτα λοιπόν αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης παθολογικών καταστάσεων που θα αποτελέσουν ιατρική ένδειξη Καισαρικής τομής.
Σε ό,τι αφορά τους φυσιολογικούς τοκετούς μετά από Καισαρική τομή, υπάρχει διεθνώς μια σειρά προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούνται, τόσο για την έγκυο όσο και για το διαθέσιμο ιατρικό προσωπικό και εξοπλισμό. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ένα τέτοιο εγχείρημα θέτει σε σαφή κίνδυνο την υγεία της μητέρας και του εμβρύου.
Εκτός των παραπάνω, πρέπει να αναφερθούμε στην πρόθεση αρκετών ιατρών, και όχι μόνο Μαιευτήρων, για «αμυντική» άσκηση ιατρικής, υπό την έννοια των συνεχώς αυξανόμενων ποινικών διαδικασιών, όπως αγωγών και μηνύσεων, με τη μη διενέργεια Καισαρικής τομής να αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες αυτών των αγωγών. Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνεται και θα πρέπει να ερμηνεύεται υπό διαφορετικό πρίσμα κάθε απόφαση για Καισαρική τομή.
Η υποστελέχωση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας (μαιευτήρες, μαίες και αναισθησιολόγοι) επίσης επηρεάζει το υψηλό ποσοστό Καισαρικών τομών, καθώς μπορεί να μην παρέχονται υπηρεσίες απρόσκοπτα και με τον απαιτούμενο αριθμό προσωπικού για όλο το 24ωρο σε ορισμένα μαιευτήρια, για παράδειγμα η δυνατότητα επισκληριδίου αναλγησίας.
Τέλος, δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε και την επιθυμία όλο και περισσότερων γυναικών, είτε για απευθείας προγραμματισμένη Καισαρική τομή, ή μετά από λίγες ώρες προσπάθειας τοκετού, αντικατοπτρίζοντας τη νοοτροπία «ευκολίας» της σύγχρονης εποχής. Η επιθυμία της γυναίκας ως ένδειξη για Καισαρική τομή αναφέρεται όχι μόνο στην οδηγία της ΕΜΓΕ, αλλά και στις αντίστοιχες οδηγίες διεθνών οργανισμών.
Η ΕΜΓΕ είναι ήδη σε συνεργασία με το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) και το Υπουργείο Yγείας για το ποσοστό γεννήσεων με Καισαρική τομή και τους έχει αποστείλει τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες που έχει εκδώσει ήδη από το έτος 2014, όπου ορίζονται με σαφήνεια και σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία οι ενδείξεις Καισαρικής τομής. Οι οδηγίες αυτές είναι: α) Καισαρική Τομή, β) Πρόκληση τοκετού και γ) Κολπικός τοκετός μετά από Καισαρική τομή. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί από την ΕΜΓΕ και δύο έντυπα έγγραφης συγκατάθεσης για Καισαρική τομή, με την οποία κάθε γυναίκα ενημερώνεται εγγράφως για το λόγο πραγματοποίησης της επέμβασης, αλλά και για τους πιθανούς κινδύνους και επιπλοκές για την ίδια και το νεογνό. Οι κατευθυντήριες οδηγίες αλλά και οι φόρμες συγκατάθεσης έχουν επίσης αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΜΓΕ www.hsog.gr Το ΚΕΣΥ ενέκρινε σε πρόσφατη συνεδρίασή του τις ως άνω κατευθυντήριες οδηγίες και έχουν πλέον αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας.
Επιπλέον, η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία στοχεύοντας στη μείωση του ποσοστού των καισαρικών τομών στα μαιευτήρια της χώρας μας αποφάσισε τον Δεκέμβριο 2016 να πραγματοποιήσει μια προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη παρέμβασης (stepped wedged randomized trial) με θέμα τον τρόπο τοκετού στα Ελληνικά Μαιευτήρια (κολπικός και Καισαρική). Θα μελετηθεί η διενέργεια του τοκετού πριν και μετά την εφαρμογή των τριών παραπάνω Κατευθυντήριων Οδηγιών που έχει εκδώσει η ΕΜΓΕ. Η εφαρμογή των οδηγιών θα ενισχύεται μέσω τακτικών συναντήσεων ή επικοινωνιών των υπευθύνων της μελέτης με το προσωπικό των συμμετεχόντων μαιευτηρίων και ενδοκλινικών συναντήσεων. Η τρίτη παρέμβαση κατά την περίοδο της μελέτης θα αφορά την εφαρμογή των κριτηρίων Robson, τα οποία είναι εξειδικευμένα κριτήρια για τις Καισαρικές τομές.
Η μελέτη της ΕΜΓΕ αναμένεται να δώσει νέες πληροφορίες σχετικά με τις συνέπειες, τα πλεονεκτήματα, τις δυνατότητες και τις προκλήσεις κατά την εφαρμογή και συνεπή χρήση ενός συνόλου κατευθυντήριων γραμμών για τις Καισαρικές τομές στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα της μελέτης αναμένεται να οδηγήσουν σε βελτιώσεις στην ποιότητα της μητρικής και νεογνικής φροντίδας, ιδίως όσον αφορά την ελαχιστοποίηση των υψηλών ποσοστών Καισαρικής τομής. Στη μελέτη θα κληθούν να συμμετέχουν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), το Υπουργείο Υγείας και άλλοι φορείς. Η ΕΜΓΕ, μέσω της μελέτης, θα ελέγξει με επιστημονικό τρόπο αν η εφαρμογή των οδηγιών και των συγκαταθέσεών της θα οδηγήσει σε μείωση των ποσοστών Καισαρικής τομής στην Ελλάδα.
Στο ίδιο πλαίσιο η ΕΜΓΕ κλήθηκε σε συνάντηση με εκπροσώπους του ΠΟΥ το Νοέμβριο 2016, κατά την οποία συζητήθηκε διεξοδικά το θέμα των Καισαρικών τομών και διατυπώθηκαν οι απόψεις της ΕΜΓΕ για την μείωσή του.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται λοιπόν αντιληπτή η πολυπλοκότητα του προβλήματος και η αναγκαιότητα αντιμετώπισής του. Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας και βελτίωση της εκπαίδευσης κάθε επαγγελματία υγείας και της ελληνικής κοινωνίας συνολικά.
Εν κατακλείδι, θα θέλαμε να τονίσουμε το υψηλό επίπεδο άσκησης ιατρικής στη χώρα μας υπενθυμίζοντας πρόσφατες δημοσιεύσεις από το διεθνή τύπο, όπως στην εφημερίδα Independent, όπου η Ελλάδα αναφέρεται, βάσει διεθνούς έρευνας, ως ένα από τα ασφαλή μέρη για να γεννήσει μια γυναίκα, κυρίως λόγω της κατακόρυφης μείωσης των ποσοστών μητρικής και νεογνικής νοσηρότητας και θνησιμότητας τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
Αναφορές
