Υπάρχει πρόληψη και αποτελεσματική συντηρητική αντιμετώπιση για τις Ευρυαγγείες;
Η πρόληψη για την αποφυγή εμφάνισης νέων ευρυαγγειών ή για την επιδείνωση των ήδη υπαρχόντων βρίσκεται σε απόλυτη ταύτιση με την αντίστοιχη της Φλεβικής Ανεπάρκειας και περιλαμβάνει βασικά την τροποποίηση έκθεσης στους προδιαθεσικούς γι’ αυτή παράγοντες που δεν είναι άλλη από:
- Την αποφυγή ή ρύθμιση της παρατεταμένης ορθοστασίας αλλά και της καθιστικής ζωής
- Τον έλεγχο του σωματικού βάρους
- Αποφυγή λήψης οιστρογονικών και προγεστερονικών σκευασμάτων για λόγους αντισύλληψης και μόνο
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανενός είδους αποτελεσματική συντηρητική αγωγή για την θεραπευτική αντιμετώπιση αλλά και την αποφυγή επιδείνωσης των ευρυαγγειών, παρά τα όσα αυθαίρετα και αναπόδεικτα περί αυτού προβάλλονται ή και διαφημίζονται.
Αξίζει δε στο σημείο αυτό να αναφερθεί, ότι η χρησιμοποίηση ειδικών spray, καλλυντικών ή άλλων τοπικώς δρώντων σκευασμάτων και αλοιφών είναι τουλάχιστον αναποτελεσματική αν όχι και επιζήμια για το δέρμα, κινούμενη τις περισσότερες φορές στο πλαίσιο της εμπορικής αγυρτείας και εκμετάλλευσης. Τα προϊόντα αυτά δεν αποτελούν αποτέλεσμα επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας και δεν έχει αποδειχθεί με κανένα αξιόπιστο τρόπο ή μέσο ότι μπορεί να βοηθήσουν στην επίλυση του προβλήματος. Συνηθέστερα, προκαλούν τοπική ψύξη του δέρματος με συνοδό αγγειοσπασμό και παροδική συρρίκνωση των ευρυαγγείων, οδηγώντας σε μία πρόσκαιρη άμβλυνση της αισθητικής επιβάρυνσης, ενώ κάποια άλλα προϊόντα αποτελούν απλώς βαφές, τύπου make-up, επικαλύπτοντας απλώς το πρόβλημα.
Υπάρχει ριζική αντιμετώπιση των ευρυαγγειών;
Στις ημέρες μας είναι δυνατή αλλά και πολύ αποτελεσματική η ριζική θεραπευτική αντιμετώπιση των ευρυαγγειών, (τηλαγγειεκτασίες και δικυωτές-αραχνοειδείς φλέβες), εφόσον βέβαια εξασφαλιστούν κάποιες βασικές προϋποθέσεις και ακολουθηθούν κάποιες αρχές, όπως:
- Απαραίτητος και αξιόπιστος αγγειολογικός έλεγχος που θα πρέπει να περιλαμβάνει λήψη ιστορικού και κλινική και υπερηχογραφική-triplex εξέταση από τον υπεύθυνο Αγγειοχειρουργό
- Εξατομίκευση της θεραπείας σε σχέση με την κατάσταση και τις ανάγκες του ασθενή, δηλαδή επιλογή όλων εκείνων των μεθόδων που είναι κατάλληλες για την περίπτωση του
- Πρωταρχική και πρωθύστερη αποκατάσταση όλων των συνυπαρχόντων εστιών παλινδρόμησης, (ανεπάρκειας) του επιπολής φλεβικού δικτύου, αφού δεν έχει καμία λογική αλλά ούτε και αποτελεσματικότητα η θεραπεία αυτών των μικρών παθολογικών αγγείων, όταν πάσχουν μείζονα φλεβικά στελέχη, όπως οι σαφηνείς ή άλλες φλέβες
- Συμμόρφωση των ασθενών στις οδηγίες και τις προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται κατά την εκτέλεση αυτών των θεραπειών
Ιδιαίτερες αντενδείξεις και αποφυγές για την εφαρμογή θεραπευτικής αντιμετώπισης δεν υπάρχουν, παρά μόνο:
- Η ύπαρξη ενεργούς δερματικής λοίμωξης ή και άλλης σοβαρής χρόνιας δερματοπάθειας στα κάτω μέλη
- Γνωστό ιστορικό αλλεργικής αντίδρασης σε σκληρυντικές ουσίες
- Γνωστό ιστορικό αντιδράσεων φωτοαευαισθησίας
- Η ταυτόχρονη εκτέλεση άλλων ερεθιστικών για το δέρμα θεραπειών
- Η εκ των προτέρων γνωστή αδυναμία συμμόρφωσης στην χρήση ελαστικών καλτσών μετεπεμβατικά
- Η παρατεταμένη κατάκλιση, προσωρινή ή και μόνιμη
- Η αδυναμία αποφυγής υπερβολικής έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία
Οι δικτυωτές και αραχνοειδείς φλέβες, δηλαδή οι ευρυαγγείες διαμέτρου 2 με 4 χιλιοστά συγκλείονται αποτελεσματικότερα και με λιγότερες επιπλοκές με σκληροθεραπεία, διότι βρίσκονται αρκετά βαθιά, έτσι ώστε να μην μπορεί να αποδοθεί επαρκής θερμική ενέργεια εκλεκτικά στο τοίχωμα τους και να προκληθεί αποτελεσματική σύγκλειση τους. Οι προσπάθειες για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, δεν είναι ιδιαίτερα επιτυχείς με τα διαθέσιμα στην εποχή μας LASER και μπορεί να οδηγήσουν σε εγκαύματα του δέρματος και σε θρόμβωση αντί σύγκλεισης των αγγείων, γεγονότα όχι ιδιαιτέρως επιθυμητά όταν το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της αισθητικής. Αυτό γίνεται γιατί τα LASER τα οποία μπορούν να αποδώσουν ικανή θερμική ενέργεια σε βάθος, απορροφώνται κυρίως από το αίμα και όχι από τα ίδια τα αγγεία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητη θρόμβωση και όχι σε ιδανική συγκόλληση αυτών. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι η ροή του αίματος εντός των αραχνοειδών και δικτυωτών φλεβών είναι σχετικώς αργή, (μπλε χρώμα) και άρα ικανή να εξασφαλίσει την παρατεταμένη δράση της σκληρυντικής ουσίας επί του αυλού τους. Τέλος, η σχετικά αυξημένη διάμετρος του αυλού τους τις καθιστά τεχνικά καταλληλότερες για παρακέντηση και άρα κατάλληλες για σκληροθεραπεία.
Οι τηλαγγειεκκτασίες, δηλαδή οι ευρυαγγείες διαμέτρου μικρότερης του 1 χιλιοστού, αντιθέτως είναι καταλληλότερες για θεραπεία με LASER για τους εξής λόγους:
- Είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία, ενδοδερμικές και με γρήγορη σχετικά ροή αίματος (κόκκινο χρώμα), συνεπώς κατάλληλες για συγκεντρώσουν ικανή θερμική ενέργεια στο τοίχωμα και όχι στο αίμα του αυλού τους και έτσι να προκληθεί συγκόλληση και όχι θρόμβωση τους. Σε αυτή την περίπτωση και η επιβάρυνση του δέρματος είναι αμελητέα, όποτε αποφεύγονται και δυσάρεστες επιπλοκές, όπως ερεθισμοί και εγκαύματα αυτού
- Είναι μικρής διαμέτρου και συνεπώς δυσκολότερο να παρακεντηθούν επιτυχώς, διαπίστωση που δεν είναι απαγορευτική ούτε και δεσμευτική βέβαια και που σχετίζεται σαφώς με τις δεξιότητες και την εμπειρία του θεράποντα Αγγειοχειρουργού
- Η σχετικά γρήγορη ροή του αίματος εντός του αυλού τους, οδηγεί σε ταχεία απομάκρυνση των σκληρυντικών ουσιών και άρα σε εξασθενημένη δράση τους
Η εκτέλεση αυτών των θεραπειών γίνεται πάντοτε κατά συνεδρίες, ποτέ άπαξ, ενώ θα πρέπει να ακολουθείται και μία συγκεκριμένη στρατηγική, δηλαδή:
- Να προηγείται η εξάλειψη των ευρισκομένων σε μεγαλύτερο βάθος και χαμηλότερο επίπεδο ευρυαγγειών, δηλαδή οι θεραπείες να εξελίσσονται με κατεύθυνση από το υποδόριο προς το δέρμα και από τα σφυρά προς τις βουβωνικές περιοχές
- Από την περιφέρεια προς το κέντρο των βλαβών σε περιπτώσεις συρρεόντων και εκτεταμένων ευρυαγγειών
- Να εναλλάσσονται, ανά συνεδρία, οι περιοχές θεραπείας έτσι ώστε να αποφεύγονται οι έντονοι ερεθισμοί του δέρματος
- Να προηγείται η αποκατάσταση των δικτυωτών και αραχνοειδών φλεβών και να έπεται των τηλαγγειεκτασιών
Πέραν αυτών, θα πρέπει να υπάρχουν διαθέσιμα όλα τα κατάλληλα μέσα, τεχνικές, γνώσεις και δεξιότητες, (βελόνες 32, 30 και 28 G, σε διάφορα διαθέσιμα μήκη ή και αντίστοιχες πεταλούδες, αλλά και LASER Nd-YAG 1064 nm, V-Beam, Perfecta 595 nm αλλά και διοδικό 980 nm), έτσι ώστε να εξασφαλιστούν ασφαλή και επιτυχή αποτελέσματα.
Θεόδωρος Ι. Κώστας
Αγγειοχειρουργός,