Αλλεργίες
Τα συνηθέστερα αλλεργιογόνα
Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την Προάσπιση των Πολιτών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Υγείας κατονόμασε 14 τρόφιμα ως επικίνδυνα για άτομα που πάσχουν από κάποια μορφή αλλεργίας.
01. Αυγά 02. Φιστίκια 03. Γάλα 04. Δημητριακά που περιέχουν γλουτένη 05. Διοξείδιο του θείου (που χρησιμοποιείται ως αντιοξειδωτικό και συντηρητικό, π.χ. στα ξερά φρούτα, στο κρασί, στις επεξεργασμένες πατάτες) 06. Λούπινα (όσπρια που ανήκουν στην οικογένεια των φαβο-ειδών)
07. Μαλάκιο (του είδους Molluscs) 08. Μουστάρδα 09. Ξηροί καρποί με κέλυφος 10. Οστρακοειδή 11. Σέλινο 12. Σησάμι 13. Σόγια 14. Ψάρια
ΤΕΣΤ ΤΡΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΩΝ
Τα αλλεργιογόνα μπορούν να ταξινομηθούν σε ανώτερα και κατώτερα αλλεργιογόνα. Για παράδειγμα μια πρωτεΐνη που προκαλεί αλλεργίες στο 50% ή στους περισσότερους από τους αλλεργικούς ασθενείς, αποτελεί ένα ανώτερο αλλεργιογόνο.
Οι 8 μεγαλύτερες ομάδες τροφίμων που προκαλούν συχνά αλλεργία είναι:
- Αυγό 73%
- Ψάρι 55%
- Γάλα 50%
- Φιστίκια 49%
- Σόγια 28%
- Σιτάρι 22%
- Καρποί δένδρων
- Οστρακοειδή
Άλλα τρόφιμα που μπορούν να προκαλέσουν τροφική αλλεργία είναι :
- Ρύζι
- Ακτινίδιο
- Μπανάνα
- Μήλο
- Καρυκεύματα
- Τεχνητά γλυκαντικά
- Σέλινο
Αυγό
Η αλλεργία από αυγά είναι η πιο συνήθης σε άτομα που πάσχουν από τροφικές αλλεργίες (73%) (Sampson and Ho, 1997 j. Allergy Clin Immun). Ο κρόκος του αυγού δεν είναι γενικά τόσο αλλεργιογόνος όσο είναι το ασπράδι.
Φιστίκια
Μέχρι πρόσφατα η αλλεργία στα φιστίκια θεωρούνταν ως μια από τις λίγες τροφικές αλλεργίες που παραμένουν καθ’όλη την διάρκεια της ζωής. Παρόλα αυτά, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι περισσότερα από το 20% των αλλεργικών ατόμων στα φιστίκια ξεπερνούν την αλλεργία μετά από μερικά χρόνια (Hurrihane 2002 Curr Opin Allergy Clini Immunol). H αλλεργία στα φιστίκια πιθανόν να εξελιχτεί σε πολύ επικίνδυνη, με εκδηλώσεις όπως το αγγειοοίδημα και η κνίδωση καθώς και δυσκολία στην κατάποση. Οι αλλεργίες στα φιστίκια αυξάνονται στο δυτικό κόσμο, αφού η εμφάνιση τους έχει σχεδόν διπλασιαστεί, γεγονός που έχει αποδοθεί στην αύξηση του αριθμού των χορτοφάγων ατόμων και επομένως στην αύξηση της κατανάλωσης των φιστικιών).
Σίτος
Η αλλεργία στα δημητριακά είναι αρκετά συνήθης. Το σιτάρι αποτελεί το συχνότερο αλλεργιογόνο στην ομάδα των δημητριακών. Το κύριο αλλεργιογόνο συστατικό του σίτου φαίνεται πως είναι ένας αναστολέας της α-αμυλάσης, πρωτεΐνη που ίσως είναι υπεύθυνη για την εκδήλωση μιας επαγγελματικής μορφής άσθματος: το άσθμα του αρτοποιού.
Ψάρι
Τα αλλεργικά άτομα στο ψάρι παρουσιάζουν συνήθως αλλεργία σε πολλαπλά είδη ψαριών. Το αλλεργιογόνο του ψαριού φαίνεται πως είναι πιο ευπαθές στις διαφορές ομάδες επεξεργασίας: κάποια άτομα αλλεργικά στο μαγειρεμένο ψάρι μπορούν να ανεχθούν κονσερβοποιημένο ψάρι του ίδιου είδους. Κάποια άτομα είναι αλλεργικά σε ένα μόνο είδος ψαριού. Για τα άτομα αυτά οι τρέχουσες διατροφικές συστάσεις δεν απαιτούν τον πλήρη αποκλεισμό όλων των ειδών ψαριού.
Σόγια
Η σόγια αποτελεί ένα τρόφιμο εναλλακτικό του αγελαδινού γάλακτος για τα βρέφη και τα παιδιά που εμφανίζουν αλλεργία σε αυτό. Η αλλεργία στη σόγια είναι αρκετά συχνή. Περισσότερο από 15 πρωτεϊνικά συστατικά της σόγιας είναι αλλεργιογόνα.
Άλλα τρόφιμα
Άλλες συχνά προκαλούμενες από τρόφιμα, αλλεργίες σχετίζονται με τα φρούτα, τα λαχανικά, τις γαρίδες και αλλά οστρακοειδή, καθώς και με πρόσθετα τροφίμων. Οι αλλεργιογόνες πρωτεΐνες μπορεί να είναι δομικές, αποθηκευτικές, μεταφορικές πρωτεΐνες ή ένζυμα. Η έκθεση σε μεγάλες ποσότητες ενός συγκεκριμένου τροφίμου, όπως το ρύζι στις χώρες της Ασίας, μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα ποσοστά ευαισθητοποίησης
Μπουγουλιά Μαρία
Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος