Φρούτα: Η απόλαυση όλων των εποχών!
Συγγραφέας Χριστιάνα Γ. Παυλίδου Γράφτηκε στις ,
Τα φρούτα είναι μια ομάδα τροφίμων με υπέροχα θρεπτικά συστατικά τα οποία βοηθούν στη σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Οι περισσότεροι δυστυχώς δεν τα συμπεριλαμβάνουν στην ημερήσια διατροφή τους, λόγω χρόνου ή γεύσης. Τα φρούτα χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες:
- – Εσπεριδοειδή φρούτα (π.χ. πορτοκάλι, γκρέιπ-φρουτ, μανταρίνι κλπ.)
- – Μουροειδή φρούτα (π.χ. ακτινίδιο, μύρτιλλο, σταφύλι, βατόμουρο κλπ.)
- – Εμπύρηνοι καρποί (π.χ. ασερόλα, βερύκοκο, ροδάκινο κλπ.)
- – Τροπικά φρούτα (π.χ. μπανάνα, καρύδα, σύκο κλπ.)
- – Πεπονοειδή φρούτα (π.χ. πεπόνι και καρπούζι)
- – Σαρκώδη φρούτα (π.χ. μήλο, αχλάδι, κυδώνι και μούσμουλο)
- – Φρουτώδη λαχανικά (π.χ. αβοκάντο, κλπ.)
Επίσης διακρίνονται ανάλογα με την εποχή τους:
Πίνακας 1. Τα φρούτα ανάλογα με την εποχή τους
Μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας φρούτων και λαχανικών συσχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις. Τα φρούτα όπως και τα λαχανικά λόγω της περιεκτικότητάς τους σε πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία – μέταλλα αλλά και φυτοχημικά, είναι απαραίτητα για τον οργανισμό. Το φυλλικό οξύ, η βιταμίνη C, η βήτα καροτίνη και άλλα καροτινοειδή αλλά και οι πολυφαινόλες και τα φυτοοιστρογόνα, είναι πιθανότατα τα στοιχεία τα οποία μαζί με τις φυτικές ίνες, προστατεύουν τον οργανισμό από στεφανιαία νόσο και νεοπλασίες. Τα φρούτα περιέχουν επίσης, σε διαφορετικές ποσότητες ανά είδος, φυτικές ίνες γνωστές για την δράση τους στον κορεσμό του ατόμου και στη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Είναι απαραίτητο να προσέξουμε ότι η κατανάλωση φρούτων πολλές φορές στις σύγχρονες κοινωνίες μειώνεται ή παραμένει σταθερή με την πάροδο των ετών. Συγκεκριμένα, σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ, φάνηκε ότι η μέση κατανάλωση φρούτων από άτομα ηλικίας μεγαλύτερης ή ίσης των 2 ετών, παρέμεινε ίδια την περίοδο 1999- 2002 όπως ήταν την περίοδο 1994-1996, δηλαδή 1,6 μερίδες ημερησίως.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας του Ιδρύματος Αριστείδης Δασκαλόπουλος που πραγματοποιήθηκε το 2006 ποσοτικά σε 1300 άτομα ηλικίας άνω των 15 ετών, μόνο το 27,1% των ερωτηθέντων απάντησε ότι τα φρούτα κατατάσσονται ως τρόφιμο της Μεσογειακής διατροφής5. Μάλιστα στην ίδια έρευνα, φάνηκε ότι τα φρούτα καταναλώνονται περίπου 60% λιγότερο από όσο συστήνεται από την πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής ενώ κατά 25,8 % λιγότερο από τις συστάσεις αυτές εάν συμπεριληφθούν και οι χυμοί αντί του φρούτου.
Συνεπώς, υπάρχει ανάγκη για παρέμβαση ώστε να αυξηθεί ή ακόμα και να θεσπιστεί και να ενταχθεί η κατανάλωση φρούτου στην καθημερινότητα των ατόμων.
Όσον αφορά τις συστάσεις για την κατανάλωση των φρούτων και την συχνότητα που θα πρέπει να καταναλώνονται (ημερήσια βάση), είναι γνωστό, ότι η Μεσογειακή Διατροφή συστήνει την καθημερινή κατανάλωσή τους κατατάσσοντάς τα στη βάση της Πυραμίδας.
Επιπρόσθετα, οι διαιτητικές/διατροφικές οδηγίες για τον Αμερικανικό πληθυσμό και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, συστήνουν για τον γενικό πληθυσμό την κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα («5 a day»).
Επίσης, ανάμεσα στις δράσεις του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Διατροφή και τις διατροφικές διαταραχές 2008 -2012 του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στην Ελλάδα, είναι η προώθηση της ισορροπημένης διατροφής αλλά και το «5λεπτο του φρούτου».
Σε όλες τις ηλικίες είναι απαραίτητα τα φρούτα και μπορούν να καταναλωθούν με διάφορους τρόπους ώστε να αποτελούν βασικό κομμάτι της ημέρας. Ορισμένες ιδέες δίνονται παρακάτω:
→ μπορούν να καταναλωθούν ως σουβλάκι φρούτων
→ ή ψιλοκομμένα σε φρουτοσαλάτα με γιαούρτι και τριμμένο μπισκότο
→ ή ως χυμός (φρεσκοστυμμένος ή εμπορίου χωρίς προσθήκη ζάχαρης)- αντικαθιστώντας όμως μια μερίδα μόνο από την συνιστώμενη καθημερινή κατανάλωση
→ ή ως σπιτική κομπόστα
→ ή ψημένα στο φούρνο
Μην ξεχνάμε ότι τα φρούτα είναι καλά σε όλες τις μορφές τους, αλλά φυσικά θέτοντας πάντα ως κύριο σύμμαχο το φρέσκο φρούτο.
Συγκεκριμένα, για να γνωρίζετε τι σημαίνει μερίδα φρούτου παρακάτω δίνονται ορισμένα παραδείγματα:
1 μερίδα φρούτου αντιστοιχεί σε:
1 μεσαίο φρούτο (π.χ. 1 μεσαίο πορτοκάλι)
1/4 φλιτζάνι ξερό/αποξηραμένο φρούτο (π.χ. ¼ φλιτζάνι σταφίδες)
1/2 φλιτζάνι 100% χυμός φρούτου
Συνεπώς, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η καθημερινή κατανάλωση φρούτων, είναι απαραίτητη για όλες τις ηλικίες λόγω των πολύτιμων θρεπτικών συστατικών τους αλλά και της γεύσης και της ποικιλίας που προσφέρουν με διαφορετικές λύσεις για όλους. Οι γονείς θα πρέπει να λειτουργούν ως πρότυπο και να καταναλώνουν και εκείνοι φρούτα καθημερινά ώστε να μπορούν και τα παιδιά τους να τους ακολουθούν στις υγιεινές και ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες.
Το πρόγραμμα ΠΑΙΔΕΙΑΤΡΟΦΗ by EPODE με απλές μικρές συμβουλές και εύκολα εργαλεία προωθεί την σωματική δραστηριότητα μαζί με την ισορροπημένη διατροφή με σκοπό την ενημέρωση του κοινωνικού συνόλου και ιδιαιτέρως της οικογενείας, Ο στόχος είναι η ευαισθητοποίηση όλων ώστε να μειωθεί η παιδική παχυσαρκία στη διάρκεια των ετών.
Βιβλιογραφία:
1. http://el.wikipedia.org
2. www.fruitsandveggiesmatter.gov Centers for Disease Control and Prevention.
3. www.cdc.gov MMWR Weekly, Fruit and Vegetable Consumption among adults—United States, 2005, March 16, 2007/ 56 (10);213-217.
4. Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατροφή και τις διατροφικές διαταραχές 2008-2012 , Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης 2008.
5. www.iad.gr
6. www.fruitsandveggiesmatter.gov/health_professionals/about.html
7. www.fruitsandveggiesmattes.gov/health_professionals/program_guidelines.html
8. www.who.int, food and vegetable initiative promotion meeting report, WHO
9. Φυλλάδιο για γονείς παιδιών ηλικίας 3 έως 12 ετών, με θέμα τα Φρούτα, 2η θεματική ενότητα, πρόγραμμα πρόληψης παιδικής παχυσαρκίας «ΠΑΙΔΕΙΑΤΡΟΦΗ» By Epode.
Χριστιάνα Γ. Παυλίδου D.U, Msc Κλινικός Διατροφολόγος- Διαιτολόγος
Επιστημονικός Σύμβουλος ΠΑΙΔΕΙΑΤΡΟΦΗ by Epode
